Mavzu: Ekologik xavfsizlikning huquqiy asoslari va barqaror rivojlanish

Yer yuzida shunday murakkab ekologik muammolar paydo bo'lmoqdaki, ular nafaqat ayrim davlatlar, balki butun insoniyatning kelgusi hayotini, odamzod tirikligini jiddiy xavf ostida qoldirishi mumkin. Bunday muammolar sirasiga atmosfera ozon qatlamining yemirilishi, chuchuk suv zaxiralarining kamayishi, abadiy muzliklarning eriyotgani, jahon okeanining va kosmik fazoning illoslanishi, dunyoning «Qizil kitobi»ga kiritilgan noyob o`simlik va hayvonlarning keskin kamayib borayotgani va boshqa ko`plab dolzarb muammolarni kiritish mumkin.

• Yer yuzida shunday murakkab ekologik muammolar paydo bo'lmoqdaki, ular nafaqat ayrim davlatlar, balki butun insoniyatning kelgusi hayotini, odamzod tirikligini jiddiy xavf ostida qoldirishi mumkin. Bunday muammolar sirasiga atmosfera ozon qatlamining yemirilishi, chuchuk suv zaxiralarining kamayishi, abadiy muzliklarning eriyotgani, jahon okeanining va kosmik fazoning illoslanishi, dunyoning «Qizil kitobi»ga kiritilgan noyob o`simlik va hayvonlarning keskin kamayib borayotgani va boshqa ko`plab dolzarb muammolarni kiritish mumkin.

Afsuski, bizga sobiq sho'rolar davlatidan og'ir ekologik muam­molar ham meros bo'lib qolgan. Ulardan eng kattasi, bilasizki, Orol dengizi, qurishi hilan bog'liq. O'zbekiston bu masalaning ijobiy yechimini topish, muammoni yanada chuqurlashishining oldini olish, Orolbo'yi hududida yashovchi aholini har jihatdan muhofaza qilish borasida ko'plab chora-tadbirlarni ko'rmoqda. Respublikamiz rahbariyati bu murakkab masalaga dunyo ham-jamiyali e`tiborini jalb etayotgani ham, Orol muammosi bir-ikki davlatning emas, butun Yer yuzi-ning muammosiga aylanganini ko'rsatadi. Shunga ko'ra, O'zbe­kiston Respublikasi Prezidenti Islom Karimovning 2010-yil 20-sentabrida Birlashgan Millatlar Tashkiloli Sammiti Mingyillik rivojlanish maqsadlariga bag'ishlangan yalpi majlisida so'zlagan nutqidagi quyidagi o'rinlar muhim ahamiyati kasb etadi:

• Afsuski, bizga sobiq sho'rolar davlatidan og'ir ekologik muam­molar ham meros bo'lib qolgan. Ulardan eng kattasi, bilasizki, Orol dengizi, qurishi hilan bog'liq. O'zbekiston bu masalaning ijobiy yechimini topish, muammoni yanada chuqurlashishining oldini olish, Orolbo'yi hududida yashovchi aholini har jihatdan muhofaza qilish borasida ko'plab chora-tadbirlarni ko'rmoqda. Respublikamiz rahbariyati bu murakkab masalaga dunyo ham-jamiyali e`tiborini jalb etayotgani ham, Orol muammosi bir-ikki davlatning emas, butun Yer yuzi-ning muammosiga aylanganini ko'rsatadi. Shunga ko'ra, O'zbe­kiston Respublikasi Prezidenti Islom Karimovning 2010-yil 20-sentabrida Birlashgan Millatlar Tashkiloli Sammiti Mingyillik rivojlanish maqsadlariga bag'ishlangan yalpi majlisida so'zlagan nutqidagi quyidagi o'rinlar muhim ahamiyati kasb etadi:

• «Orol fojiasi ekologiya muammolariga mas'uliyatsiz munosabatda bo'lishning yaqqol misolidir. Bir paytlar noyob noyob dengizlardan biri bo'lgan Orol bir avlod hayoti davomlda deyarli qurib va yo'qolib borayotgan suv havzasiga aylandi.
• Qirq yil mobaynida Orol dengizi akvatoriyasi 7 baravar qisqardi, suv hajmi 13 marta kamaydi, uning minerallashuvi esa o`nlab baravar oshib, dengizni tirik organizmlar yashashi uchun yaroqsiz ahvolga keltirdi. Natijada qariyb barcha hayvonol va nabotot olami tanazzulga uchradi va yo'qoldi...
• Orol dengizining qurishi davom etayotgani va uning atrofida gumanitar falokat sodir bolayotgani sababli Orolbo'yining tabiiy biologik fondini asrab-avaylash, Orol inqirozining atrof-muhitga, eng muhimi, bu yerda istiqomat qilayotgan yuz minglab va millionlab odamlar hayotiga halokatli ta'sirini kamaytirish bugungi kundagi eng muhim vazifa hisoblanadi».