Darsning tarkibiy qismi
(bosqichlari)
|
Ajratiladigan vaqt (reglament)
|
1
|
Tashkiliy qism
|
5 daqiqa
|
2
|
Ma’naviyat daqiqasi
|
3
|
O‘tilgan mavzuni takrorlash
|
5 daqiqa
|
4
|
Yangi mavzuni tushuntirish
|
25 daqiqa
|
5
|
Mustahkamlash
|
5 daqiqa
|
6
|
O‘quvchilarni baholash
|
5 daqiqa
|
7
|
Uyga vazifa berish
|
DARSNING BORISHI:
Tashkiliy qism: O‘quvchilar bilan salomlashib, sinf xonasining darsga tayyorlik darajasini tekshirish, davomatni aniqlash.
Ma’naviyat daqiqasi: O‘quvchilar bilan kunning muhim iqtisodiy, ijtimoiy-siyosiy, ma’naviy-ma’rifiy, axloqiy-tarbiyaviy yangiliklari xususida qisqacha suhbat tashkil etish, ularga nisbatan o‘quvchilarning mustaqil yondashuvini tinglash, bahs-munozara uyushtirish.
O‘tilgan mavzuni takrorlash: O‘quvchilar bilan quyi sinflarda olingan bilimlarni og‘zaki yoki tarqatmali materiallar asosida takrorlash – savol-javob o‘tkaziladi. Mustaqil o‘qish uchun berilgan topshiriqlar o‘quvchilardan so‘raladi.
Yangi mavzu bayoni: O‘quvchilarga yangi mavzu yuzasidan quyidagi tushunchalar beriladi. Qadimgi maqollar ham mavzu qamrovigagina emas, tuzilishiga ko‘ra ham xilma-xildir. Ularda vatan, vatanparvarlik, adolat, mehnatsevarlik, inson tafakkurini ulug‘lash, mardlik va jasorat, vafodorlik, ezgulik, rostgo‘ylik, kamtarlik, sabr va chidam ulug‘lanadi, salbiy xususiyatlar qoralanadi. Tabiat va jamiyatga oid hodisa va qonuniyatlar ko‘rkam ifodalarda qayd etiladi. «Ardam bashi – til» [«San’at, fazilatlarning boshi til(da) dir], «Qut belgusi – bilig» («Bilim – baxt belgisi») singari
maqollar sodda, ixcham, lo‘ndaligi bilan e’tiborni tortadi. «Ko‘k ko‘rdi, keragu yazti» – «Mehnat va mashaqqatni ko‘rdi-yu, o‘tovini orqasiga yuklab oldi» maqoli esa mazmunan ikki qismga ajraladi. Bunda bir ishning amalga oshirilishi uchun boshqa bir ishning sabab va bahona bo‘layotgani e’tiborga olinadi. Ayni mana shu holat inson tabiatidagi bir noloyiq xususiyatning kishi ko‘z o‘ngida aniq gavdalanishi
uchun imkon beradi.
«Uma kelsa, qut kelar» – «Mehmon kelsa, qut kelar» maqoli da ham shunga yaqin hodisa kuzatiladi. Bu yerda mehmon kelsa, u bilan birga baraka, qut – baxt keladi,
deyil moqda. Shuningdek, qo‘noqni yaxshi qarshi oladilar, malol olmaydilar, degan ta’kid ham bor. Bularning hammasi faqat o‘z zamoni uchungina emas, bizning zamondoshlarimiz uchun ham katta tarbiyaviy va badiiy ahamiyat kasb etadi
Sabanda sandrish bo‘lsa,
O‘rtugunda irtash bo‘lmas.
Yer haydash vaqtida puxtalik bo‘lsa,
Xirmonda anglashilmovchilik bo‘lmaydi.
Kur o‘g‘li kuvaz bo‘lur.
Botir, mard kishining farzandi mag‘rur bo‘ladi.
Anuq o‘tru tutsa, yo‘qqa sanmas.
Mehmonga taom taqdim qilingach, ko‘rmadim demaydi
Mustahkamlash: Darsning ushbu qismida o‘quvchilar dars yakunida quyida berilgan topshiriqlar va savollarga javob beradilar:
|
