Mavzu Kiyimning ichki shakli va o‘lchamlari to‘kislik qo‘shimchalari

Download 34.79 Kb.
Sana	23.10.2023
Hajmi	34.79 Kb.
	#90113

Bog'liq
Mavzu Kiyimning ichki shakli va o‘lchamlari. to‘kislik qo‘shimchalari
kurash dipolomlasri, yangi filh, Succeeding in LLL-fayllar.org, vstupitelnoe slovo, Ilm yo’li variativ dasturi asosida ota onalar bn hamkorlik o’tka, Mavzu Kiyim sifatini baholash va nazorat qilish usullari, Mavzu Yetakchi razmer o`lchovlari, Taqdimot, 4-SINF OONA TILI TO\'GARAK 2022-2023-yil 68 soatlik, 3 Sinf IQTIDORLI bollar Ona tili va Matematika 2023 2024 orginali, 5-ȦMELIY JUMÍS, 8-amaliy mashgulot (1), Ma’ruza №3 Shaxta shamollatish tarmog‘i. Shamollatish tarmoqlari-fayllar.org, Navoiy Davlat Konchilik va Texnologiyalar Universiteti Konchilik

Mavzu Kiyimning ichki shakli va o‘lchamlari. to‘kislik qo‘shimchalari Reja Kiyimning ichki shakli Kiyimning o‘lchamlari To ‘kislik qo‘shimchalar Kiyim tananing ba’zi joylarida bemalol tursa, ba’zi joylariga yopishib turadi. Kiyim yopishib turadigan tananing joylari tayanch yuzasi deb ataladi, ularga mos detallar qismi esa tayanch yoki statik kontaktqismi deyiladi. Tayanch yuzasi joylanishiga bog‘liq holda tik uv buyumlari ikki asosiy konstruktiv guruhga bo‘linadi: tananing yuqori qismiga mo‘ljal- langan kiyim (yelka poyasiga tayanib qo‘l, tana va qisman yoki to ‘liq ravishda bo‘yinni berkitadi); tananing pastki qismiga mo‘ljallangan kiyim tos — bo‘ksa poyasiga tayanib, tananing pastki qismini hamda qisman yoki to‘liq ravishda oyoqlarni berkitadi. Kiyimda statik kontakt uchastkalariningshakli va o‘lchamIari tipaviy qomatlarning tayanch yuzalariga mosligi odam — kiyim tizimining Itutikadagi muvozanatini ta’minlaydi Tayanch yuzasidan pastroq joylashgan uchastkalarda kiyimning ichki yuzasi bilan odam tanasining orasida havoli bo'shliqlar hosil bo‘ladi. Ular odamning bemalol nafas olishini, erkin harakatini, ushbu kiyimda O'zini normal his etishini hamda kiyimning muayyan shaklini, ya’ni alluctini ta’minlashiga xizmat qiladi. Shu boisdan kiyimning ichki o‘lchamlari tana o'lchamlariga nisbatan to'kislik qo‘shimchasi miqdoriga mo'ljallab loyihalanadi. To‘kislik qo'shimchasi va uni hisoblash. Kiyimning har bir konstruktiv uchastkasida hisobga olinadigan /7 to'kislik qo'shimchasini minimal zarur bo‘lgan П . va dekorativ - konstruktiv П ...qo‘shimmm i w.aj chalar yig'indisi tariqasida baholash mumkin: П: = ПтЫ+ n ,,r Minimal zarur bo‘lgan to ‘kislik qo‘shimchasi tanaga minimal bosimli holatida odamning bemalol harakatini va nafas olishini hamda kiyim ostida teri nafas olishiga va issiqlik almashinuviga zarur bo'lgan havo qatlamining mavjudligini ta’minlashi kerak. 0 ‘zbekiston hududiga moslashtirilgan va ilmiy asoslangan holda tuzilgan to'kislik qo'shim- chasining hisobi da keltirilgan. Nafas olganda ko'krak qafasining o'lchamlari o'zgarishi kuzatiladi. Chuqur nafas olganda va nafas chiqarilganda ko'krak aylanasining farqi o'rta hisobda 5,5 sm ni tashkil etadi. Konstruksiya tuzishda ishlatiladigan barcha o'lchamlar tinch holatda olinishi sababli kiyim konstruksiyalashida ishlatiladigan to'kislik qo'shimchasi, qator tavsiyalarga ko'ra, chuqur nafas olganda va tinch holatda nafas olganda ko'krak aylanasining o'zgarishi farqiga asoslanib hisobtanadi. Kiyim kengligini aniqlaydigan yetakchi o'lchamlar uchun minimal zarur bo'lgan to'kislik qo'shimchasi — d 16, ya’ni ko'krak aylanasi uchinchi o'zgargan farqi. Bu o'lcham chuqur nafas olgandagi o'zgarishga va kiyimning vazifasiga bog'lab hisoblanadi. Tadqiqotlar ma’lumotlariga ko'ra, ushbu o'zgarish qiymati tax- minan 1,5 sm ga teng, yoki statikadagi o'lchamning 2,5 foizni tashkil ctadi. Lekin muayyan razmerli kiyimni nafaqat razmeriga mos, balki o'z razmeridan befarqlik intervalining ± 0,5 ga farqlanadigan figurali kishilar ham kiyishi mumkin. Shu bois bemalol nafas olishga mo'ljallangan to‘kislik qo‘shimchasi (ko‘ylak, pidjak va jaketlar uchun) kamida 2,5 smni tashkil etadi, ya’ni: 77 = 0 ,5 d., + 0,5 AT., mm ’ 16 ’ 16 Palto, plash va boshqa ust kiyimlarni loyihalashda minimal zarur qo‘shimcha qiymati ostki materiallar qavatlarining qalinligiga oshadi. Ularning qalinligi o‘rta hisobda 0,25 dan 0,30 sm gacha hisoblansa, materiallar qalinligiga qo‘shimcha Птм quyidagi ko'rinishga ega bo'ladi: Я м = 3,14 (0,25-0,3) - 0,8 - 0,91 “ 1 sm. Demak, ust kiyimlarni loyihalashda minimal zarur qo‘shimchaning qiymati taxminan 3,5 sm ga teng. Kiyim ostida issiqlik almashinuvi va teri orqali nafas olishni ta’minlaydigan havo qatlamisiz (Я n)odam o‘zini erkin his etolmaydi, chunki teri bilan kiyimning tashqi yuzasi va kiyim qavatlari orasida joylashgan havo qatlami odam tanasining atrofida muayyan mikroiqlim hosil qiladi. Izlanishlar ma’lumotlariga kp‘ra [21], kiyimning asosiy konstruktiv chiziqlari (ko‘krak, bel, bo‘ksa) bo‘yicha havo qatlami qalinligiga mo'ljallab loyihalanadigan minimal zarur bo‘lgan qo‘shim- chaning qiymati jun gazlamalar uchun 2,5 5, ipak gazlamalar uchun 3 5, ipli gazlamalar uchun esa 3,25 ga teng qilib olinadi (bu yerda 8 — paket materiallarining jamlama qalinligi). Shunday qilib, ust kiyimlarni loyihalashda ko‘krak yarim aylanasiga qo‘shiladigan minimal zarur bo‘lgan qo‘shimchaning qiymati quyidagi formula bo‘yicha hisoblanadi: Я . — 0,5 d., + 0,5 Т., + П + Я ., mm ’ 16 5 16 т.м e.n * bunda: d m — ko'krak aylanasi uchinchi nafas olganda o ‘zgarishi; Д Tt6 — ushbu o ‘lchamga xos befarqlik intervali; Пт — ostki kiyim qavatlarining qalinligiga qo'shimcha; Пвп — havo qatlamining qalinligiga qo‘shimcha. Lekin tinch holatda nafas olishga nisbatan, odam yurganida hamda turlicha harakatlar bajarganida tanasining ayrim o‘lchamlari ko‘proq o‘zgaradi. Masalan, qo'llar ko‘tarilgan holda tananing bo‘ylama o‘l- chamlarida ko‘proq o‘zgarishlar kuzatiladi. Qo‘llarni cho‘zib old to- monga engashgan holda esa oyoq va qo‘llar uzunligi o£zgaradi. Shu bois kiyim konstruksiyasida asosiy detallarning o ‘lchamlari loyihalanayotgan buyumning vazifasi, shakli va konstruktiv tuzilishi bilan bog‘liq holda hisoblanadi. Odamning bemalol harakatini ta’minlaydigan kiyim qlimlnrining kengligini o'rta va yon choklarda-joylasbgan qirqimlar, tUrll tnxlamalar Icabi -konstruktiv elementlar orqali kamay.ifish raumkin. Mnsalan, palto. pidiak, kalta palto va plashlarda etak perimetrini O'rta hamda yon choklarda jovlashgan shlitsalar orqali qismgn toraytirish h im mumkin. Dinamikada tana o ‘lchamlari o‘zgarishi bilan bir vaqtda klylm ham tananing bir uchastkasidan boshqasiga qisman o'tishi ohtlmoldan xoli emas. Shu bois kiyimning perimetri bo'ylab ayrim ko'lidalang o'lchamlar to'kislik qo'shimchalarining qiymatini qisman kttinaytirishi kuzatiladi. Kiyimning tana bo'ylab bemalol harakati holatida uning tashqi ko'rinishini buzmasiik maqsadida tananing b о ‘ у i a m a о ‘ 1 с ha nil a r i ga qo'sliimchalar moMjallanmaydi. Lekin uchi manjetli yenglarda, beii kamar yoki hclbog1 bilan siqib bog'lanadigan buyumlarda kiyim solcibturishi uchun bo'ylama oienamlarga qo'shimchalar ko'zda tutiladi Download 34.79 Kb.

Download 34.79 Kb.