|
Mavzu: Mikrokontroller yordamida analog signallarni qayta ishlash. Ishdan maqsad
|
| bet | 1/5 | | Sana | 03.12.2023 | | Hajmi | 1.14 Mb. | | #110481 |
Bog'liq 2- amaliy ish Mavzu; rdb dastgohlarida dastgoh qismlarini ishlab chiqarish uch, Allabergenov Zafarbek Zokir o’g’li, 1.19.Texnik-ijodkorlik-va-konstruksiyalash-2-kurs-, 10-sinf algebra yillik 2023-2024 @e baza ishreja, 1-qism, DASTURLASH, Instruction uz, 2-mavzu. Viruslar, 1C buhgalteriya 8 qollanma, Kimyo Matbava barcha yo\'nalishga (o`zbek) Test, Homework. PiP, Kalandarova Fazialtxon shaxsiy ish rejasi, Panerovka uzb , 15 ballik javob
Mavzu: Mikrokontroller yordamida analog signallarni qayta ishlash.
Ishdan maqsad: Mikrokontroller yordamida analog signallarni qayta ishlash o`rganish.
Amaliy ishni bajarish uchun kerali jihozlar va dasturiy vositalar:
Potensiometr,fotorezistr,svetodiod,Arduino uno platasi,Tinkercad dasturi.
Biz ushbu amaliyot darsida mikrokontroller yordamida analog signallarni qayta ishlashni o`rganamiz. Bunda bizga analog siganal qaytaruvchi qurilmar kerak bo`ladi. Analog signal qaytaruvchi qurilma va dachiklarni bugungi kunda judaham ko`p turlari mavjut . Biz ushbu amaliy ishda analog signal qaytaruvchi qurilma sifatida fotorezistr va potensiometrdan foydalanamiz. Potentsiometr – elektronikani komponent, bo`lib.U ko‘pincha musiqiy asboblar hajmini boshqarish, chiroqlar yorqinligini boshqarish va boshqalar kabi sxemalarda ishlatiladi.
Potentsiometr – o`zgartirilishi mumkin bo`lgan o‘zgaruvchan qarshilik. Potentsiometrlar robototexnika sohasida har xil parametrlarni ovoz balandligi, quvvat, kuchlanish va boshqalarni boshqaruvchi sifatida ishlatiladi. Bizning modelimizda LEDning yorqinligi potansiometr tugmasining aylanishiga bog‘liq bo‘ladi. Bu ham asosiy sxemalardan biridir.
1-rasm.Potensiometr ko`rinishlar
Potensiometr boshqariluvchi qarshilik va u elektronik sxemalarda quydagicha ifoda qilinadi.
2-rasm. Potensiometr sxemik ifodalanishi
Potensiometrning uchta pini mavjut : bu pinlarning ikkitasi potensiometr ishlashligi uchun kerak bo`lgan zanjirni hosil uchun yani: vcc va o (gnd) uchun. Potensiometr manba bilan taminlangandan so`ng u qiymat qaytaradi vabu signal potensiometrning 3- pinidan qaytadi(3-rasm).
Potansiyometrning ikki yon kontaktlari o‘rtasida rezistiv material tasmasi mavjud. Masalan, uglerod kabi. Ushbu material qarshilik ko‘rsatadi.
Biz o‘rta kontaktni toymasin kontakt deb ataymiz.
3-rasm.
Potensiometr pinlardan tashqari o`zgartirgich miliga ham ega . Biz milni o`ng tomonga burasak potensiometr qarshiligi kamayadi. Ikkinchi tomonga buraganimizda esa qarshiligi ortadi va qaytarayotgan signali qiymati kamayadi.
Potensiometr dan avtomatlashtirish tizimlarida ham keng foydalaniladi.Bunda potensiometr mikrokontroller platasiga ulanadi va qaytargan signali asosida turli avtomatlashtirish loihalarini bajarish mumkin bo`ladi. Biz namuna sifatida mikrokontroller platasi sifatida Arduino uno platasidan foydalanamiz.potensiometr Arduino platasiga quydagi tartibda ulanadi.
4- rasm. Potensiometrni arduino unoga ulanish tartibi.
Keling endi potensimetrdan qaytayotgan signalni serial monitorda namoyish etib koramir. Buning uchun arduinoga kod yozishimiz kerak bo`ladi. Biz bu amaliy ishni bajarish uchun Tinkercad dasturidan foydalanamiz . Tinkercadda esa dasturni 2 hil usulda yozish mumkin edi . KOD otqali ca tinkercad bloklari orqali. Biz hozir ikki usulniham ko`rib chiqamiz.
Biz potensiometrni arduinoga ulab bo`lganimizdan keyin. Tinkercad dasturida kod tugmasini bosamiz. Ochilgan kod oynasi uch hil rejimda ishlaydi. 1-block,2- block and text, 3- text. Biz dastlab blokda orqali amaliy ishni bajaramiz.Dastlab blok orqali amalga oshiramiz. Bunda bizga
Blokgi kerak bo`ladi. Bu blocni vazifasi serial monitorga malumot chiqarish .Bu blok ikkihil rejimga ishlaydi. Yani tarkibidagi malumotni 1 qatorda ketma-ket chiqarish va yani qatordan chiqarish . Rejimni o`zgartirish uchun bosiladi.
Taqdim etilishi kerak bo`lgan ma`lumot yoki o`zgaruvchi kiritiladi.
Bizning ishimizda chiqarishimiz kerak bo`lgan narsa bu A0 pindan kirayotgan signal. Uni chiqarish uchun kiruvchi bloklar bo`limidan analod kirish blokgi tananadi.
Ushbu blokda istalgan anolog pinga kirayotgan signalni ifodalash mumkin buning uchun kurakli pinni tanlashligimiz yetarli bo`ladi.
Bizning masalamizda signal Ao dan kirayapti shuning uchun A0 ni tanlaymiz.va usgbu blokni yuqoridagi serial monitorga chiqarish blokgi ichiga joylaymiz.
Mana blokniham terib oldik. Endi natijani ko`rish uchun dasturdan ishga tushirish tugmasini bosamiz.
Loihani ishga tushirganimizdan so`ng potensiometr MILini harakatlantirsak serial monitorda qimatlati namoyish etiladi.
Endi amali masalamizni kod orqali ifodalab ko`ramiz. Buning uchun cod bo`limini text rejimini yoqib olamiz . Kod esa qudagicha bo`ladi.
|
| |
