|
Mavzu: mintaqaviy iqtisodi-yot fanining prеdmеti, maqsadi va vazifalari
|
| bet | 2/3 | | Sana | 03.04.2023 | | Hajmi | 73.71 Kb. | | #48444 |
Bog'liq BOZOROV G\'IYOSIDDIN 14.09.2022 ttm ma\'ruza V, 1. Elektr tokining magmit maydoni ta`siri qaysi muhitdan o`tgandMustamlaka maqsadlari
- Florida[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Florida shtatida, 16-asrdan beri Ispaniyaga tegishli bir nechta kichik portlar mavjud boʻlib, ularning eng muhimi 1565-yilda tashkil etilgan Sent-Avgustin (Florida) boʻlib, bir necha marta hujumga uchragan va yoqib yuborilgan, ammo yana qayta qurilgan va birinchi Yevropa turar-joyi boʻlib qolgan. Janubiy Karolinadan kelgan inglizlar 1702-va 1704-yillarda Floridaga ikkita keng miqyosli urushni boshladilar va Ispaniya qal’alari va missiyalarining butun tizimini yoʻq qildilar. Keyin Yamasey qabilasining hindularini qullikka aylantirdilar[6]. Xuddi shu 18-asrning oʻrtalarida Florida hududi mahalliy hindu qabilalarining qoldiqlarini yoʻq qilgan Seminoles tomonidan bosib olingan. 1763-yilda yarim orol Britaniya nazoratiga oʻtkazilganda, bu yerda atigi 3000 ga yaqin ispanlar yashagan va ular tez orada mamlakatni tark etishgan. 1783-yilda Florida Ispaniyaga qaytarilganidan keyin ham ispanlar endi bu hududlarda yashashni istamadi va 1819-yilda Florida AQSH ixtiyoriga oʻtdi[9].
- Yangi-Meksika[tahrir | manbasini tahrirlash]
- 16-asrda ispanlar zamonaviy Qoʻshma Shtatlar hududini faol ravishda oʻrgandilar. 1530-yillarning oxirida Hernando de Soto Missisipini kashf etdi va Arkanzas daryosi qirgʻoqlaridagi vodiylarga oʻrnashadi. Oʻsha davrning eng muhim sayohatchilaridan biri Fransisko Vaskes de Koronado boʻlib, uning ekspeditsiyasi 1540-41-yillarda zamonaviy Yangi Meksika, Arizona, Kolorado, Oklaxoma va Kanzas shtatlari hududlarida boʻlib oʻtgan. Ammo bu oddiy sayohat edi.
- Yangi-Meksikadagi birinchi ispan aholi punkti 1598-yilda Xuan de Onate tomonidan asos solingan San-Xuan edi. Biroz vaqt oʻtgach, taxminan 1609-yilda Santa Fe (Yangi-Meksika) shahriga asos solingan. Ispaniya mustamlakachiligining ikkinchi davri 1692-yilda ispanlarni oʻz yerlaridan vaqtincha quvib chiqargan Pueblo hindu qabilalarining qoʻzgʻolonidan keyin boshlandi. Yangi gubernator Diego de Vargas bu yerda Ispaniya hukmronligini tikladi, u Fransiya, Texas va AQShning daʼvolariga qaramay, 1846-yilda u tomonidan bu hudud Amerika qoʻshinlari bostirib kelguniga qadar ikki asrdan koʻproq vaqt davomida ushlab turildi[6][10].
- ar qanday ingliz koloniyasining Londonda oʻz vakili (mustamlakachi josusi) bor edi.
- 1776-yilga kelib Koloniyalarda boshqaruvning uchta asosiy shakli mavjud edi:
- provinsial
- xususiy
- qirollik patenti
- Har uchala shakl qirol hukumatiga boʻysungan va parlamentga bevosita aloqador emas edi.
- Provinsiya hukumati[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Nyu-York, Nyu-Xempshir, Virjiniya, Karolina va Jorjiya provinsiya koloniyalari edi. Ularni ingliz qiroli tomonidan tayinlangan gubernator boshqarar edi. Gubernator ham, uning yordamchilari ham Britaniya hukumatdan maosh olishardi. Ular parlament namunasiga koʻra ikki palatadan:
- yuqori palatadan — gubernator huzuridagi kengashdan va
- quyi palatadan — mustamlakachilar vakillari yigʻilishidan iborat boʻlgan mahalliy vakillik majlisini chaqirishlari mumkin edi.
- Gubernator veto huquqiga ega edi, shuningdek, assambleya qarorlarini tasdiqlashni keyinga qoldirishi yoki uni butunlay tarqatib yuborishi mumkin edi.
- Xususiy koloniyalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Pensilvaniya, Delaver, Nyu-Jersi va Merilend xususiy mulk edi. Ular, umuman olganda, qirolliklari kabi boshqarilgan, ammo hokimni qirol tayinlagan.
- Patent[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Massachusets, Rod-Aylend va Konnektikut shtatlari patent egalari tomonidan nazorat qilingan. Ularning oʻzini oʻzi boshqarish organlari qirollik patentiga asoslanib maʼlum andozada tashkil qilingan, ularga vakillik organlari orqali hududlar va oʻzini oʻzi boshqarish huquqlari berib qoʻyilgan. Bu yerda patent konstitutsiya rolini oʻynadi hukumatning
- qonun chiqaruvchi,
- ijro etuvchi va
- sud hokimiyatlarini ajratib qoʻydi.
|
| |
