Mavzu: Model parametrlarini idintifikatsiyalash va monatligini o’rnatish

MAVZU: Model parametrlarini idintifikatsiyalash va monatligini o’rnatish

• Identifikatsiyalash masalasini qo‘yilishi;
• Identifikatsiyalash protsedurasi;
• Modeilarning monandligini tekshirish;
• Foydalanilgan adabiyotlar.

Identifikatsiyalash masalasini qo‘yilishi

• Obyektni matematik tavsiflni identifikatsiyalash jarayonni matematik modelini monandligini qurishda asosiy bosqich bo‘lib hisoblanadi va shuning uchun o‘zi bilan birga kimyo texnologik jarayonlami matematik modellashda markaziy masalalardan biri bo‘lib hisoblanadi. Yuqorida ko‘rsatib o‘tilgandek bunday jarayonlaming ko'pchiligi fazo va vaqt bo'yicha taqsimlangan ko‘p fazali ko‘p komponentli muhitni ifodalaydi. Bunday jarayonlaming muhim alohidaliklari ulaming massa va issiqlik o'tkazish apparatlaridagi jarayonlaming gidrodinamik holati aniqlangan - stoxastik tabiatli boMgani bilan belgilanadi. Buning natijasi sifatida matematik modellaming parametrlari jarayonni o‘tishini stoxastik alohidaliklarini akslantiradi va statistik metodlar bilan aniqlanadi.

Hozirgi vaqtda parametrlari bo‘yicha chiziqli bo'lgan matematik modellami baholash nazariyasi ko'proq ishlab chiqilgan. Lekin kimyo texnologik jarayonlaming ko'pchiligi parametrlari bo'yicha nochiziqli bo‘iib hisoblanadi, bu o‘z navbatida ulami identifikatsiyalash masalalarini yechishda ancha qiyinchiliklar tug'diradi. Shuning uchun nochiziqli modellarni identifikatsiyalashni yoki taxminiy baholash yordamida, yoki kimyo texnologik jarayonni dastlabki modelini chiziqlantirish yo‘li bilan amalga oshiriladi. Ushbu bobda ham chiziqli va ham nochiziqli matematik modellami identifikatsiyalash metodlari ko'rib chiqiladi.

• Hozirgi vaqtda parametrlari bo‘yicha chiziqli bo'lgan matematik modellami baholash nazariyasi ko'proq ishlab chiqilgan. Lekin kimyo texnologik jarayonlaming ko'pchiligi parametrlari bo'yicha nochiziqli bo‘iib hisoblanadi, bu o‘z navbatida ulami identifikatsiyalash masalalarini yechishda ancha qiyinchiliklar tug'diradi. Shuning uchun nochiziqli modellarni identifikatsiyalashni yoki taxminiy baholash yordamida, yoki kimyo texnologik jarayonni dastlabki modelini chiziqlantirish yo‘li bilan amalga oshiriladi. Ushbu bobda ham chiziqli va ham nochiziqli matematik modellami identifikatsiyalash metodlari ko'rib chiqiladi.
• Noma’lum parametrlami baholash bilan bir qatorda identifikatsiyalash masalasi kimyo texnologik jarayonni modeli bo'yicha hisoblanadigan holat o'zgaruvchilarini tajriba asosida kuzatiladigan qiymatlari bilan taqqoslanishini ko'zda tutsa, bu bobda undan tashqari modelni real obyektga mos kelishi (monandligi) ni o'matish metodlari ham ko'rib chiqiladi