O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI
Kriptografiya fanidan
Amaliy ish-6
MAVZU: N BITLI SKREMBLERNI QURISH VA DAVRINI HISOBLASH.
Bajardi:713-19 guruh talabasi
Mamanazarov Behruz
Tekshirdi:Mardiyev U.
Toshkent 2021
Mavzu: N bitli skremblerni qurish va davrini hisoblash.
Ishdan maqsad: skrembler qurish va davrini hisoblash bo‘yicha nazariy va amaliy bilim ko‘nikmaga ega bo‘lish.
Barcha shifrlash sxemalari orasida oddiy shuningdek bardoshli bo‘lgan sxema bu ikki modul bo‘yicha qo‘shish funksiyasi orqali amalga oshirilgan sxemalardir. Agar ikki modul bo‘yicha arifmetik amal bajarsak, bo‘lishi mumkin bo‘lgan qiymatlar 0 yoki 1 dan iborat bo‘ladi (chunki ikkiga bo‘lgan qoldiq 0 yoki 1 ga teng bo‘ladi). Ikki modul bo‘yicha chinlik jadvaliga qaraydigan bo‘lsak ko’pchilikka tanish bo‘lib chiqadi. Bu “XOR” amali yoki exclusive-OR ning chinlik jadvali deb ataladi. Ikki modul bo‘yicha qo‘shish XOR amali bilan ekvivalent hisoblanadi. XOR amali zamonaviy kriptografiyada muhim rol kasb etadi.
Topshiriq
1. 𝑛 −razryadli skremblerdan foydalangan holda shifrlash kalitini generasiya qiladigan funksiya yozish (𝑛 qiymati ko‘phadning darajasiga bog‘liq, variantda ko‘rsatilgan). Ketma ketlik davri topiladi.
2. Generasiya qilingan kalit yordamida ochiq matnni shifrlaydigan va shifr matnni deshifrlaydigan funksiya yozish (ochiq matn sifatida Ism familiy olinadi).
2-variant
2. 𝑥8 + 𝑥5 + 𝑥3 + 𝑥2 + 1
Bu = 10010110 kelib chiqadi.
1-kalit sifatida 11100111 olaylik bunda o`ngdan 2-“1”,3-“1”,5-“1”,8-“1” ustunlar xor amalida ishtirok etadi.
11100111 shu 1-kalitni sariq bilan belgilanganlarni xorlaymiz va chapdan birinchisiga yozamiz va boshlangich qator bittaga suriladi va shu tariqa davom ettirib kalit va davr topiladi.
11100111 k=1
11110011 k=11
11111001 k=111
01111100 k=1110
00111110 k=11100
….. k=11100….
Shu shaklda davom etadi va
Davri: 44 ga teng bo’ladi.
Kalit :111001111100100000100011010101001101101001010000 shunga teng bo’lsa
Kalitni topib bo’lgach ochiq matinimizni ikkilik sanoq sestemasiga o’tqazib kalit va ochiq matn uzunligini tenglab xor amali orqali qo’shamizva shifr matn holis bo’ladi.
| 