|
Mavzu: Obyektli ma’lumotlar bazasi haqida asosiy tushinchalar. Loyihalash, qayta ishlash va tadbiq qilish
|
| bet | 3/8 | | Sana | 17.12.2023 | | Hajmi | 28,29 Kb. | | #121083 |
Bog'liq 3-mavzuFayl nomi STUDENT
Maydon
|
Kalit belgisi
|
Maydon formati
|
Nomni belgilash
|
To‘liq nomlanish (rekvizit)
|
Tip
|
Uzun-
ligi
|
Aniq-
ligi
| |
Nomer
|
Talaba reyting daftarchasi nomeri
|
*
|
simvol
|
10
|
| |
Famil
|
Talaba familiyasi
|
|
simvol
|
10
|
| |
Ismi
|
Talaba ismi
|
|
simvol
|
8
|
| |
Ota.ismi
|
Talaba otasi ismi
|
|
simvol
|
10
|
| |
T_kun
|
Talabaning tug‘ilgan sanasi
|
|
sana
|
8
|
| |
O’rta_baho
|
Talabaning o‘rtacha bahosi
|
|
son
|
3
|
2
|
STUDENT faylidagi yozuvlar mantiqiy tuzilishini tavsifi
Har bir MB jadvali o‘zining birlamchi kalitiga ega bo‘lishi mumkin. Birlamchi kalit deganda ezuvlar kaytarilmasligini ta’minlovchi maydon (polya) yoki maydonlar guruxi tushiniladi. Birlamchi kalit sifatida ishlatiladigan maydon yoki maydonlar guruxi, bir xil yozuvga ega bo‘lmaslik shartini bajarishi kerak.
Boshqa maydonlarida bir xil yozuvlar takrorlanishi mumkin. Shu sabab ular birlamchi kalit bo‘laolmaydi. Birlamchi kalit qisqa va sonli maydonlardan tashkil topishi maqsadga muvofiqdir. MB jadvaliga birlamchi kalitni kiritishdan maqsad, jadvaldagi ma’lumotlarni izlash, tartiblashtirish va tanlab olishda qulaylikni beradi. Birlamchi kalit kiritish yoki kiritmaslik foydalanuvchi tamonidan MB jadvali strukturasini tashkil qilishda aniqlanadi.
Bosh jadval yordamida qaram jadvaldagi mos ma’lumotlarni chaqirishni ta’minlash uchun qaram jadvalda tashqi kalit tashkil qilinadi. “Bitta-ko‘pga” bog‘lanish holatida tashqi kalit bosh jadvalda tashkil qilinadi. Birinchi va ikkinchi kalitlarni aniqlashda MBBT avtomatik ravishda jadvalda indekslarni quradi.
Maʼlumotlar bazasi nima?
Maʼlumotlar bazasi (MB) bu – maʼlumotlarni saqlash, oʻqish, qayta ishlash va qidirish uchun moʻljallangan markaziy maʼlumotlar ombori. Turli dasturlar yaratar ekanmiz, dastur ishlashiga oid boʻlgan maʼlumotlarni u yoki bu koʻrinishda saqlashimiz kerak. Misol uchun dastur foydalanuvchilari va ularning shaxsiy maʼlumotlari, rasmlari, postlar, mahsulotlar va hokazo.
Bu maʼlumotlarni qay koʻrinishda saqlash, turli maʼlumotlar oʻrtasidagi munosabatlar (foydalanuvchi-post, mijoz-mahsulot), bu maʼlumotlarga murojaat qilish va unumli foydalanish uchun MBni toʻgʻri loyihalash juda muhim ahamiyatga ega.
Bugungi kunda maʼlumotlar bazasini boshqarish uchun turli tizimlar mavjud. Bulardan eng mashhurlari: MySQL, Oracle DB, PostgreSQL, MongoDB, SQLite Microsoft SQL server, IBM DB2.
|
| |
