Mavzu: O’lchash xatoliklarini hisoblash, o’lchash aniqligini baholash va natijalarni qayta ishlash

602-21EEE guruh talabasi Shomamatov Samandar

Metrologiya va standartlashtirish va sertifikatlashtirish

Mavzu:O’lchash texnikasidagi yangi va avtomatlashtirilgan tizimlar

Reja:

• O’lchash usullari va turlari
• O’lchash vositalari va ularning turlari
• O’lchash xatoliklarining tabaqalanishi.

Foydalanilgan adabiyotlar.

• P.R. Ismatullayev, Sh.A .Qodirova. “Metrologiya asoslari” o’quv qo’llanma, -Toshkent-2020; “Asian Book House”
• S.F. Amirov, M.S. Yoqubov, N.G’. Jabborov “Elektr O’lchashlar” o’quv qo’llanma, –Toshkent-2007
• P.R. Ismatullayev, Sh.A .Qodirova, A.A. A’zamov, “Metrologiya asoslari” o’quv qo’llanma,-Toshkent-2007

Internet saytlari.

• www.lex.uz
• www.smsiti.uz
• www.standart.uz

O'lchashlarda qo'llaniladigan va me’yorlangan metrologik xususiyatlariga ega bo’lgan texnik vositalar o’lchash vositalari. deyiladi va ular yordamida o’lchash amali o'tkaziladi.

O’lchash vositasi deb, metrologik xususiyatlari me'yorlangan belgilangan xatolik chegarasida bo’lgan, ma’lum vaqt oraligida o‘zgarmas deb qabul qilinadigan, kattalikning o’lchov birliglni qayta tiklaydigan yoki saqlaydigan, o’lchashlar uchun moljallangan. texnik vositaga aytiladi.

O’lchash jarayonida o’lchanadigan kattalikning qiymatini to‘g‘ri aniqlanishi ko‘pincha o’lchash vositasining xususiyatlariga va ularni to'g'ri tanlab olinishiga bog’liq.

O’lchash vositalari turlicha klassifikatsiyalanadi: o’lchashlar birliligini ta’minlash Davlat tizimida o’lchash vositasini bajaradigan roli bo'yicha, avtomatlashtirish darajasi, ko'rsatkichi bo'yicha, standartlashtirish darajasi bo'yicha, o’lchanadigan kattalikka nisbatan o’lchash jarayonidagi roli bo'yicha va bajaradigan funksiyasi bo'yicha va h.k. rasmda o’lchash vositalarining o’lchash jarayonidagi ro’li va bajaradigan funksiyasi bo'yicha klassifikatsiyalanishi keltirilgan

• O’lchash vositalari turlicha klassifikatsiyalanadi: o’lchashlar birliligini ta’minlash Davlat tizimida o’lchash vositasini bajaradigan roli bo'yicha, avtomatlashtirish darajasi, ko'rsatkichi bo'yicha, standartlashtirish darajasi bo'yicha, o’lchanadigan kattalikka nisbatan o’lchash jarayonidagi roli bo'yicha va bajaradigan funksiyasi bo'yicha va h.k. rasmda o’lchash vositalarining o’lchash jarayonidagi ro’li va bajaradigan funksiyasi bo'yicha klassifikatsiyalanishi keltirilgan