Mavzu: O`zbekistonda valyuta bozorini rivojlantirish yo`llari

Valyuta siyosatining yana bir yo’ nalishi – bu valyuta ayirboshlash kursidir. Odatda, iqtisodiyotda bundan qisqa muddatli davrda inflyatsiya bilan kurashish vositasi sifatida foydalanish mumkin. Biroq bunday valyuta rejimini joriy etish uchun quyidagilarni nazarda tutish kerak: talabda sakrashlar yuzaga kelganda valyuta intervensiyasi orqali kursning kerakli darajasini tutib turish imkonini beradigan yetarli miqdordagi oltin- valyuta zaxiralarining mavjudligi: qat’iy monetar va fiskal siyosatning o’ tkazilishi.

• Valyuta siyosatining yana bir yo’ nalishi – bu valyuta ayirboshlash kursidir. Odatda, iqtisodiyotda bundan qisqa muddatli davrda inflyatsiya bilan kurashish vositasi sifatida foydalanish mumkin. Biroq bunday valyuta rejimini joriy etish uchun quyidagilarni nazarda tutish kerak: talabda sakrashlar yuzaga kelganda valyuta intervensiyasi orqali kursning kerakli darajasini tutib turish imkonini beradigan yetarli miqdordagi oltin- valyuta zaxiralarining mavjudligi: qat’iy monetar va fiskal siyosatning o’ tkazilishi.
• Agar bu shartlardan birortasi bajarilmaydigan bo’ lsa, unda belgilanadigan ayirboshlash kursini joriy qilish mutlaqo mumkin emas.
• Moliyaviy barqarorlikka erishilgach va inflyatsiya darajasi yiliga 10-15 foizgacha pasaysa, «boshqariladigan suzuvchi» rejim eng maqbul rejim bo’ lib qoladi. Chunki u eksportni rag’ batlantirish vazifasini hal qilishga imkon yaratadi. So’ m nominal kursining sirg’ aluvchi pasayishi sharoitida « valyuta yo’ lagi»ni belgilash, baholar barqarorligi va ularning oldindan bashorat qilinishini ta’minlashga imkon yaratadi.
• Rivojlanayotgan mamlakatlar tajribasidan ma’lumki, milliy valyutaning konvertatsiyalanishiga erishish – monetar, fiskal va tashqi savdo siyosatlari sohalarida qator o’ zaro bog’ liq choratadbirlar majmuasini talab qiluvchi juda murakkab jarayondir. Konvertatsiya tovarlar, xizmatlar va moliya aktivlari oqimlarining xalqaro harakati bilan chambarchas bog’ liq. Konvertatsiyalashni joriy qilish tashqi savdoga va sarmoyalar harakatiga bo’ lgan cheklovlarni olishga teng bo’ lgan natijani beradi. Konvertatsiyalashga bo’ lgan cheklovlarni olib tashlash iqtisodiyot uchun qator afzalliklarni ta’minlaydi, biroq buning uchun ma’lum bir to’ lov to’ lash kerak bo’ ladi, u esa erkinlashtirishning tezligiga bevosita bog’ liq.