|
Mavzu: soliqlar va ularning bozor iqtisodiyotidagi vazifalari
|
| bet | 1/16 | | Sana | 27.02.2024 | | Hajmi | 62.19 Kb. | | #163328 |
Bog'liq Mavzu soliqlar va ularning bozor iqtisodiyotidagi vazifalari-fayllar.org Презентация2, Elektr yuritma asoslari. Xoshimov O, Saidaxmedov S, Электр юритма асослари 1 358 L22 nashrga
Mavzu: soliqlar va ularning bozor iqtisodiyotidagi vazifalari
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TA’LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI
TOSHKENT MOLIYA INSTITUTI
IQTISODIYOT KAFEDRASI
“IQTISODIYOT NAZARIYASI” FANIDAN
KURS ISHI
MAVZU: SOLIQLAR VA ULARNING BOZOR IQTISODIYOTIDAGI VAZIFALARI.
Ilmiy rahbari:
Topshirgan sanasi:
Himoya qilgan sanasi:
Baho:
Toshkent-2023
Reja:
Kirish...........................................................................................5
Soliqlarning iqtisodiy mohiyati va funksiyalari..................................................................................8
Soliqlarning iqtisodiyotni boshqarishdagi roli va soliq imtiyozlari..................................................................................16
O`zbekiston Respublikasida soliq tizimi va soliq stavkalari.....30
Xalqaro soliqqa tortish...............................................................33
Xulosa...........................................................................................
Foydalanilgan adabiyotlar va internet manbalari.........................
Kirish
Mavzuning dolzarbligi.
Insoniyat tarixi davomida soliqqa tortish tizimi shakllangan. Agar dastlab soliqlar turli xil natura soliqlari shaklida undirilib, mehnat majburiyatlariga qoʻshimcha yoki bosib olingan xalqlardan oʻlpon sifatida xizmat qilgan boʻlsa, tovar-pul munosabatlari rivojlanishi bilan soliqlar pul shakliga ega boʻldi.
Soliqlar odamlarga qadim zamonlardan beri ma'lum bo'lib, ular o'lpon, o'lpon shaklida bo'lgan. Soliqlarning paydo bo'lishi davlatni saqlab qolish zarurati bilan bog'liq. Ularning muqarrarligi shu qadar ravshanki, 1789 yilda AQSh Mustaqillik Deklaratsiyasi mualliflaridan biri Benjamin Franklin shunday yozgan edi: "Bu dunyoda o'lim va soliqlardan boshqa hech narsaga ishonch hosil qilib bo'lmaydi".
Bozor munosabatlari sharoitida va ayniqsa bozorga o'tish davrida soliq tizimi eng muhim iqtisodiy tartibga soluvchilardan biri hisoblanadi.
Bozor iqtisodiyoti sharoitida soliqlar davlatning iqtisodiy jarayonlarga ta'sirining eng muhim dastaklaridan biri bo'lib, ular byudjetlarni moliyaviy to'ldirish vazifasini bajaradi. turli darajalar davlatning hayotni ta'minlovchi funktsiyalarini amalga oshirish uchun. Ularni olishning muvaffaqiyati, soliq to'lovchilar tomonidan soliq to'lashning ob'ektiv zarurligini tushunish ko'p jihatdan jamiyatning soliq madaniyati darajasi bilan belgilanadi, uni yosh avlod uchun tegishli ta'lim jarayonisiz shakllantirish mumkin emas. Ta'lim tizimi, ommaviy axborot vositalari, vizual tashviqot orqali ruslar o'rtasida soliqlar nafaqat mulkni majburiy begonalashtirish, balki har bir fuqaro tomonidan iste'mol qilinadigan jamoat tovarlari uchun belgilangan to'lov, degan ongli g'oyani shakllantirish mumkin va hatto zarurdir. ijtimoiy mahsulotni boylardan kambag'allarga qayta taqsimlash usuli. , soliq to'lashdan bo'yin tovlash eng og'ir jinoyatlardan biridir.
Soliqqa tortish muammolari turli davrlardagi iqtisodchilar, faylasuflar, davlat arboblari ongida doimo band bo'lib kelgan. F. Akvinskiy (1225 yoki 1226 - 1274) soliqlarni talonchilikning ruxsat etilgan shakli sifatida belgilagan. K.Monteskyu (1689-1755) sub'yektlardan olingan qismni va ularga qoldirilgan qismni belgilash kabi hech narsa ko'p donolik va aql-zakovatni talab qilmaydi, deb hisoblagan. Soliq nazariyasining asoschilaridan biri A.Smit (1723 - 1790) esa soliqlarni to'lovchilar uchun soliqlar qullik emas, balki erkinlik belgisidir, degan.A.Smit oʻzining “Xalqlar boyligining tabiati va sabablarini oʻrganish” nomli klassik asarida soliqqa tortishning universalligi, adolatliligi, aniqligi va qulayligining asosiy tamoyillarini koʻrib chiqdi.
Davlat bozor iqtisodiyotiga ta'sir ko'rsatadigan iqtisodiy dastaklar orasida soliqlar muhim o'rin tutadi. Sharoitlarda bozor iqtisodiyoti Har qanday davlat soliq siyosatidan bozorning salbiy hodisalariga ta'sir qilishning muayyan tartibga soluvchisi sifatida keng qo'llaniladi.
Soliqlar butun soliq tizimi kabi bozor sharoitida iqtisodiyotni boshqarishning kuchli quroli hisoblanadi. Soliqlar davlat vujudga kelgandan boshlab jamiyatdagi iqtisodiy munosabatlarning zaruriy bo’g’ini bo’lib kelgan. Davlat boshqaruvi shakllarining rivojlanishi va o'zgarishi har doim soliq tizimining o'zgarishi bilan birga keladi.
Sanoati rivojlangan mamlakatlar byudjetiga tushadigan barcha daromadlarning 90% gacha soliqlar hissasiga toʻgʻri keladi.
Shuning uchun, nafaqat joriy moliyaviy imkoniyatlar davlat, balki sarmoyaviy salohiyat, iste’mol bozori imkoniyatlari va umuman iqtisodiyotning o‘sishi zarur.
|
| |
