Beton texnologiyasi va yig’ma temir-beton konstruktsiyalar ishlab chiqarishni rivojlantirish

Beton texnologiyasi va yig’ma temir-beton konstruktsiyalar ishlab chiqarishni rivojlantirish.

• Beton sifati asosan tayyorlanadigan materiallarga bog’liq. Materiallarni beton uchun to’g’ri tanlash, ya’ni betonga qo’yiladigan talab, materiallarning o’zining xususiyatlarini hisobga olish beton texnologiyasida yuqori o’rin tutadi. Bunda beton ishlab chiqarishda sement va mehnat sarfining maksimal iqtisodiga еrishiladi. Qurilish konstruktsiyalari betonini tayyorlash uchun noorganik bog’lovchi moddalardan keng foydalaniladi. Bu moddalar suv bilan aralashtirilganda ichki fizik-kimyoviy jarayonlar ta’sirida yumshoq hamir holatidan asta-sekin qotib, mustahkamligi osha boradi va toshdek qattiq holatga aylanadi. Noorganik bog’lovchi moddalar suvda (tsementlar) va havoda (ohak, gips va b. ) qotadi.
• Beton ishlab chiqarishda еng ko’p qo’llaniladigani portlandtsementdir. Portlandtsement – gidravlik bog’lovchi moddadir, suvda juda yaxshi qotadi yoki havoda. Bu – kul rangdagi kukun bo’lib, klinkerni mayin tuyib gips qo’shib olinadi. Klinkerni еsa aniq miqdorda olingan tarkibida 75-78% Ca CO3 va 22-25% (Si O2+Al2 O3+ Fe2 O3) bo’lgan xomashyo aralashmasini bir tekisda pishgunga qadar kuydirib, olinadi.

Beton texnologiyasi va yig’ma temir-beton konstruktsiyalar ishlab chiqarishni rivojlantirish.

• Yuqori sifatli sement olish uchun, uning kimyoviy tarkibi, shuningdek xomashyo aralamasini tarkibi barqaror bo’lishi shart. Sement klinkerini tuyish davrida 10-20% granullangan domna pechining shlaki yoki aktiv mineral qo’shimchalar (kremnezemli) qo’shiladi. 1200-14500S haroratda kuydirish natijasida klinker minerallari hosil bo’ladi: o’zgaruvchan tarkibli kal’tsiy alyumoferritlar xCaO·yAl2O3·zFe2O3, uch kal’tsiyli alyuminat 3CaO·Al2O3, ikki kal’tsiyli silikat 2CaO·SiO2 va uch kal’tsiyli silikat 3CaO· SiO2. Bu to’rt birikma sement klinkerining asosiy tarkibiy qismidir, lekin ikki oxirgi (kal’tsiy silikatlar) uning butun hajmining 70-80% ni tashkil еtadi.
• Portlandtsement tarkibidagi turli minerallarning taxminiy miqdori quyidagini tashkil еtadi:

3CaO Si2CaO SiO2 yoki C2S-15-37%;

3CaO Al2O3 yoki C3A-5-15% ;

4 Ca O Al2O3 F2O3 yoki C4 AF-10-18%O2 37-60% (shartli belgilanishi C3S);

Eʼtiboringiz uchun tashakkur