|
Mavzu: virtual yadroli protsessor ish tartibini o‘rganish
|
| Sana | 04.07.2024 | | Hajmi | 1,44 Mb. | | #266575 |
Bog'liq 2 Amaliy ish Doston
RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR VAZIRLIGI
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI
Kompyuter arxitekturasi fanidan
Amaliy ish
Mavzu: VIRTUAL YADROLI PROTSESSOR ISH TARTIBINI O‘RGANISH
Bajardi: 240-21-guruh talabasi
Jumayev Doston
TOSHKENT – 2023
2-TOPSHIRIQ
MAVZU: VIRTUAL YADROLI PROTSESSOR ISH TARTIBINI O‘RGANISH
Ishdan maqsad: Kompyuter tizimining umumiy tarkibini va funksiyalarini o‘rganib chiqish. Ko‘p yadroli protsessorlar haqida tushincha, ularning turlari va ishlash prinsiplari bilan tanishib chiqish.
NAZARIY QISM
Kompyuterning tarixi bir necha yillarga borib taqaladi. Kompyuterlarning beshta mashhur avlodi mavjud. Har bir avlod kompyuterlarning funksiyalarini o‘zgartiradigan bir qancha texnologik yutuqlarga guvoh bo‘ldi. Kompyuterlar hayotning barcha sohalarida muhim rol o‘ynaydi. Kompyuterning arxitekturasi odatda foydalanuvchi uchun zarur bo‘lgan xususiyatlar to‘plami bilan belgilanadi.
Kompyuter va uning asosiy qismlari
Kompyuterning asosiy qismlari, bir biri bilan bog'liq komponentlardir va kompyuter tizimining normal ishlashini ta'minlash uchun zarur bo'ladi. Quyidagi asosiy komponentlarni ko'ramiz:
Materik plita (Motherboard): Bu komponent kompyuterning barcha qismlari orasidagi aloqalar markazi hisoblanadi. Uning ustida boshqa komponentlar, jumladan protsessor (CPU), operativ xotira (RAM), grafika kartasi, portlar (USB, Ethernet, HDMI kabi) va boshqalar joylashadi.
Protsessor (Central Processing Unit, CPU): Protsessor, kompyuter tizimining asosiy hisoblash qurilmasidir. U kompyuterda amalga oshirilayotgan barcha hisob-kitoblarni bajaradi. Protsessorning yuqori ish-hisoblash tezligi, o'zining yadrolar soni va tezkor xotira (Cache) hajmi bilan aniqlanadi.
Operativ xotira (Random Access Memory, RAM): RAM, kompyuterda joriy sifatda ishlayotgan dasturlar va ma'lumotlar uchun xotira hisoblanadi. RAM tezkor xotira bo'lib, kompyuter ishga tushganda dasturlarni va ma'lumotlarni o'qib oladi va ularga kirish beradi. RAM hajmi katta bo'lganda, kompyuter ishlash tezligi oshadi.
Xotira (Storage): Xotira, kompyuterda ma'lumotlarni saqlash uchun ishlatiladi. Quyidagi turdagi xotira turlari mavjud:Hard Disk Drive(HDD): Bu turiy xotiralar mexanik disklar orqali ma'lumotlarni saqlaydi va katta saqlash hajmi bilan ajralib turadi. Ular kichik xotira va katta saqlash hajmi uchun qulaydir, ammo ishlash tezligi SSD lariga nisbatan past bo'lishi mumkin.Solid-State Drive (SSD): SSD lar elektronik xotira turi hisoblanadi. Ular mexanik disklardan farqli ravishda ishlaydi va ishlash tezligi yuqori bo'ladi. SSD lar, kompyuter ishlashini tezlashtiradi, ammo katta saqlash hajmi uchun HDD lariga nisbatan qimmatroq bo'lishi mumkin.
Grafika kartasi: Grafika kartasi, tasvirli ma'lumotlarni kompyuter ekraniga chiqarish uchun ishlatiladi. U yuqori xotira xususiyatlari va grafika ishini bajarish uchun GPU bilan ta'minlanadi. Grafika kartasi, o'yinlar, grafik dizayn, video tahrirlash va boshqa grafik yo'nalishlarda ko'proq ish qilishda muhim bo'ladi.
Kuch manbai (Power Supply Unit, PSU): Kuch manbai, kompyuterni elektr energiyasi bilan ta'minlaydi. U kompyuterning barcha komponentlariga elektr energiyasini taqsimlaydi va ularni ishga tushiradi.
Arxitektura keng ma’noda ko‘plab elementlardan tashkil topgan murakkab tizimning tavsifidir. Kompyuter tez ishlashi ko‘p qismlariga protsessorga bog‘liq, shu sababli uchun birinchi navbatda protsessor tanlashda kerakli ma’lumotlarga ega bo‘lish talab etiladi.
Ko‘p yadroli protsessorlar .
Ko'p yadroli protsessorlar, bir nechta yadrolariga ega bo'lgan protsessorlar hisoblanadi. Har bir yadro, o'zining mustaqil ish qilish uchun muvofiqlikka ega bo'lgan hisoblash va ishlash qurilmasidir. Ko'p yadroli protsessorlar, bitta vaqtning o'zida bir nechta amallarni bajarish imkonini beradi, shuningdek, ishlab chiqarish, tasvir ishlash, video tahrirlash va boshqa xilma-xilliklarni tezlashtirishga yordam beradi.Quyidagi ko'p yadroli protsessorlar mashhur bo'lib, ularning bir nechta yadroslari mavjud:
Intel Core i7, i9 seriyasi: Bu seriyadagi protsessorlar, ishlab chiqarish, tasvir ishlash, o'yinlar va boshqa murakkab amallarni bajarish uchun yuqori ishhisoblash kuchiga ega. Ular 4 dan 10 gacha yadroli bo'lishi mumkin.
AMD Ryzen 7, 9 seriyasi: AMD Ryzen seriyasidagi protsessorlar ham ko'p yadroli bo'lib, ishlab chiqarish, tasvir ishlash, o'yinlar va boshqa intensiv amallarni bajarish uchun mo'ljallangan. Ular 6 dan 16 gacha yadroli bo'lishi mumkin.
Qualcomm Snapdragon: Bu mobil protsessorlar Android operatsion tizimida ishlovchi smartfon va planshetlarda ishlatiladi. Snapdragon protsessorlar esa 4 dan 8 gacha yadroli bo'lishi mumkin.
Apple M1: Apple kompaniyasi tomonidan ishlab chiqarilgan M1 chip, Apple kompyuterlarida ishlatiladi. U 8 dan 10 gacha yadroli bo'lishi mumkin. Bu faqat bir necha mashhur ko'p yadroli protsessorlardan faqat bir nechasi. Ko'p yadroli protsessorlar, boshqa funktsiyalarga, ish-hisoblash kuchi va yadro soniga qarab turli turdagi kompyuterlarda foydalaniladi.
Shaxsiy kompyuter xususiyatlari
Kompyuter model
|
HP Victus
|
Protsessor
|
12th Gen Intel(R) Core(TM) i5-12450H
Intel(R) UHD Graphics 2.10 GHz
|
Protsessor Yadrolari
|
Cores 8, Logical Processors 12
|
RAM(tezkor xotira)
|
8 GB DDR4
|
Video karta
|
NIVIDIA GeForce GTX 1650 4 GB
|
HDD
|
--------------
|
SSD
|
KGBZNVG KIOXIA 532 GB
|
2.1-rasm.Kompyuter modeli.
2.2-rasm.Protsessor xususiyatlari.
2.3-rasm . Kompyuter Tezkor xotirasi(RAM)
2.4-rasm. Kompyuter Video kartasi(xotira).
Xulosa:
AIDA64, kompyuter xususiyatlarini aniqlash uchun keng qo'llaniladigan bir dasturdir. U kompyuter tizimining aniq konfiguratsiyasini, xususiyatlarni va tahlillarni olishga imkon beradi. AIDA64 bizga kompyuter tizimining to'liq tafsilotlarini beradi. Bu tizim haqida ma'lumotlar, operatsion tizim, tizim modellari, BIOS versiyasi, materik plita va boshqa tizim komponentlarining tafsilotlarini o'z ichiga oladi. Shunday qilib, AIDA64 dasturi yordamida kompyuter tizimining to'liq tafsilotlarini, komponentlarning xususiyatlari va ishlash holatini aniqlash mumkin. Bu ma'lumotlar, kompyuter diagnositikasi, tizimni optimallashtirish va muammo yechishda foydali bo'ladi.
|
| |
