• Ikkinchi fazada
  • Yong‘in vaqti 3 fazaga bo‘linadi
  • 4. Katastrofa va uning oqibatlari Fojiali hodisa
  • ЭЪТИБОРИНГИЗ УЧУН РАХМАТ
  • Mavzu: Xayot faoliyati xafsizligini o’rganishga xissa qo’shgan jaxon va vatanimiz olimlari ularning asosiy ilmiy-amaliy ishlari




    Download 2,41 Mb.
    bet3/3
    Sana17.01.2024
    Hajmi2,41 Mb.
    #139411
    1   2   3
    Bog'liq
    21 mavzu

    Boshlanish fazada (5 dan 30 daqiqagacha) harorat sekin ko‘tariladi va fazaning oxirida tez ko‘tariladi. Masalan, yopiq eshik va derazalardan xavoning etishmasligidan yong‘in kichik miqyosda ketib, tutash bo‘lib bunda issiqlik yig‘ila borib, keyingi fazaning boshlanishini ta’minlaydi. Ikkinchi fazada - alanga jadal tarqalib, harorat tez ko‘tariladi (o‘zining “max” qiymatiga erishadi). Bunda alanga inshoatning tashqari qismiga ham chiqishi kuzatiladi. Uchinchi fazada - yonuvchi narsalarning yonib bo‘lishi oqibatida haroratning pasayishi kuzatiladi.
    Yong‘in vaqti 3 fazaga bo‘linadi:
    Avariya deganda bajariladigan ishni birdan to‘xtab qolishi, yoki sanoat korxonalarida ishlab chiqarishning izdan chiqishi, transportlarda va boshqa ob’ektlarda moddiy boyliklarning buzilishi, yo‘q bo‘lishi tushuniladi.
    3. Ishlab chiqarish jarayonlaridagi avariyalar
    AVARIYALARNING KELIB CHIQISHIGA QUYIDAGI OMILLAR SABABCHI BO‘LISHI MUMKIN:
    •  tabiiy ofat tufayli;
    •  inshoatlarni loyihalashda yoki uni qurishda qo‘yiladigan xatoliklar tufayli;
    •  ishlab chiqarish texnologiyasining buzilishi;
    •  transport, mexanizm, jihozlardan noto‘g‘ri foydalanganda;
    •  agressiv moddalarni (portlovchi, tez alangalanuvchi zaharli moddalarni) noto‘g‘ri saqlanishi va uni ishlatilish qoidalarining buzilishi oqibatida;
    •  texnika xavfsizlik qoidalarining buzilishi va boshqalar.

    4. Katastrofa va uning oqibatlari
    Fojiali hodisa - ma’lum bir vaqt oralig‘ida sodir bo‘ladigan falokat demakdir. Fojia – turli xildagi inshoatlarni buzilishi, moddiy boyliklarning yo‘q bo‘lib ketishi hamda odamlarning o‘limi bilan sodir bo‘ladi. Bundan tashqari, katta avariyalar oqibatida ham fojialar sodir bo‘ladi. Masalan, atom elektrostantsiyalarida va radioaktiv moddalar ishlatiladigan korxonalarda avariya sodir bo‘lishi natijasida juda katta hudud zaharlanishi va oxir oqibatda fojia bilan yakunlanishi mumkin.
    ADABIYOTLAR
    •  O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi, T., O‘zbekiston, 1992.
    • O‘zbekiston Respublikasi Qonuni: “Aholini va xududlarni tabiiy va texnogen xususiyatli favqulodda vaziyatlardan muhofaza qilish to‘g‘risida”, 20.08.1999.
    •  O‘zbekiston Respublikasi Qonuni: “Fuqaro muhofazasi to‘g‘risida”,
    •  O‘zbekiston Respublikasi Qonuni: “Radiatsiyaviy xavfsizlik to‘g‘risida”,31.08.2000.
    •  O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining farmoni: “O‘zbekiston Respublikasi favqulodda vaziyatlar vazirligini tashkil etish to‘g‘risida”, 4.03.1996.
    •  O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining Qarori: “O‘zbekiston Respublikasi favqulodda vaziyatlarda ularni oldini olish va harakat qilish davlat tizimi to‘g‘risida”, 23.12.1997, № 558.
    •  O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining Qarori: “O‘zbekiston Respublikasi aholini favqulodda vaziyatlardan muhofaza qilishga tayyorlash tartibi to‘g‘risida”, 7.10.1998. № 427.
    •  O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining Qarori: “Texnogen – tabiiy va ekologik tusdagi favqulodda vaziyatlarning tasnifi to‘g‘risida”, 27.10.1998, № 455.
    •  M.Tojiev, I.Ne’matov, M.Ilxomov “Favqulodda vaziyatlar va fuqaro muhofazasi” darsligi, T., 2002.
    •  O‘zbekiston Respublikasining Qonuni: “Mehnat muhofazasi to‘g‘risida”,6.05.1993.
    •  O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining Qarori: “Ishlab chiqa-rishdagi baxtsiz hodisalarni va xodimlar salomatligini boshqa xil zararlanishini tekshirish va hisobga olish to‘g‘risidagi” nizom 6.06.1997, № 286.


    ЭЪТИБОРИНГИЗ УЧУН РАХМАТ
    Download 2,41 Mb.
    1   2   3




    Download 2,41 Mb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Mavzu: Xayot faoliyati xafsizligini o’rganishga xissa qo’shgan jaxon va vatanimiz olimlari ularning asosiy ilmiy-amaliy ishlari

    Download 2,41 Mb.