Ikkinchi darajadagi energiya izlanishlari (chuqur energiya izlanishlari)

41

korxona va alohida bo'linmalarning issiqlik, suv, gaz, elektr va havo ta'minoti 
tizimlarining diagrammalari; 

mavjud statistika va o'simlik ichidagi hisobot Rasmlarida energiya sarfi 
ko'rsatkichlari; 

so'nggi 1-2 yil ichida energiyadan foydalanish samaradorligini oshirish chora-
tadbirlari va ularni amalga oshirish to'g'risidagi ma'lumotlar; 

issiqlik va elektr energiyasini iste'mol qilishni hisobga olish va me'yorlashtirish 
holati to'g'risidagi ma'lumotlar; 

energiya talab qiladigan uskunalar va shamollatish tizimlari uchun pasport 
ma'lumotlari; 

ikkilamchi energiya manbalarini ishlab chiqarish va ulardan foydalanish, shu 
jumladan kam potentsial manbalar to'g'risidagi ma'lumotlar. 
Texnologik jarayonning diagrammasini materiallar dastlabki holatdan tayyor 
mahsulotga ketma-ket o'tadigan asosiy bosqichlarni aks ettiruvchi diagramma bilan 
taqdim etish tavsiya etiladi. Diagrammada energiya resurslarini etkazib berish va 
ulardan foydalanish joylari, materiallarni qayta ishlash, texnologik jarayonda 
chiqindilarni yo'q qilish joylari ko'rsatilishi kerak. 
Ikkinchi darajadagi energetik tekshiruvning ajralmas qismi bu hujjatli 
izlanishlar davomida olinib bo'lmaydigan ma'lumotlarni to'ldiradigan yoki ularning 
ishonchliligiga shubha tug'diradigan instrumental energiya izlanishidir. Ushbu 
asarning alohida bobi instrumental energiya izlanishiga bag'ishlangan. Instrumental 
tekshiruv energiya balansini aniqlashtirish uchun ham, energiya sarfini kamaytirish 
bo'yicha choralarni ishlab chiqish uchun ham zarur, ya'ni. energiya auditi ko'rib 
chiqilayotgan bosqichining eng muhim maqsadlariga erishish. Energiya tejash 
bo'yicha tavsiyalar (chora-tadbirlar) energiya resurslaridan eng isrofgarchilikka 
yoki samarasiz foydalanishga asoslangan tahlil bosqichida aniqlangan ob'ektlarga 
energiya tejashning standart usullarini qo'llash orqali ishlab chiqiladi. Tavsiyalarni 
ishlab chiqishda quyidagilar zarur: 

taklif etilayotgan takomillashtirishning texnik mohiyatini va jamg'armalarni olish 
printsipini aniqlash; 

mumkin bo'lgan yillik tejashni jismoniy va pul bilan hisoblash; 

tavsiyanomani amalga oshirish uchun zarur bo'lgan uskunalarning tarkibini, uning 
narxini, analoglarning jahon narxidan, etkazib berish, o'rnatish va ishga tushirish 
narxlaridan kelib chiqib aniqlash; 

xarajatlarni kamaytirish uchun barcha imkoniyatlarni ko'rib chiqing, masalan, 
korxonaning o'zi tomonidan uskunalarni ishlab chiqarish yoki o'rnatish; 

real iqtisodiy samaradorlikka ta'sir ko'rsatadigan tavsiyalarni amalga oshirish 
natijasida yuzaga kelishi mumkin bo'lgan yon ta'sirlarni aniqlash; 

tavsiya etilgan tavsiyalarning umumiy iqtisodiy samarasini baholash. 
Agar o'zaro bog'liq tavsiyalar mavjud bo'lsa, iqtisodiy samaradorlikning 
kamida ikkita ko'rsatkichi hisoblab chiqiladi: faqatgina ushbu tavsiya amalga 

42
oshirilganda ta'sir; barcha taklif qilingan tavsiyalar bajarilishi sharti bilan ta'sir 
qiladi. Iqtisodiy samarani baholash uchun oddiy qoplash davridan foydalanish 
kifoya. Buyurtmachining iltimosiga binoan (so'ralgan korxona) va energiya 
tejaydigan loyihani moliyalashtirish rejasi mavjud bo'lganda, loyihalarning 
iqtisodiy samaradorligini baholash uchun yanada murakkab usullardan 
foydalanishga ruxsat beriladi. 

Download 3,3 Mb.