• (http:// begoyim.edunet.uz/gaz.htm saytiga)
  • Tolaning xossalari asetat shtapel viskoza kapron lavsan nitron
  • Sho‘ba yig‘ilishlarida muhokama uchun quyidagi mavzular tavsiya etiladi
  • Mehnat ta’limi




    Download 42 Kb.
    Sana24.03.2017
    Hajmi42 Kb.
    #1989

    MEHNAT TA’LIMI

    Mehnat ta’limi fani o‘quvchining ham aqlan, ham ma’nan rivojlanishi, o‘zligini namoyon etishi bilan birga, kasb-hunarga yo‘naltirish, mehnat jarayonlari, kasb asoslari (texno­logiyasi)ni o‘rgatish va kasb tanlash bilan uyg‘unlashtirish orqali kasbga tay­yorgarligiga zamin yaratadi. Egallagan bilimini uzviy rivojlantirish asosida mehnat qurollari, hududiy ishlab chiqarish asoslari, tanlagan kasb-hunar sohasi xususiyatlarini o‘rgatadi, shu sohaning ilg‘or vakillari faoliyati bilan tanishtiradi.

    Ishlab chiqarish, moddiy ishlab chiqarish - jamiyatning yashashi va taraqqiy etishi uchun zarur boʻlgan moddiy boyliklar (turli iqti-sodiy mahsulotlar)ni yaratish jarayo-ni; ishlab chiqarish omillarini isteʼ-mol va investitsiyalar uchun moʻljallangan tovarlar va xizmatlarga aylantirish. I.ch.

    Umumiy o‘rta ta’lim maktablarida mehnat ta’limi fani bo‘yicha monitoring natijalari tahlil qilinganda 5-sinf «Texnologiya va dizayn» yo‘nalishida “Duradgorlik birikmalari to‘g‘risida ma’lumotlar: yelimlash, mixlar, burama mixlar(shurup) va boshqa vositalar bilan biriktirish”, servis xizmati yo‘nalishi bo‘yicha “Qo‘l yuritmali tikuv mashinasining asosiy tuzilishi va ishlash tartibi. Tikuv mashinasini ishga tayyorlash. Mashinada ipsiz tikish”; 6-sinf “Texnologiya va dizayn” yo‘nalishi bo‘yicha “Tayyorlanadigan detal eskizining chizmalarini, texnologik xaritalarni tuzish va o‘qish, Metallarga ishlov berishga oid xalq hunar­mandchiligi turlari bo‘yicha ish usullarini o‘rganish”.

    Xalq - bu odamlar jamoasi boʻlib, ularning tili, madaniyati, sanʼati, dini boshqa jihatlarini birgalikda aks ettiradi. Xalq tushunchasi keng boʻlib jihatlari bilan birlashtiriladigan odamlar yigʻindisiga aytiladi.
    Servis xizmati yo‘nalishi bo‘yicha “Zardo‘zlikda ishlatiladigan naqsh turlari. Kartonga naqsh (gul) tushirish va qirqish. Ish o‘rnini tashkil qilish”; 7-sinf «Texnologiya va dizayn» yo‘nalishi bo‘yicha “Sterjen, tunuka va simlarni qirqish, bukish va to‘g‘rilash asboblaridan foydalanish. Shtan­gensirkul, nutromer, shablonlar, mikrometrning tuzilishi va u bilan o‘lchash usullari. Nonius bilan hisoblash. O‘lchash asboblari yordamida aniqlik sinflarini tekshirish” Servis xizmati yo‘nalishi bo‘yicha “Xonani bezashda pardalarning roli. Parda tikish uchun gazlama va kerakli xom-ashyo, jihoz va moslamalarni tanlash. Parda modeliga qarab gazlamani hisoblash” kabi mavzularni o‘zlashtirishda qisman bo‘shliqlar aniqlandi.

    Ushbu mavzularni o‘tishda o‘quv­chilar salohiyatini inobatga olgan holda dars turi, tipi va metod, ko‘rsatmali vositalarni to‘g‘ri tanlashga e’tibor qaratish lozim.

    Ayniqsa dars jarayonida tajriba-tad­qiqot maydonchalarida sinovdan o‘tgan ”Aqliy hujum”, “Venn diagrammasi”, “Zinama-zina”, “Tarmoqlash”, “Mu­am­moli vaziyat”, “Aql idroki”, “BBB”, “Nilufar guli”, “Qanday, qa­naqa?”, “Nima uchun?”, “Xotira mash­qi” interfaol metodlari va “Tushunchalar tahlili”, “Charxpalak”, “Bumerang”, “Muammo”, “Loyihalash”, “Yel­pig‘ich” texnologiyalaridan foydalanish yaxshi samara beradi.

    Samara Samara (1936-91-yillarda Kuybishev "Куйбышев") - Samara (rus. Самара) Rossiya Federatsiyasidagi shahar, Samara viloyati markazi. Volga daryosining chap sohilidagi port shahar. Volgaga Samara daryosi quyilgan joyda joylashgan.

    Quyida ayrim interfaol metodlardan namunalar berilgan. Masalan: servis xizmati yo‘nalishi bo‘yicha 5-sinfda “Tabiiy tolali gazlamalar, o‘simlik tolasidan tayyorlangan gazlamalar, ularning xususiyatlari. Arqoq va tanda iplarning xossalari” darslarida o‘tilgan mavzuni takrorlashda “Aqliy hujum” metodidan foydalanish mumkin. Bunda o‘quvchilar 5-6 kishidan iborat kichik guruhlarga bo‘linadi va guruhlar hal qilinadigan ijodiy vazifa bo‘yicha 10 daqiqa davomida mustaqil ravishda o‘zaro bahs-munozara o‘tkazadi.

    Mustaqillik - davlatning ichki va tashqi ishlarda boshqa davlatlarga qaram boʻlmay faoliyat koʻrsatishi. M. tamoyillariga rioya etish davlatlararo oʻzaro munosabatlarda yetakchi, hukmron qoidadir. Har bir davlatning mustaqilligini tan olish oʻzaro tinchtotuv yashashning prinsiplaridan biridir.
    Shundan so‘ng har bir guruh vakili o‘z jamoasining javobini taqdim etadi. Muhokama uchun mavzular:

    1. Kundalik kiyimlar qanday gazlamalardan tayyorlanadi?

    2. Gazlamalar qanday hosil qilinadi?

    3. Tolalar haqida nimalarni bilasiz?

    Yangi mavzuni tushuntirishda internet bo‘ylab, (http:// begoyim.edunet.uz/gaz.htm saytiga) “sayohat” uyushtiriladi. Guruhlarga muayyan topshiriqlar yuklanadi. Bu jarayon imkoniyatga ko‘ra dars vaqtida yoki darsga tayyorgarlik vaqtida ham o‘tkazilishi mumkin.

    7-sinfda “Kimyoviy tolalarning xususiyatlarini o‘rganish” mavzusida darsni mustahkamlash bosqichida “Charxpalak” texnologiya elementidan foydalanish qulay va samarali.

    Tolaning xossalari asetat shtapel viskoza kapron lavsan nitron

    1 Ultrabinafsha nurlarni o‘tkazadi

    2 2150S haroratga chidamli

    3 Pishiqligi nam bo‘lganda

    1,5 barobar pasayadi

    4 2400S haroratga chidamli

    5 Yonganda uksus hidi chiqadi

    6 Suvni yomon ko‘radigan tola

    7 2500 haroratga chidamli

    8 Sariq tutun chiqarib vaqti-vaqti

    bilan yonib turadi

    9 Eng oddiy tola qaysi biri?

    10 Nam tortmaydigan tolalar



    Sho‘ba yig‘ilishlarida muhokama uchun quyidagi mavzular tavsiya etiladi:

     2013—2014-o‘quv yilida umumiy o‘rta ta’lim maktablarida qo‘llaniladigan darslik, metodik qo‘llanma va tavsiyalar bilan ishlashning qulay usullari.

     O‘quv jarayonida ilg‘or pedagogik texnologiyalarni qo‘llash orqali o‘quvchilarning bilim samaradorligini oshirishga erishish yo‘llari.

     Mehnat ta’limi xonasini jihozlash, dars samaradorligini oshirishda ko‘rgazmali qurollar, texnik vositalardan maqsadli foydalanish.

     O‘quvchilarni kasbga yo‘naltirishda milliy qadriyatlarning o‘rni.

     Boshlang‘ich sinf o‘quvchilari aqliy faoliyatini rivojlantirishda qo‘l mehnatining ahamiyati.

     Mehnat ta’limi darslarida xalq hunarmandchiligining tutgan o‘rni, “Ustoz-shogird” maktabi faoliyati.

     Dars samaradorligini oshirishda elektron qo‘llanmalardan foydalanishning qulay usullari.

     Mehnat ta’limi fani orqali o‘quvchilarni kasb-hunarga yo‘naltirishning ilg‘or metodlari.

     Fan xonasidagi jihozlardan unumli foydalanishning afzalligi va saqlash yo‘llari.



    Sho‘ba yig‘ilishlarida o‘qituvchilar orasida «Faol, fidokor va tadbirkor o‘qituvchi», «O‘z fanining ustasi», «Ustoz hurmatda, shogird xizmatda» ko‘rik-tanlovlari, davra suhbatlari o‘tkazish maqsadga muvofiq.

    Avgust kengashlarining sho‘ba yig‘ilishlarini interfaol usullardan foydalangan holda seminar-trening shaklida o‘tkazish lozim. Bunda tanlab olingan mavzular bo‘yicha yakka tartibda, juftlikda, guruhlarda muhokamalar tashkil etilib, mehnat ta’limi fanidagi muammolarga yechim izlanadi.
    Download 42 Kb.




    Download 42 Kb.