DJANGO FREYMVORKI VA UNING KUTUBXONALARI
Xomidov Raxmatillo Mirzaraxmon o’g’li
Muhammad al-Xorazmiy nomidagi Toshkent axborot texnologiyalari universiteti
Farg‘ona filiali 2-bosqich magistri
Django dasturi
Pythonga
asoslangan bepul va ochiq manbali web-
freymvork boʻlib, u model-template-view (MVC) arxitektural namunaga amal
qiladi. Uni Django Software Foundation (DSF), nodavlat tashkilot sifatida
tashkil etilgan Amerika mustaqil tashkiloti qoʻllab-quvvatlaydi.
Djangoning asosiy maqsadi maʼlumotlar bazasiga asoslangan murakkab
web-saytlarni yaratishni yengillashtirish hisoblanadi. Ushbu freymvork
komponentlarning qayta ishlatilishi va „ulanishi“, tez rivojlanishi va oʻzingizni
Axborot texnologiyalari va zamonaviy dasturiy mahsulotlar ishlab chiqarishning dolzarb muammolari
Международная научно-техническая конференция «Практическое применение технических и
цифровых технологий и их инновационных решений», ТАТУФФ, Фергана, 4 мая 2023 г.
22
takrorlamaslik tamoyiliga urgʻu beradi. Python, hatto sozlash fayllari va
maʼlumotlar modellari uchun ham qoʻllaniladi. Django shuningdek, yaratish,
oʻqish, yangilash va oʻchirish uchun qoʻshimcha admin interfeysini taqdim
etadi, bu introspeksiya orqali dinamik ravishda yaratiladi hamda boshqaruv
modellari yordamida sozlanadi.
Djangoni Russell Keith-Magee,
Adrian Holovaty
,
Simon Willison
,
Jacob
Kaplan-Moss
,
Wilson Miner
lar birlashib yaratdilar. Django soʻzining oʻzi esa
fransuz
jazz
musiqachisi Reynxard Django sharafiga qoʻyilgan. Uning asl ismi
Jan Batist Renart boʻlib, taxallusi Django boʻlgan. Bu soʻz
sigan
tilida „men
uygʻondim“ degan maʼnoni anglatadi.
Maʼlumki, web-saytlar yaratish bir necha bosqichdan iborat boʻlgan
murakkab jarayon boʻlib, turli xil dasturiy vositalarni talab qiladi. Eng avval
yaratilajak saytning dizayni yaratiladi. Bunda dizayner
photoshop
dasturini
ishlatib, saytning maketini ishlaydi. Keyin esa
frontend
mutaxassisi ushbu
saytning
html
kodini yozadi, turli vizual effektlar beradi. Kerakli sahifalar va
tugmalarni yaratadi. Shundan soʻng estafeta tayoqchasini
backend
mutaxassisi
oladi. U
server
va foydalanuvchi oʻrtasidagi muloqotni hamda
ma'lumotlar
bazasi
ishini yoʻlga qoʻyadi. Aynan mana shu bosqichda djangoning yordamidan
foydalanishimiz mumkin. Yaʼni server bilan aloqani yoʻlga qoʻyish,
maʼlumotlar bazasidan kerakli maʼlumotni chiqarish yoki biron maʼlumotni
bazaga kiritish kabi vazifalarni bajaradi.
Web-ilovalarni yaratishda tajribali Python dasturchisi bo'lsangiz, albatta
Django bilan tanishsiz: keng qamrovli, ochiq manbali web-ramka, bu sizga
kengaytiriladigan, xavfsiz va barqaror ilovalarni ishlab chiqish imkonini
beradi.Django seanslarni boshqarish uchun samarali vositalarni taklif qiluvchi
boshqaruv paneli yordamida ishlab chiqish jarayonini sezilarli darajada
tezlashtiradi. Shuningdek, u sizga ma'lumotlar bazasiga kirishni ta'minlaydi, bir
nechta tillarni qo'llab-quvvatlaydi va sukut bo'yicha model ma'lumotlarini
boshqarish imkoniyatini beradi.
Актуальные проблемы разработки информационных технологий и программных продуктов и их решения
Международная научно-техническая конференция «Практическое применение технических и
цифровых технологий и их инновационных решений», ТАТУФФ, Фергана, 4 мая 2023 г.
23
Ramkaning samaradorligi va ommabopligi, shuningdek, taklif qiladigan
turli xil paketlar va kutubxonalardan kelib chiqadi. Biroq, Python vositalari
dunyosida adashib qolish oson, chunki bugungi kunda uning ekotizimida juda
ko'p imkoniyatlar mavjud.
Shunday qilib, bizga yordam berish uchun biz kelajakdagi veb-ishlab
chiqishingizda sizga yordam beradigan eng yaxshi Django kutubxonalari va
paketlari ro'yxati bilan tanishaylik:
1. Django REST Framework (DRF)
Agar siz REST interfeysini yaratmoqchi bo'lsangiz va jarayon tez va
moslashuvchan ekanligiga ishonch hosil qilmoqchi bo'lsangiz, Django REST
Framework-dan foydalanish eng yaxshi yo'ldir. Ushbu vosita Django-ga
asoslangan, ya'ni REST interfeyslarini yaratish uchun kamroq kod kerak bo'ladi.
Bundan tashqari, agar sizda Django loyihasi allaqachon yaratilgan bo'lsa, DRF
unga API funksiyasini osongina qo'shishga yordam beradi.
Django REST Framework ketma-ketlashtirishni osonlashtiradi, chunki u
ma'lumotlaringizni istalgan shaklda formatlash imkonini beradi. Bu ushbu
paketning moslashuvchanligini anglatadi. Bu, shuningdek, foydalanish uchun
eng qulaylaridan biridir. Bundan tashqari, o'zining ulkan foydalanuvchilar
hamjamiyati tufayli DRF ilovalari yaxshi hujjatlashtirilgan va osongina
boshqarilishi mumkin.
2. Django ijarachilari
Agar siz Djangoda xizmat sifatida dasturiy ta'minot (SaaS) dasturlarini
yaratmoqchi bo'lsangiz, Django Tenants ajoyib vositadir. Agar sizning
loyihangizda bir nechta ijarachilaringiz bo'lsa va ular uchun sxema bo'yicha
ajratilgan ma'lumotlar bazasini yaratmoqchi bo'lsangiz, Django Tenants eng
yaxshi yechim bo'ladi.
Django Tenants bilan edutech platformalarini, savdo monitoringi
vositalarini, platformalarni boshqarish tizimlarini va ko'p sotuvchili elektron
tijorat tizimlarini yaratish juda intuitiv va samarali. Uning katta afzalliklaridan
|