Международная научно-техническая конференция «Практическое применение технических и цифровых технологий и их инновационных решений», татуфф, Фергана, 4 мая 2023 г

Axborot texnologiyalari va zamonaviy dasturiy mahsulotlar ishlab chiqarishning dolzarb muammolari
Международная научно-техническая конференция «Практическое применение технических и 
цифровых технологий и их инновационных решений», ТАТУФФ, Фергана, 4 мая 2023 г. 
36
TEXNIK YO’NALISHDAGI OLIY O’QUV YURTLARIDA KREDIT-
MODUL TIZIMIDA MATEMATIK FANLARNI O’QITISHNING 
NAZARIY VA AMALIY MASALALARI 
Jarqinov Davron Umaraliyevich 
Andijon davlat universiteti Matematika kafedrasi tayanch doktoranti
Fan va texnika jadal sur’atlar bilan rivojlanib borayotgan bugungi kunda 
malakali, raqobatbardosh mutaxasislarga bo’lgan talab kun tartibidagi eng 
asosiy vazifalardan biriga aylandi. Bu esa o’z navbatida Oliy o’quv yurtlari 
oldiga sifatli kadrlar tayyorlash vazifasini qo’yadi. Hozirgi kunda dunyoning 
rivojlangan mamlakatlarining bir qator oliy o’quv yurtlari o’quv jarayoniga 
kredit modul tizimi tadbiq e’tilgan bo’lib bu tizim raqobatbardosh kadrlarni 
tayyorlashda samarali natija bermoqda. 
Kredit ilk marotaba XVIII va XIX asrlarda AQSh universitetlarida joriy 
etilgan boʻlib, oʻquv jarayonlarini liberalizatsiya qilish, talabaning haftalik 
akademik yuklamasini belgilab berish maqsadida yaratilgan. 1869-yilda Garvard 
universiteti prezidenti, Amerika taʼlimining taniqli arbobi Charlz Uilyam Eliot 
“kredit soati” tushunchasini isteʼmolga kiritadi. Shunday qilib, 1870-1880-
yillarda kredit soatlari bilan oʻlchanadigan tizim joriy qilinadi. Kredit tizimi 
bilan oʻqish va oʻquv dasturlarini oʻzlashtirish talabalarga oʻquv jarayonini 
mustaqil ravishda rejalashtirish, uning sifatini nazorat qilish, taʼlim 
texnologiyalarini takomillashtirish uchun imkoniyat yaratib berdi [5]. 
Kredit toʻplash oʻlchovining kiritilishi talabaga katta erkinlik berish bilan 
bir qatorda, kelajakda tanlagan sohasining raqobatbardosh mutaxassisi boʻlib 
yetishishi uchun akademik jarayonni mustaqil rejalashtirish imkonini ham 
taqdim etadi. Ayni chogʻda baholash tizimi va taʼlim texnologiyalarining 
takomillashishiga ham olib keladi. 
Bolonya deklaratsiyasida koʻzda tutilganidek, kredit-modul tizimi aynan 
mustaqil taʼlimga urgʻu qaratgani holda, asosan, ikkita funksiyani bajarishga
xizmat qiladi: 

Актуальные проблемы разработки информационных технологий и программных продуктов и их решения 
Международная научно-техническая конференция «Практическое применение технических и 
цифровых технологий и их инновационных решений», ТАТУФФ, Фергана, 4 мая 2023 г. 
37
birinchisi, talabalar va oʻqituvchilarning mobilligini, yaʼni bir oliy taʼlim 
muassasasidan boshqa oliy ta’lim muassasalariga toʻsiqlarsiz, erkin ravishda 
oʻtishini (oʻqishni yoki ishni koʻchirish)ni taʼminlaydi; 
ikkinchisi, talabaning tanlagan taʼlim yoʻnalishi yoki mutaxassisligi 
boʻyicha barcha oʻquv va ilmiy faoliyati uchun akademik yuklama-kredit aniq 
hisoblab boriladi. Kredit yigʻindisi talabaning tanlagan dasturi boʻyicha nimani 
va qancha oʻzlashtirganlig ini namoyon etadi. 

Download 6,64 Mb.