Iqtisodiyotni erkinlashtirish sharoitida korxonalarda ishlab
chiqarish zahiralaridan
foydalanish
ustidan nazoratni kuchaytirish, ularning oqilona
sarflanishiga rioya qilish,
mahsulot
tannarxida moddiy xarajatlarning salmog‘ini minimallashtirish masalalariga alohida e’tibor beriladi.
Eng avvalo, materiallarni to‘g‘ri, tejamli sarflash korxona faoliyatini rivojlantirishda
va bu orqali
mamlakat iqtisodiyotini gullab-yashnashida, aholining moddiy farovonligini oshirishda muhim omil
hisoblanadi.
Ishlab chiqarish zahiralarini hisobga olishning vazifalari quyidagilardan iborat:
♦
Ishlab chiqarish zahiralari harakati bilan bog‘liq muomalalarni o‘z vaqtida
tegishli hujjatlarda
rasmiylashtirish;
♦
Ishlab chiqarish zahiralarining to‘g‘ri saqlanishi ustidan nazorat olib borish;
♦
Ishlab chiqarish zahiralarining ishlab chiqarishga to‘g‘ri sarflanishi
hamda ularni sarflash
me’yorlariga rioya qilish ustidan uzluksiz nazorat olib borish;
♦
Mahsulot tannarxini hisoblashda sarflangan materiallarni kalkulyatsiya ob’ektlari o‘rtasida to‘g‘ri
taqsimlash.
Korxonada ishlab chiqarish zahiralarini hisobga olishni
yengillashtirish va uning
samaradorligini oshirish maqsadida ularni turkumlash maqsadga muvofiq hisoblanadi.
Ishlab chiqarish zahiralari ulardan foydalanishning iqtisodiy mazmuniga ko‘ra
quyidagi
guruhlarga bo‘linadi:
♦
Xom-ashyo
- mahsulotning moddiy asosini tashkil etadigan mehnat ashyolaridir. Masalan, paxta,
ruda va boshqalar;
♦
Materiallar
- xom-ashyoga ta’sir etish uchun qo‘llaniladigan va mahsulotga ma’lum iste’mol
xususiyatini berishda foydalaniladigan vositalardir. Ular ishlab chiqarilayotgan mahsulotning asosini
tashkil etadi, ya’ni gazlama, charm, metall va hokazolar;
♦
