|
CPUning mantiqiy tarkibi izlanishni o'z ichiga oladi. qurilmalar
|
| bet | 2/5 | | Sana | 29.05.2023 | | Hajmi | 145.3 Kb. | | #66881 |
Bog'liq KTA xudo xoxlasa tushadi99%, 3-labarotoriya ishi Saralash usul va algoritmlarini tadqiq qilis, cmd buyruqlari, Incremental model nima, 1matematik, word sAM 1 savol, Документ Microsoft Word (4), Ma\'ruzalar (2), ЛАБОРАТОРНАЯ РАБОТА N1, Dasturlash 2, Ariza, Qalandarova Gulshoda, 1648631455, 1650692784, 1651669892 (2) CPUning mantiqiy tarkibi izlanishni o'z ichiga oladi. qurilmalar:
Nazorat qurilmasi (CU) - Blokni nazorat qilish.
AMQ(arifmetik mantiq birligi) - protsessor hisoblash vositasi.
Protsessor xotira registrlari - ichki protsessor xotirasi. Ro'yxatga olingan buyruqlar, xotira manzillari, ishlov beriladigan ma'lumotlar va mikroprotsessorning boshqa ichki ma'lumotlarini vaqtinchalik saqlash uchun foydalaniladi. Har bir ro'yxatga oluvchi protsessor hisob-kitoblarni amalga oshiradigan va oraliq natijalarni saqlaydigan bir xil arxitektura vazifasini bajaradi.
Har bir reestrda maxsus topshiriq mavjud IP - buyruqlar taymerchasi (keyingi buyrug'i dastur buyrug'ini saqlaydigan kompyuter xotirasi saqlanadigan manzil saqlanadi CU - buyruq registratsiyasi, buyruq o'zi bajariladigan vaqt uchun DI SI BP - indekslar registrlari, segmentlardagi smenalar. AX BX - umumiy maqsadlar - stack (stack - ma'lumotni vaqtinchalik saqlash uchun ishlatiladigan maydon, stack segmenti deb ataladigan alohida segmentda joylashgan).
Mikro-protsessor turli operatsiyalarni bajarish uchun murakkab elektron qurilma. Har qanday protsessor ishlashi mumkin bo'lgan maxsus buyruq qatorini qo'llab-quvvatlaydi va tashqi xotiraga nisbatan ancha tez ishlashi mumkin bo'lgan ichki xotira majmuini o'z ichiga oladi. Ma'lumotlar bilan ishlash uchun kompyuterni universal bajaruvchi sifatida kompyuterning imkoniyatlarini protsessor komandasi tizimi aniqlaydi. Ushbu buyruq tizimi kompyuter buyruqlar tilidir. (NMK) NKK tilidan kompyuterning ishlashini nazorat qilish uchun dastur tuzilgan. Alohida buyruqlar kompyuterning alohida operatsiyasini aks ettiradi. NKKda arifmetik operatsiyalar bajariladigan operatsiyalar mavjud. mantiqiy operatsiyalar, buyruqlar ketma-ketligini boshqarish, xotira qurilmasidan ikkinchisiga ma'lumotlarni uzatish va hokazo.).Mikroprotsessor 2 xil arxitekturaga asoslangan - CISC va RISC.
Kompyuter protsessorlarining sinflari, tavsifi va tizimli tahlili
Mikroprotsessorlar yoki markaziy protsessorlar shaxsiy kompyuterlarning “miyasini” tashkil qiladi — CPU (Central Processing Unit). Mikroprotsessor hisoblashlar va ma’lumotlarni qayta ishlashni amalga oshiradi (soprotsessorga ega bo‘lgan kompyuterlarda amalga oshiriluvchi ba’zi bir matematik operatsiyalardan tashqari) va kompyuterning eng qimmat mikrosxemasi hisoblanadi.
Barcha PC-moslashuvchi kompyuterlarda Intel mikrosxemalarining oilasi bilan moslashuvchi bo‘lgan protsessorlardan foydalaniladi, lekin ular faqat Intel firmasi tomonidangina emas, AMD, Cyrix, IDTva Rise Technomanies kompaniyalari tomonidan ham chiqariladi va loyihalashtiriladi. Hozirgi vaqtda Intel va AMD protsessorlar bozorida boshchilik qilmoqda. Biroq 70- yillar oxirida bu bozorda Ziman (Z-80 rusum) va MOS Technomany (6502) firmalari etakchilik qilar edi. Z-80 protsessori Intel 8080 protsessorining yaxshilangan va qimmat bo‘lmagan nusxasi edi. 1981-yili IBM o‘zining birinchi Intel 8088 (4,77 MGts) protsessorli va 1.0 talqinli Microsoft Disk Operating System (DOS) operatsion tizimli IBM PC shaxsiy kompyuterini chiqargandan so‘ng Intel va Microsoft firmalari eng yo‘qori cho‘qqini egalladi. Shu vaqtdan boshlab, barcha shaxsiy kompyuterlarga Intel firmasining protsessorlari va Microsoft firmasining operatsion tizimlari o‘rnatiladigan bo‘ldi.
Protsessorlarning asosiy parametrlari.
Tezlik — bu protsessorning asosiy xususiyatlaridan biri bo‘lib, uni ko‘p hollarda turlicha talqin qilinadi.Ko‘pincha, kompyuterning tezligi, odatda, megagerslarda o‘lchanuvchi takt chastotasiga bog‘liq bo‘ladi. U uncha katta bo‘lmagan qalaydan yasalgan konteynerida joylashgan, kvars kristali bo‘lgan, kvars rezonatorining parametrlari orqali aniqlanadi.
Elektr kuchlanishi natijasida kvars kristalida, kristalning shakli va o‘lchami orqali aniqlanuvchi chastotali elektr tokining tebranishlari hosil bo‘ladi. Shu o‘zgaruvchi tokning chastotasini takt chastotasi deb ataladi.
Mantiqiy qurilma sifatida protsessor uchun vaqt o‘lchamining eng kichik birligi takt chastotasining davri yoki oddiygina takt bo‘ladi. Har bir operatsiyaga minimum bitta takt sarf qilinadi. Masalan, Pentium II protsessori xotira bilan ma’lumot almashishi uchun uch takt va bir nechta kutish sikli kerak bo‘ladi (Kutish sikli, bu hech narsa sodir bo‘lmaydigan takt; u protsessor tezligi quyi bo‘lgan kompyuterning boshqa tugunlaridan oldin “o’tib ketmasligi uchun ” zarurdir). Buyruqlarining bajarilishiga ketadigan vaqt ham o‘zgaruvchandir. 8086 va 8088 protsessorlarida bitta buyruqning bajarilishiga 12 takt chamasida ketadi. 286 va 386 protsessorlarida bu ko‘rsatgich bitta operatsiyaga o‘rtacha 4,5 takt atrofida, 486 da esa 2 taktgacha kamayadi.
Pentium protsessorida ikkita parallel konveyer va boshqa turli usullardan qo‘llanish, o‘rta statistik buyruqning bajarilish vaqtini 1 taktgacha qisqartirish umkonini tug‘dirdi. Pentium Pro, Pentium II/III, Celeron va Xeon, shuningdek Athlon/Duron protsessorlarida bir taktda eng kami bilan uchta buyruq bajariladi. Buyruqlarning bajarilishi zarur bo‘lgan, taktlarning turli miqdori, kompyuterlarning samaradorligini ularning takt chastotasiga ( ya’ni sekundiga taktlarning soni) asoslanib taqqoslashni mushkullashtiradi.
Nima uchun bir xil takt chastotasida protsessorlardan bittasi boshqasidan tezroq ishlaydi? Sababi, uning unumdorligi 486 protsessori bilan taqqoslaganda yo‘qori tezlikka ega, chunki buyruqni bajarish uchun unga 386 ga qaraganda o‘rtacha ikki marta kam takt talab qilinadi. Pentium protsessori uchun esa 486 ga qaraganda ikki marta kam bo‘lgan takt zarur bo‘ladi .Shunday qilib, 133 MGts (AMD 5x86-133 tipdagi) takt chastotali 486 protsessori, 75 MGts takt chastotali Pentiumga qaraganda sekinroq ishlaydi! Pentium bir turdagi chastotada 486ga qaraganda ikki marta ko‘p buyruqni bajaradi. Pentium II va Pentium III lar Pentium protsessoridan ular ishlayotgan chastotada taxminan 50% tezroq ishlaydi, chunki aynan shu miqdordagi sikl davomida ular ko‘proq buyruqlarni bajaradi.
Protsessorlarning nisbiy samaradorligini taqqoslay turib, 1 000 MGts takt chastotasida ishlovchi Pentium III protsessorining unumdorligi, nazariy, 1 500 MGts chastotada ishlovchi Pentium protsessorining unumdorligiga teng, u esa o‘z navbatida 3 000 MGts takt chastotasida ishlovchi 486 protsessorining unumdorligiga, u esa 6 000 MGts chastotada ishlovchi 386 yoki 286 protsessorlarining, yoki 12000 MGts takt chastotasida ishlovchi 8088 protsessorining unumdorligiga teng ekanligiga ishonch hosil qilamiz.Agar 8088 protsessorli dastlabki PC 4,77 MGts ga teng bo‘lgan takt chastotasida ishlaganligini e’tiborga oladigan bo‘lsak, hozirgi kompyuterlar ular bilan taqqoslaganda 1,5 ming baravar tezroq ishlaydi. Shuning uchun, kompyuterlarning samaradorligini takt chastotasiga asoslanib taqqoslash mumkin emas; tizimning unumdorligiga boshqa faktorlar ham ta’sir ko‘rsatishini e’tiborga olish zarurdir.
|
| |
