O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROTTEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARINIRIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI
TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARIUNIVERSITETI
“Kompyuter tarmoqlari”fanidan
AMALIYOT
TOPSHIRIQ №3
Bajardi:Ne’matullayev Bekzod
Ta’lim yo‘nalishi:AKTSIM
Guruhi:110-21-guruh
Qabul qildi: Jabborov Xayitmurod
Toshkent 2023
1ta switch olib unga 2ta kompyuter va 2ta laptop uladim.
buyoqda esa biz kompyuterlarni ulashdan oldin ularga tanlab olishimiz kerak uziga mosini va shunisini tanlaymiz.
IP adress berish uchun desktopga kiramiz va u yerdan biz IP configuratuon ni tanlab olamiz
Har bir kompyuter va laptopga IP adress beramiz har xil qilib.
SAVOLLARGA JAVOBLAR
LAN (Local Area Network), yoki mahalliy tarmoq, kompyuterlar va boshqa qurilmalar to'plamining chet el va mintaqaviy qurilmalaridan tashkil topgan, o'rtacha yerda joylashgan tarmoqdir. LAN, eng kichik tarmoq turidir va odatda jismoniy joy bo'ylab, bir uy yoki ofis maydonida yuritiladi.
LAN tarmoqlarining asosiy xususiyatlari quyidagilardan iborat:
1. __Geografik markazi:__ LAN tarmoqlari jismoniy joydagi cheklangan maydonda, masalan, bir uy, ofis binosi, maktab yoki korxona maydonida faoliyat yuritadi. Ular erkin to'g'ridan-to'g'ri lokalning chegaralari bilan cheklanadi.
2. __Kompyuterlar va qurilmalar:__ LAN tarmoqi, odatda kompyuterlar (xizmat qilish, serverlar, ish stansiyalari va klientservislarga ta'sir etadi), printerlar, routerlar, switchlar, mo'dularlar, modempoʻylar va boshqa tarmoq qurilmalaridan iborat bo'ladi. Ular tarmoq vositalarini bog'lab turuvchi halqa xususiyati bilan ajratilgan.
3. __Hotspot:__ LAN tarmoqlari odatda yo'nalish bermaydi va lokaldan chetga ulanmaydi. Ular o'z hududida bog'liq qurilmalar va xodimlar faoliyatini ta'minlash maqsadida ishga tushiriladi. Bunda LAN tarmoqlarini o'rtacha tarmoqlar, internetga maksimal ta'sir etmaydigan WiFi havolalari ham kiritish mumkin.
4. __Protokollar va tizimlar:__ LAN tarmoqlari odatda uzluksiz kompyuter tarmoqlari bo'lib, ularning matlab tuzishida ko'plab tarmoq protokollari ishlatiladi. Masalan, Ethernet, WiFi, Token Ring va boshqa boʻlimlardagi protokollar.
5. __Maxsus havolalar:__ LAN tarmoqlari, kompyuterlarga, printerlarga, serverlarga va boshqa tarmoq qurilmalariga maxsus bog'liqlarni ta'minlaydi. Ushbu bog'liqlar lokal tarmoqning cheklanmagan chegaralari orqali o'tkaziladi.
LAN tarmoqlari intensiv ma'lumot almashinuvi, ma'lumotlar o'zgarishi, berkitish, printerlarga rod-spear va guruh ishlab chiqish yoki internet bilan bog'liq xizmatlarga erishishga qulayliklar beradi. Ular lokal mavjud bo'lib, bir xodim yoki tizim ishtiroklarida samarali ishlaydi, ma'lumotlarni qulay elon qiladi va resurslarga yoki bog'liqlarga qulayliklar ta'minlaydi.
Kommutator, tarmoqni bir nechta qurilmalar orasida ma'lumotlar almashinuvi va yo'l yoʻqligini boshqarish uchun ishlatilan qurilmadir. Ushbu qurilma, tarmoqdagi paketlarni (ma'lumotlarni) qabul qiladi va mos ma'lumot yo'l yo'qotishdagi xatoliklarni aniqlash uchun mos yoʻl orqali joylashtiradi. Kommutatorlar mos keladigan MAC (Media Access Control) manzillar asosida ishlaydi, bu manzillar shu tarmoqdagi har bir qurilmaning xususiy identifikatorlari hisoblanadi.
Kommutatorning asosiy vazifalari quyidagilardan iborat:
1. __Qabul qilish va yoʻqotish:__ Kommutator tarmoqdagi paketlarni qabul qiladi va mos MAC manzillariga ega bo'lgan qurilmaga yo'l yo'qotadi. Ushbu jarayonni uning jadvallash algoritmi va manzilni tekshirish funktsiyalari amalga oshiradi.
2. __Jadvallash:__ Kommutator o'zida jadvallash jadvalini saqlaydi, bu jadval o'z ichiga qaysi portning qaysi MAC manziliga yo'l yo'qotishga ruxsat berishi kerakligini belgilaydi. Bundan tashqari, jadvalda aniqlangan toifalar tomonidan yoʻqotishlar uchun tik qoʻyilgan yoʻl orqali joylashtirilishi mumkin.
3. __Yig'iluvchi funktsiyalar:__ Agar bir portdan kelgan paket, jadvaldagi ma'lumotga mos kelmasa, kommutator uni boshqa portga yo'l yoʻqotadi. Agar hamma portlardan kelgan paketni yoʻqotib boʻlmasa, kommutator uni barcha portlarga yo'l tashlash imkoniyatiga ega.
Xulosa:
Kommutatorlar lokal tarmoqda paketlarni yoʻl yo'qotish vaqtini kamaytiradi, tarmoqni ishonch, maxsus yig'ilishlar va optimallashtirish imkoniyatlarini oshiradi. Ular lokal tarmoqdagi kommunikatsiyani yaxshi tartibda boshqarishga imkon beradi va tarmoqdagi trafikni cheklay oladi. Bundan tashqari, tarmoqdagi har bir qurilmaning ta'rif kiritishga imkon berish, depersonifikatsiyaga olib kelish va ma'lumotlar ustini himoya qilishda ham muhim o'rin biladi.
Kommutatorlar kompyuter tarmoqida yuqori ishlab chiqarish va yetkazib berish tezkorligi va sifatini ta'minlashda muhim o'rin o'ynaydi. Ushbu qurilmalar tarmoq infrostrukturining asosiy qismlaridan birini tashkil etadi va korxonalarda yuqori darajada ishonchli va samarali tarmoq aloqalarini taʼminlash uchun keng ishlatiladi.
|
