Autentifikatsiya qism tizimi turli kriptografik primitivlar (cryptographic

Autentifikatsiya qism tizimi turli kriptografik primitivlar (cryptographic

primitives) asosida amalga oshirilishi mumkin. Harakatni rad qila

olmaslik xususiyati xabar oluvchining, xabar jo‘natuvchisining oldin

jo‘natgan xabar muallifligidan tonishiga urinishidan himoyalanishini

tavsiflaydi. Ushbu xususiyat faqat ochiq kalitli kriptografiya vositalari

• yordamida ta’minlanadi.

Xavfsizlik sohasida aksariyat atamalar standart ma’nolaridan

• Xavfsizlik sohasida aksariyat atamalar standart ma’nolaridan
• boshqa hollarda ham qo‘llaniladi. Xususan, foydalanishlarni nazoratlash
• ko‘p hollarda avtorizatsiyaga sinonim sifatida ishlatiladi. Biroq, mazkur
• o‘quv qo‘llanmada foydalanishlarni nazoratlash biroz kengroq qaralgan.
• Ya’ni, autentifikatsiya va avtorizasiya jarayonlari foydalanishlarni
• nazoratlashning alohida qismlari sifatida ko‘riladi.
• Yuqorida keltirilgan atamalarga berilgan ta’riflarni
• umumlashtirgan holda quyidagicha xulosa qilish mumkin:
• Identifikatsiya – siz kimsiz?
• Autentifikatsiya – siz haqiqatan ham sizmisiz?
• Avtorizatsiya – sizga buni bajarishga ruxsat bormi?
• Bir tomonlama va ikki tomonlama autentifikatsiya.

Foydalanilgan adabiyotlar

1. S.K.Ganiev, T.A.Kuchkarov. Tarmoq xavfsizligi (Mobil

tarmoq xavfsizligi). O‘quv qo‘llanma. –T.: «Aloqachi», 2019, 140 b.

2. S.K.Ganiev, M.M.Karimov, Z.T.Xudoyqulov, M.M.Kadirov.

Axborot xavfsizligi bo‘yicha atama va tushunchalarning rus, o‘zbek va

ingliz tillaridagi izohli lug‘ati. –T.: «Iqtisod-moliya», - 2017, 480 bet.

3. S.K.Ganiev, M.M.Karimov, K.A.Tashev. Axborot

• xavfsizligi. –T.: «Fan va texnologiya», 2016, 372 bet.

4. S.K.Ganiev, M.M.Karimov, K.A.Tashev. Axborot

4. S.K.Ganiev, M.M.Karimov, K.A.Tashev. Axborot

xavfsizligi. Axborot-kommunikatsion tizimlar xavfsizligi. O‘quv