3. Condition Variables: Shartli o'zgaruvchilar, jarayonlar orasidagi
hamkorlikda foydalaniladigan xavfsizlik imkoniyatini yaratish uchun ishlatiladi.
Shartli o'zgaruvchilar orqali jarayonlar izohlangan shartlarga asosan to'xtalishi,
davom etishi yoki go'zallik qilishi mumkin. Shartli o'zgaruvchilar, monitorlar bilan
birga ishlatiladi va jarayonlar orasidagi koordinatsiyani ta'minlashda yordam beradi.
4. Barrier: Barrier (bar'yer) sinxronlashtirish mexanizmi, bir guruhdagi
jarayonlarning biror amalni bajarishlarini to'xtatib,
hamkorlikda ishlashlarini
ta'minlaydi. Barrier sinxronlashtirish mexanizmi,
biror jarayonning barcha
jarayonlarning bitta nuqtada to'xtashini kuzatish uchun ishlatiladi va keyin
hamkorlikda ishlashni davom ettiradi.
5. Read-Write Locks: Read-Write lock (o'qish-yozish lock) sinxronlashtirish
mexanizmi, resurslarga ham o'qish hamda yozishlar bilan ishlash imkoniyatini
beradi. Ushbu mexanizm orqali bir nechta jarayonlar o'qish
operatsiyalari uchun
o'zgartirishsiz bog'lanish qilishi mumkin, lekin yozish
operatsiyalari uchun faqat
bitta jarayonning bog'lanishiga ruxsat beriladi.
Ushbu sinxronlashtirish mexanizmalari, jarayonlar o'rtasidagi hamkorlikni
boshqarishda keng qo'llaniladigan usullardan faqat bir nechta namunalar
hisoblanadi. Boshqa sinxronlashtirish mexanizmalari ham mavjud bo'lishi mumkin,
ulardan ba'zilari
monitorlar, spinlocks, event-driven
programming va boshqalar
bo'ladi. Sinxronlashtirish mexanizmalari to'g'risidagi ma'lumotlar va ulardan
foydalanish usullari alohida tadqSinxronlashtirish mexanizmlari, jarayonlar
orasidagi
hamkorlikni
boshqarishda
ishlatiladigan
mekanizmalardir.
Bu
mexanizmlar jarayonlar o'rtasidagi tartibni ta'minlash, xatoliklarni oldini olish,
ma'lumot almashishni to'xtatish va resurslarga to'g'ri murojaat qilishni ta'minlash
maqsadida foydalaniladi. Quyidagi sinxronlashtirish mexanizmlaridan ba'zilari keng
qo'llaniladi:
1. Mutex: Mutex (mutually exclusive) sinxronlashtirish mexanizmi, bitta
jarayonning ma'lum bir resursni egallashini ta'minlaydi. Mutex obyektini egallagan
jarayon o'z ishini bajarishda, boshqa jarayonlar esa ushbu resursga murojaat qilishni
to'xtatadi. Bu usul, kritik bo'lgan resurslarni to'g'ri tartibda foydalanishni
ta'minlaydi.
2. Semaphores: Semaphores, resurslarni boshqarishda ishlatiladigan raqamli
o'zgaruvchilardir. Ular orqali jarayonlar resurslarga kirish va chiqishni tartibga
solishadi. Semaphores haqiqiy (binary) va tartiblangan semaphores bo'lib, ular
mutex sinxronlashtirish mexanizmini ham o'z ichiga olgan holda keng
qo'llaniladilar. Semaphores jarayonlar orasidagi hamkorlikni tuzishda foydalaniladi.
3. Condition Variables: Shartli o'zgaruvchilar, jarayonlar orasidagi
hamkorlikda foydalaniladigan xavfsizlik imkoniyatini yaratish uchun ishlatiladi.
Shartli o'zgaruvchilar orqali jarayonlar izohlangan shartlarga asosan to'xtalishi,
davom etishi yoki go'zallik qilishi mumkin. Shartli o'zgaruvchilar, monitorlar bilan
birga ishlatiladi va jarayonlar orasidagi koordinatsiyani ta'minlashda yordam beradi.
4. Barrier: Barrier (bar'yer) sinxronlashtirish mexanizmi, bir guruhdagi
jarayonlarning biror amalni bajarishlarini to'xtatib, hamkorlikda ishlashlarini
ta'minlaydi. Barrier sinxronlashtirish mexanizmi, biror jarayonning barcha
jarayonlarning bitta nuqtada to'xtashini kuzatish uchun ishlatiladi va keyin
hamkorlikda ishlashni davom ettiradi.
5. Read-Write Locks: Read-Write lock (o'qish-yozish lock) sinxronlashtirish
mexanizmi, resurslarga ham o'qish hamda yozishlar bilan ishlash imkoniyatini
beradi. Ushbu mexanizm orqali bir nechta jarayonlar o'qish operatsiyalari uchun
o'zgartirishsiz bog'lanish qilishi mumkin, lekin yozish operatsiyalari uchun faqat
bitta jarayonning bog'lanishiga ruxsat beriladi.
Ushbu sinxronlashtirish mexanizmalari, jarayonlar o'rtasidagi hamkorlikni
boshqarishda keng qo'llaniladigan usullardan faqat bir nechta namunalar
hisoblanadi. Boshqa sinxronlashtirish mexanizmalari ham mavjud bo'lishi mumkin,
ulardan ba'zilari monitorlar, spinlocks, event-driven programming va boshqalar
bo'ladi.
