29
1.5 – rasm. OSI- da ishlatiladigan protokollar modeli
- qo‘llanish jarayonlarining o‘zaro bog‘lanishini;
- ma’lumotlarni taqdim etish shakllarini;
- ma’lumotlar saqlanishi bir xilligini;
- tarmoq resurslarini boshqarishni;
- ma’lumotlar xavfsizligi va
axborot himoyasini;
- dasturlar va texnik vositalarning diagnostikasini.
1.6 - rasmda tarmoqning har xil elementlari ishlaydigan pog‘onalari
ko‘rsatilgan. Kompyuter va unga o‘rnatilgan operatsion tizim boshqa kompyuter
bilan barcha yettita pog‘ona protokollari yordamida o‘zaro aloqa qiladi. Bu
aloqalarda har xil kommutatsiya qurilmalari muhim ahamiyat kasb etadi:
konsentratorlar,
modellar,
ko‘priklar,
kommutatorlar,
marshrutizatorlar,
multipleksorlar.
30
1.6 - rasm. OSI modelining pog‘onalari
Kommunikatsiya qurilmasi uning turiga bog‘liq ravishda fizik, yoki fizik va
kanalli, kanalli va tarmoqli pog‘onada
ishlashi mumkin, ba’zida transportli
pog‘ona (marshrutlovchi) ham qo‘shiladi.
1.7 - rasmda har xil kommunikatsion funksiyalar mosligi ko‘rsatilgan.
1.7 - rasm. Har xil tarmoq qurilmalarini pog’onalarda ishlashi
Аmaliy
Тaqdim etish
Seans
Тransport
Тarmoq
Кanal
Fizik
Аmaliy
Тaqdim etish
Seans
Тransport
Тarmoq
Кanal
Fizik
Таrmoqga bogliq
pogonalar
Таrmoqga bogliq
bo’lmagan pogonalar
Ма’lumotlarni uzatish
fizik muhiti
31
OSI modeli amalda keng qo‘llanilishi va ahamiyatli bo‘lishiga qaramasdan,
ko‘plab kommutatsiya modellaridan biridir. Bu modellar va ularga bog‘liq bo‘lgan
protokollar pog‘onalar soni,
funksiyalari, xabarlar formati,
xizmatlari va boshqa
ko’rsatkichlari bilan bir-biridan farq qilishi mumkin.
Ochiq tizimlarning standart xolatdagi o‘zaro bog‘lanishi quyidagicha:
- o‘zaro ochiq tizimning etalon modeli;
- etalon modelini qanoatlantiradigan xizmatlarning aniq to‘plami;
- xizmatlar bajarilishini ta’minlovchi va ularni amalga oshirish uchun ishlab
chiqilgan protokollar to‘plami.
