Bunlar - bular
Giyim – kiyim
giyim dükkanı – kiyim do’koni
Ora – u yer
Binmek – minmoq (transportga minmoq)
Geçmek – o’tmoq
Hangisi – qaysi biri
Sadece – faqat, bor yo’gi
Bir şey değil - arzimaydi
İş - ish
Sağ – o’ng (o’ng tmonon)
DİL BİLGİSİ – GRAMMATIKA
Qo’shimchalar (takrorlash)
…..’da (,..’de)
O otel’de yaşiyor - U mehmonxonada yashaydi.
Sol taraf’da dükkan var - chap tarafda do’kon bor.
Bura – bu yer. Burada – bu yerda.
……’a (…’ya)
Otel’a git - Mehmonxonaga bor
Araba’ya bin - Moshinaga min
Ora – u yer. Ora’ya – u yerga
…-dan (…-den)
Istanbul’dan geldım – Istanbuldan keldim
Mustafa’dan aldım – Mustafadan oldim
Nere – qayer,. Nereden – qayerdan
Gelecek zaman – Kelasi zamon
Turk tilida kelasi zamonda bo’ladigan ish-harakatni ifodalash uchun fe’l oxiriga “-acak,
-acağım” kabi qo’shimchalar qo’shiladi.
….’ı (….’yi)
Kitap al – Kitob ol, Kitap’ı al - Kitobni ol
iş’i yap – ishni bajar
Ayakkabı’yi ver - Oyoq-kiyimni ber
ORTA
SAĞ
SOL
Kishilik olmoshi (Men, Sen, U, ... )ga ko’ra qo’shimchalar o’zgaradi.
Ben ___fe’l__-acağım (eceğim)
Sen ___ fe’l __-acaksın (eceksin)
O ___ fe’l ___-acak (ecek)
Biz ___ fe’l__-acağız (eceğız)
Siz ___ fe’l__-acaksınız (eceksiniz)
Onlar __ fe’l_-acaklar (ecekler)
Masalan:
Ben yapacağım – Men qilaman
Sen yarın geleceksin – Sen ertaga kelasan
O ev alacak – U uy oladi
Biz gideceğiz – Biz boramiz / ketamiz
Siz öğreneceksiniz – Siz o’rganasiz
Onlar para verecekler - Ular pul beradilar
Fe’l(ish-harakat) dagi oxirgi unli (oxirgi yoki oxirgidan avval kelgan unli) harflarga
ko’ra qo’shimcha harfi o’zgaradi
Oxirgi harf undosh bo’lib, undan avval
quyidagi unlilar bo’lsa:
e, i, ö, ü (+undosh) => - e (acağım, acak, ...)
a, ı, o, u (+undosh) => - a (eceğim, ecek, ...)
Unlidan keyin => -ya / -ye
Ben ver-eceğim, Sen iç-eceksin
Ben al-cağım, Sen otur-acağım
Ben yaşa-yacağım, Sen oku-yacaksın
1. MASHQ – O’qing va tarjima qiling.
1. Sen ne iş yapıyorsun ? Ben dükkanda çalışıyorum.
2. Sen şimdi nerede çalışıyorsun ? Ben pazarda ayakkabı satıyorum
3. Sen hangi iş’de çalışıyorsun ? Ben otel’de çalışıyorum.
4. Pardon, burada otel var mı? Evet, var.
5. Otel’a nasıl gideceğım ? Sol taraf’a git
6. yarın benim babam uzak şehirden gelecek.
7. yarın benim arkadaş benim evim’e gelecek.
8. iki gün sonra onlar taşkentten istanbul’a gidecekler.
9. Ahmet bir ay sonra bura’ya gelecek.
10. Bu dükanda giyimler var mı ? Hayır. Bizim dükkan’da giyim yok.
11. Bizim dükkanda sadece ayakkabılar var.
12. Otel’a nasıl gideceğim? Bu duraktan otobüs’a bin
13. Hangi araba’ya bineceğim? Orada kırmızı araba var. Ona bin.
14. Sen ne satıyorsun? Ben ayakkabı satıyorum.
15. Bunlar ne? Bunlar ayakkabılar? Hangisi iyi? Bunusu iyi.
2. MASHQ – O’qing va yodlang.
- Pardon, nereda giyim dükkanı var ?
- Dükkan buradan çok uzak.
- Ne kadar uzak ?
- Buradan 4 - 5 kilometre uzak.
- Hangi taraf’ta
- Sol taraf’a git
- Nasıl gideceğım ?
- Orada durak var. Oradan ötöbus’a bin
- Buradan çok ötobuslar geçiyor. Hangisi gidecek.?
- Ötobus 45’a bin. Sadece O gidecek
- Teşekkur ederim
- Bir şey değil.
|
