1-DARS
TÜRK ALFABESİ - TURK TILI ALIFBOSI
Turk tilining alifbosi Lotin harflaridan olingan bo'lib, 1928-yil 1-noyabr kuni qabul
qilingan. "Yangi Turk tili" alifbosida 29 ta harf bor.
Harflarni o’qing va qanday talaffuz
etilishiga diqqat qiling
Turkcha
harflar
O’zbekcha
talaffuz etilishi
Aa
Bb
Cc
Çç
Dd
Ee
Ff
Gg
Ğğ
Hh
Iı
İi
Jj
Kk
Ll
Mm
Nn
Oo
Öö
Pp
Rr
Ss
Şş
Tt
Uu
Üü
Vv
Yy
Zz
A (
asal,
amaki)
B (
baliq,
buxoro)
J (
Jahon,
jo’xori)
Ch (
Choy,
chaqmoq)
D (
Dengiz,
daryo)
E (
Erkin,
echki)
F (
Fantan,
fil)
G (
Gap,
gilam)
G’ (bu yumshoq o’qiladi, ba’zan Y harfiga yaqin o’qiladi)
H (yumshoq o’qiladi, xuddi tomog’imizdan faqat havo chiqayotgani kabi)
Rus tilidagi “
ы” kabi o’qiladi. Masalan: nas
ıl – нас
ыл
I (
inson,
ilm)
J Rus tilidagi Ж kabi o’qiladi (
jurnal,
jirafa)
K (
Kema,
karvon)
L (
Lola,
limon)
M (
Mandarin,
Makaron)
N (
Non,
norin)
O (
Odam,
osmon)
O’ (
O’rgimchak,
o’g’il)
P (
Parda,
pasport)
R (
Raqam,
rayhon)
S (
Soch,
sariq)
Sh (
Shamol,
shogird)
T (
Toshkent,
timsoh)
U (
Uzum, )
O’ harfiga o’xshash, yoki ruscha Ю kabi o’qiladi. (
üniversite –
o’niversite)
V (
Viloyat,
varrak)
Y (
Yordam,
yulduz )
Z (
Zebra,
zaytun)
Unli harflar
Turk tilida 8 ta unli harf mavjud. Bu unli harflar ikkiga bo'linadi jarangli unlilar va
jarangsiz unlilar:
1-Jarangli (qalin) unlilar: Aa, Iı, Oo, Uu.
2- Jarangsiz (yumshoq) unlilar: Ee, İi, Öö, Üü
Undosh harflar
Undosh harflar esa 21 tani tashkil etadi. Undoshlar ham ikkiga, jarangli va
jarangsiz
undosh harflarga bo'linadi:
1-Jarangli: Ff, Ss, Tt, Kk, Çç, Şş, Hh, Pp.
2- Jarangsiz: Bb, Cc, Dd, Gg, Ğğ, Jj, Ll, Mm, Nn, Rr, Vv, Yy, Zz.