• 4. Ko`pga – ko`p (m: n) munosabat
  • 3-Amaliy ish SQL tilida jadvalida yaratish, o’zgartirish , o’chirish Ishning maqsadi
  • DDL ( Mа‘lumоtlаrni Tа‘riflаsh Tili
  • Ishni bajarish tartibi Eski yaratilgan ma’lumotlar ba’zasini ko’ramiz: So’rov : show databases; Natija
  • Sorov: create database hokimiyat;
  • Mustaqil ish bajardi: 021-guruh talabasi Erkinova Mushtariybonu Tekshirdi: Naim Nodira Toshkent 2022 1-Amaliy ish sql




    Download 1,43 Mb.
    bet2/5
    Sana05.01.2024
    Hajmi1,43 Mb.
    #130389
    1   2   3   4   5
    Bog'liq
    1M b

    1. Birga – bir (1:1)munosabat. A va V ob`ektlar to`plami orasida 1:1 munosabat o`rnatilgan deyiladi, agarda A ob`ektning har bir nusxasiga V ob`ektning bitta nusxasi mos kelsa, va aksincha, V ob`ektning har bir nusxasiga A ob`ektning bitta nusxasi mos kelsa.
    2. Birga – ko`p (1:n) munosabat. A va V ob`ektlar to`plamida A ob`ektning har bir nusxasiga V ob`ektning bir nechta nusxasi mos kelsa, shu bilan birga V ob`ektning har bir nusxasiga A ob`ektning bittadan ko`p bo`lmagan nusxasi mos kelsa shunday munosabat hosil bo`ladi.
    3. Ko`pga – bir (n:1) munosabat A va V ob`ektlar to`plami orasida o`rnatilsa, unda A ob`ektning har bir nusxasiga V ob`ektning ko`pi bilan bitta nusxasi mos keladi. V ob`ektning nushalari orasida shundaylari mavjudki, ularga A ob`ektning bir nechta nusxasi mos keladi.
    4. Ko`pga – ko`p (m: n) munosabat. A va V ob`ektlar orasida shunday munosabat o`rnatilgan deyiladi, agarda A ob`ektning har bir nusxasiga V ob`ektni bir nechta nusxasi mos kelsa va aksincha



    Odamlar

    Xonalar soni

    Ko’chalar

    Mahallar

    Binolar

    HOKIMIYAT



    ID

    BINOLAR

    raqam

    1

    O’quv binosi

    34


    Maktab binosi

    55

    3

    Bog’cha binosi

    89



    ID

    Mahallar

    Aholi soni

    1

    G’alaba

    560 ta

    2

    Nihol

    103 ta

    3

    Umid

    999 ta



    ID

    Odamlar

    jinsi

    1

    Quruvchi

    erkak

    2

    o’qtuvchi

    ayol

    3

    biznesmen

    erkak




    ID

    Xonalar turlar

    soni

    1

    Mehmonxona

    3 ta

    2

    Oshxona

    1 ta

    3

    Bolalarxonasi

    4 ta



    ID

    Kochalar

    soni

    1

    Sharof Rashidov k.

    2 ta

    2

    Qator tol k.

    3 ta

    3

    Moyqorg’on k.

    1 ta



    3-Amaliy ish
    SQL tilida jadvalida yaratish, o’zgartirish , o’chirish
    Ishning maqsadi: predmet soha ma’lumotlarini ba’zasini so’rovlari orqali yaratishni va so’rovlar orqali oddiy jarayonlarni bajarishni o;rganish , hamda ko’nikmaga ega bo’lish. DDL ko’nikmalaridan foydalanish va shu orqali relyasion MB yaratish konikmasini hosil qilish.
    Masalani qoyilishi: Predmet soha ma’lumotlar ba’zasini SQL sorovlari orqali yaratish. Mavjud ob’yektlarni so’rovlar orqali ma’lumotlar bilan to’ldirish, o’zgartirish va keraksiz ma’lumotlarni o’chirish.
    Uslubiy ko’rsatmalar: SQL tilida quyidagi asosiy ma’lumotlar turlarini ishlatib, ularning formatlari har xil MBBT lar bilan farq qilishi mumkin.
    SQL tili quyidagi tarkibiy qismlardan iborat:
    DDL ( Mа‘lumоtlаrni Tа‘riflаsh Tili ) - ANSI dа ma‘lumotlar sxemаsini tа‘riflаsh tili, оb‘ektlаrni (jаdvаllаr, indekslаr, tаsаvirlаr vа hоkаzо) yarаtuvchi buyruqlar to‘plamidan ibоrаt.
    DML (Mа‘lumоtlаrni O‗zgаrtirish Tili) - bu iхtiyoriy dаqiqаdа jаdvаllаrdа qаndаy qiymаtlаr sаqlаnishini аniqlоvchi buyruqlar mаjmuаsidir.
    DCL (Mа‘lumоtlаrni Bоshqаrish Tili) fоydаlаnuvchigа aniq оb‘ektlаrga tа‘sir o’tkаzishgа ruхsаt berish yoki bermаslikni аniqlоvchi buyruqlardаn ibоrаt.
    DDL tilining asosiy komandalari: CREATE – yangi jadval hosil qilish uchun ishlatiladi. Quyidagi ko‘rinishda yoziladi: CREATE TABLE ( ustun_nomi va toifasi, …)
    ALTER – jadvalga o‘zgartirish kiritish uchun ishlatiladi. Bu buyruq jadvalga yangi ustunlar qo'shish, ustunlarni o'chirish, ustunlar kattaligini o'zgartirish, hamda cheklanishlarni qo'shish va olib tashlash imkoniyatlariga ega. Bu buyruq ANSI standarti qismi emas, shuning uchun har xil tizimlarda har xil imkoniyatlarga ega. Misol uchun jadvalga ustun qo‘shish buyrug‘i sintaksisi quyidagicha: ALTER TABLE ADD ;
    DROP - jadvalni o‘chirish buyrug‘i. Jadvalni o'chirish imkoniga ega bo‘lish uchun, jadval egasi (ya‘ni yaratuvchisi) bo‘lshingiz kerak. Faqat bo’sh jadvalni o'chirish mumkin. Qatorlarga ega bo‘lgan, to‘ldirilgan jadvalni o’chirish mumkin emas, ya‘ni jadval o‗chirishdan oldin tozalangan bo‘lshi kerak. Jadvalni o'chirish buyrug'i quyidagi ko’rinishga ega: DROP TABLE ;

    Ishni bajarish tartibi

    1. Eski yaratilgan ma’lumotlar ba’zasini ko’ramiz:

    So’rov : show databases;
    Natija:


    1. Yangi hokimiyat mavzusi bo’yicha ba’za taratamiz:

    Sorov: create database hokimiyat;


    1. Mahallar nomli jadval tuzamiz:

    So’rov: create table mahallar_a(id int not null auto_ increment PRIMARY KEY, nomi varchar(40));

    Download 1,43 Mb.
    1   2   3   4   5




    Download 1,43 Mb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Mustaqil ish bajardi: 021-guruh talabasi Erkinova Mushtariybonu Tekshirdi: Naim Nodira Toshkent 2022 1-Amaliy ish sql

    Download 1,43 Mb.