Mustaqil ish mavzu: Zamonaviy dasturlash tillari tahlili




Download 0,62 Mb.
Pdf ko'rish
bet2/8
Sana21.05.2024
Hajmi0,62 Mb.
#247302
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
Zamonaviy dasturlash tillari tahlili (3)

ASSEMBLER tili
nomini oldi.
Odatda dasturlash yuqori saviyali dasturlash tillari (Delphi, Java, 
C++, Python) vositasida amalga oshiriladi. Bu dasturlash tillarining 
semantikasi odam tiliga yaqinligi tufayli dastur tuzish jarayoni ancha oson 
kechadi. Ko'p ishlatiladigan dasturlash tillari. Biz hozir biladigan va 
ishlatadigan tillarning barchasi shu guruhga mansub. Ular insonga 
"tushunarli" tilda yoziladi.
Ingliz tilini yaxshi biluvchilar programma kodini qiynalmasdan 
tushunishlari mumkin. Bu guruhga Fortran, Algol, C, Pascal, Cobol va 
h.k. tillar kiradi(ko`pchiligi hozirda deyarli qo`llanilmaydi). Eng birinchi 
paydo bo`lgan tillardan to hozirgi zamonaviy tillargacha ishlatish 
mumkin. Lekin, hozirgi web texnologiya orqali ishlaydigan tillarda(PHP, 
ASP.NET, JSP) bunday dasturlar tuzilmaydi. Chunki bunday 
dasturlarning ishlashi uchun yana bir amaliy dastur ishlab turishi kerak. 


Hozirda, amaliy dasturlar, asosan, Visual C++, C#, Borland Delphi, 
Borland C++, Java, Phyhon kabi tillarda tuziladi. O`zbekistonda 
ko`pchilik Delphi dan foydalanadi. Buning asosiy sababi: soddaligi, 
komponentlarning ko`pligi, interfeysining tushunarliligi va h.k. Delphida 
birinchi ishlagan odam ham qanaqadir dastur tuzishi oson kechadi. Lekin, 
Windows da dasturning asosiy ishlash mohiyatini ancha keyin 
biladi(komponentlarning ko`pligi va API funksiyalari dasturda 
ko`rsatilmasligi uchun). Yana bir tarafi, Delphi(Pascal) operativ xotirani 
tejashga kelganda ancha oqsaydi. Unda o`zgaruvchilarni oldindan e'lon 
qilib qo`yish evaziga ishlatilmaydigan o`zgaruvchilar va massivlar ham 
joy olib turadi. Eng keng tarqalgan dasturlash tili(Windows OS ida) 
Microsoft Visual C++ tilidir. Ko`pchilik dasturlar hozirda shu tilda 
tuziladi. Umuman olganda, C ga o`xshash(C-подобный) tillar hozirda 
dasturlashda yetakchi. Deyarli hamma zamonaviy tillarning asosida C 
yotadi. Bundan tashqari, Turli komputer o'yinlari tuzishda yoki kichik 
hajmdagi dasturlar tayyorlashda LUA script yoki JavaScript tillari ham 
keng ishlatilmoqda. Biz sizga xozirgi kunda keng tarqalgan desktop 
dasturlashda ishlatiladigan dasturlash tillaridan bazilari haqida aytib 
o'tamiz: Delphi (talaff. délfi) — dasturlash tillaridan biri.
Borland firmasi tomonidan ishlab chiqarilgan. Delphi dasturlash tili 
ishlatiladi va avvaldan Borland Delphi paketi tarkibiga kiritilgan. Shu 
bilan bir qatorda 2003-yildan hozirgacha qoʻllanilayotgan shu nomga ega 
bulgan. Object Pascal — Pascal tilidan bir qancha kengaytirishlar va 
toʻldirishlar orqali kelib chiqqan boʻlib, u ob'yektga yoʻnaltirilgan 
dasturlash tili hisoblanadi. Avvaldan ushbu dasturlash muhiti faqatgina 
Microsoft Windows amaliyot tizimi uchun dasturlar yaratishga 
mo'ljallangan, keyinchalik esa GNU/Linux hamda Kylix tizimlari uchun 
moslashtirildi, lekin 2002-yilgi Kylix 3 sonidan so'ng ishlab chiqarish 
to'xtatildi, ko'p o'tmay esa Microsoft.NET tizimini qo'llab quvvatlashi 
to'g'risida e'lon qilindi. Lazarus proekti amaliyotidagi (Free Pascal) 
dasturlash tili Delphi dasturlash muhitida GNU/Linux, Mac OS X va 
Windows CE platformalari uchun dasturlar yaratishga imkoniyat beradi. 
Visual Basic (talaffuzi: "Vijual Beysik") – Microsoft korporatsiydan 
dasturlash tili va uning uchun dasturlash muhitdir. U BASICdan ko`p 
tushunchalar oldi va tez rasmli interfeys bilan dasturlar taraqqiyot 
ta`minlaydi. Oxirgi versiya 6.0 1998 yilda reliz kelishdi. Microsoftdan 


voris Visual Basic .NET 2002 yilda paydo bo`ldi. Java dasturlash tili - eng 
yaxshi dasturlash tillaridan biri bo'lib unda korporativ darajadagi 
mahsulotlarni(dasturlarni) yaratish mumkin.Bu dasturlash tili Oak 
dasturlash tili asosida paydo bo'ldi. Oak dasturlash tili 90-yillarning 
boshida Sun Microsystems tomonidan platformaga(Operatsion tizimga) 
bog'liq bo'lmagan holda ishlovchi yangi avlod aqlli qurilmalarini 
yaratishni maqsad qilib harakat boshlagan edi. Bunga erishish uchun Sun 
hodimlari C++ ni ishlatishni rejalashtirdilar, lekin ba'zi sabablarga ko'ra 
bu fikridan voz kechishdi.Oak muvofaqiyatsiz chiqdi va 1995-yilda Sun 
uning nomini Java ga almashtirdi, va uni WWW rivojlanishiga hizmat 
qilishi uchun ma'lum o'zgarishlar qilishdi. Java Obyektga Yo'naltirilgan 
Dasturlash(OOP-object oriented programming) tili va u C++ ga ancha 
o'xshash.Eng ko'p yo'l qo'yildigan xatolarga sabab bo'luvchi qismalari 
olib tashlanib, Java dasturlash tili ancha soddalashtirildi. Java kod 
yozilgan fayllar(*.java bilan nihoyalanuvchi) kompilatsiyadan keyin bayt 
kod(bytecode) ga o'tadi va bu bayt kod interpretator tomonidan o'qib 
yurgizdiriladi.

Download 0,62 Mb.
1   2   3   4   5   6   7   8




Download 0,62 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Mustaqil ish mavzu: Zamonaviy dasturlash tillari tahlili

Download 0,62 Mb.
Pdf ko'rish