|
Muxammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnalogiyalari universiteti qarshi filiali
|
bet | 3/5 | Sana | 23.05.2024 | Hajmi | 152,57 Kb. | | #250946 |
Bog'liq Kiberxavfsizli 1-mustaqil ish
Mavzu: Enigma shifrlash mashinasi va uning bardoshliligi.
Reja:
2. Xabarlarni shifrlashning birinchi usuli
1918 yilda nemis muhandisi Artur Sherbius maxfiy xabarlarni shifrlash uchun dunyodagi birinchi mashinani yaratdi. U "Enigma" deb nomlangan va askarlar va qo'mondonlar maxfiy ma'lumotlarni almashishlari uchun harbiy sohada faol foydalanilgan. Afsonaviy "Enigma" 159 kvintillion belgilar kombinatsiyasidan foydalangan holda xabarlarni shifrlaganligi sababli, dushman qo'shinlari ushlangan xabarlarni o'qiy olmadi. Shifrlash mashinasi ayniqsa Ikkinchi Jahon urushi paytida fashistlar Germaniyasida faol ishlatilgan. Turli manbalarga ko'ra, dunyoda 40 dan 100 minggacha Enigma qurilmalari ishlab chiqarilgan.
Enigma shifrlash mashinasining ishlash printsipi
Shifrlanishi kerak bo'lgan matn to'g'ridan-to'g'ri Enigma-da chop etilgan. Foydalanishni boshlashdan oldin operator qurilma qopqog'ini ochdi va o'rnatish pozitsiyasini yodlab oldi - keyinchalik xabarning shifrini ochish uchun kerak bo'ladigan uchta raqam. Shundan so'ng, maxfiy matn yozildi, unda har bir belgi boshqasiga o'tdi, buning natijasida xabar tasodifiy harflar to'plamiga o'xshardi. Belgilarni almashtirish mexanizmi ichida o'rnatilgan viteslarga qarab o'zgargan algoritmga ega edi.
enigma klaviaturasi
"Enigma" klaviaturasi
Xabarni yozgandan so'ng, muallif oldindan yozib olingan uchta raqamni radio operatoriga berdi, u ularni Morze kodidan foydalangan holda qabul qiluvchiga yubordi
Enigma shifrlash mashinasini buzish
Enigma shifrini birinchi marta 1932 yilda Polsha razvedkachilari buzgan. Ularning ishi ingliz matematigi Alan Turingni Bombe deb nomlangan shifrni ochish moslamasini yaratishga ilhomlantirdi. Shifrlash mashinasini buzish shifrlash algoritmlaridagi kamchiliklar tufayli mumkin bo'ldi. Keyinchalik, Enigma ko'p marta yangilandi, chunki ishlab chiquvchilar barcha zaifliklarni o'z vaqtida yopdilar.
|
| |