Muxammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnalogiyalari universiteti qarshi filiali

MAVZU: Axborotni foydalanuvchanligini ta’minlashda antivirus, IDS, IPS, TE vositalarining o‘rni

Reja:

• 
  Axborot xavfsizligini ta’minlashning apparat-dasturiy vositalari
  
• 
  Antivirus dasturining imkoniyatlari
  
• 
  IDS,IPS VA TE haqida malumotlar
  

• 
  Axborotni muhofaza qilishning apparat-dasturiy vositalari – axborotni muhofaza qilish funksiyalarini (foydalanuvchilarni identifikatsiyalash va autentifikatsiya qilish, resurslardan foydalana olishni cheklash, voqealarni qayd qilish, axborotni kriptografik himoyalash va shu kabilar) bajaradigan (mustaqil yoki boshqa vositalar bilan birgalikda) turli elektron qurilmalar va maxsus dasturlardir.
  
• 
  Kompyuter viruslaridan va boshqa dasturlar ta’siridan va o‘zgartirishlardan himoyalanish, kompyuter tizimlarida axborotlarni qayta ishlash jarayonini himoyalashning mustaqil yo‘nalishlaridan hisoblanadi. Ushbu xavfga etarlicha baho bermaslik foydalanuvchilarning axborotlari uchun jiddiy salbiy oqibatlarni keltirib chiqarishi mumkin.
  
• 
  Tarmoqning xavfsizligi undagi barcha kompyuterlarning va tarmoq qurilmalarining xavfsizligi bilan aniqlanadi. Buzg‘unchi tarmoqning biror-bir tashkil etuvchisining ishini buzish orqali butun tarmoqni obro‘sizlantirishi mumkin.
  
• 
  Hamma foydalanayotgan tarmoqdan kelib chiqayotgan tahdidlarni blokirovkalash uchun «tarmoqlararo ekran» (Firewall) deb nomlanuvchi dasturiy va apparat-dasturiy vositalardan foydalaniladi.
  

• 
  Axborotlarni muhofaza qilishning dasturiy vositalari deganda, faqatgina axborotlar xavfsizligini ta’minlashga mo‘ljallangan va kompyuter vositalarining dasturiy ta’minoti tarkibiga kiritilgan maxsus dasturlar tushuniladi.
  
• 
  Axborotlarni muhofaza qilishning asosiy dasturiy vositalariga quyidagilarni kiritish mumkin:
  
• 
  – kompyuter tizimlarida foydalanuvchilarni identifikatsiyalovchi va autentifikatsiyalovchi dasturlar;
  
• 
  – kompyuter tizimlari resurslaridan foydalanuvchilarning huquqlarini cheklovchi dasturlar;
  
• 
  – axborotlarni shifrlovchi dasturlar;
  
• 
  – axborot resurslarini (tizimli va amaliy dasturiy ta’minotni, ma’lumotlar bazalarini, ta’limning kompyuter tizimlarini va hokazo) noqonuniy o‘zgartirishlardan, foydalanishlardan va ko‘paytirishlardan himoyalovchi dasturlar.
  

• 
  Antivirus dasturi dastlab aniqlash va yo'q qilish uchun ishlab chiqilgan kompyuter viruslari, shuning uchun bu nom. Biroq, boshqa turlarning ko'payishi bilan zararli dastur, antivirus dasturi boshqa kompyuter tahdidlaridan himoya qila boshladi. Xususan, zamonaviy antivirus dasturi foydalanuvchilarni zararli narsalardan himoya qilishi mumkin brauzer yordamchi ob'ektlari (BHO), brauzerni olib qochganlar, to'lov dasturlari, keyloggerlar, orqa eshiklar, rootkitlar, troyan otlari, qurtlar, zararli LSP-lar, teruvchilar, firibgarliklar, reklama dasturi va josuslarga qarshi dastur.[1] Ba'zi mahsulotlar, shuningdek, boshqalardan himoya qilishni o'z ichiga oladi kompyuter tahdidlari, yuqtirilgan va zararli kabi URL manzillari, Spam, tovlamachilik va fishing hujumlar, onlayn identifikator (maxfiylik), onlayn-bank ishi hujumlar, ijtimoiy muhandislik texnikalar, rivojlangan doimiy tahdid (APT) va botnet DDoS hujumlar.
  

• 
  Integrated Data Store ( IDS ) o'zining yuqori ishlashi bilan mashhur bo'lgan sanoat tomonidan asosan ishlatiladigan dastlabki tarmoq ma'lumotlar bazasini boshqarish tizimi edi. IDS CODASYL Data Base Task Group standartlari uchun asos bo'ldi.
  
• 
  IDS 1960-yillarda General Electric kompaniyasining kompyuter boʻlimida (keyinchalik Honeywell Information Systems boʻldi ) Charlz Baxman tomonidan ishlab chiqilgan boʻlib, u 1973 yilda Hisoblash mashinalari assotsiatsiyasidan Tyuring mukofotini olgan . [1] Dasturiy taʼminot chiqarildi. 1964 yilda GE 235 kompyuteri uchun. 1965 yilga kelib Weyerhaeuser Lumber mijozi uchun tarmoq versiyasi ishlamoqda edi.
  

• 
  IDS bilan ilovalarni ishlatish yoki amalga oshirish oson emas edi, chunki u o'sha paytda mavjud bo'lgan apparat yordamida ishlashni maksimal darajada oshirish uchun mo'ljallangan edi. Biroq, bu zaiflik uning kuchliligi edi, chunki IDS tipidagi ma'lumotlar bazalarini mohirona amalga oshirish, masalan, British Telecom'ning ulkan CSS loyihasi ( yiliga 10 milliarddan ortiq tranzaksiyalarga xizmat ko'rsatadigan IDMS ma'lumotlar bazasi) terabayt o'lchamdagi ma'lumotlar bazalarida tengsiz bo'lgan unumdorlik darajasini ko'rsatadi. barcha relyatsion ma'lumotlar bazasini amalga oshirish orqali. Charlz Baxmanning innovatsion dizayn ishi yirik tijorat operatsiyalari uchun eng zamonaviy ilovalarni topishda davom etmoqda.
  

• 
  Internet-provayder xavfsizligi ( IPS ) teglari domen nomini ro'yxatga oluvchi tomonidan domen nomini ro'yxatga olish xizmati va tegishli domen nomlari tizimi (DNS) xizmatlarini boshqarish uchun ishlatiladi. IPS yorlig'i BB davlat kodidagi yuqori darajali domenda domenlarni ro'yxatdan o'tkazuvchi har bir ro'yxatga oluvchiga qo'llaniladigan va domen nomlarini bir ro'yxatga oluvchidan boshqasiga o'tkazish uchun talab qilinadigan yorliqdir.
  
• 
  IPS yorlig'ining asl ma'nosi “Nominet UK “ ning o'tmishdoshi Nomlash qo'mitasi bilan yaratilganidan keyin yo'qolgan deb hisoblangan ; keng tarqalgan bo'lib, u Internet Provayderi Xavfsizlik yorlig'ini anglatadi .