|
Namangan Institute of Engineering and Technology
Pdf ko'rish
|
| bet | 15/693 | | Sana | 13.05.2024 | | Hajmi | 15,56 Mb. | | #228860 |
Bog'liq ТўпламNamangan Institute of Engineering and Technology
nammti.uz
10.25.2023
Pg.12
150 kmdan ortiq qatorlar uzoq elektr uzatish tarmoqlari hisoblanadi.
Ushbu toifalash asosan energetiklar tomonidan elektr uzatish tarmoqlarining ishlashini tahlil
qilish qulayligi uchun amalga oshiriladi.
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati
1.
Hamidov N., Turdibekov K., Ahrarov H. / Elektr Podstansiyalar, kolledjlar uchun o‘quv
qo‘llanma // Toshkent:- Fan va texnologiya, 2006, 204 v.
2.
Usmanxo‘jaev N.M., Yoqubov B., Qodirov A., Sogatov G‘.T. /Elektr ta’minoti // Toshkent-
2007, 356 б.
3.
Хамидов Н. / Электрический разряд вдоль поверхности твердых диэлектриков в
вакууме // Т:-Фан, 1985, 258 с.
4.
Usmanxo‘jayev N.M., Hamidov N., Turdibekov K.H. / Elektr energiyani ishlab chiqarish,
uzatish, taqsimlash va avtomatlashtirish, bakalavrlar uchun o‘quv qo‘llanma, prof. Hamidov N. taxriri
ostida, 1 kitob // Toshkent, Fan va texnologiya, 2010, 192 b.
HAVO ELEKTR UZATISH TARMOQLARI UZATISH TARIXI VA TASNIFI
N.S.Abduhalilov, Sh.O.Mamadjonov
Namangan muhandislik-texnologiya instituti
Annotatsiya: Ushbu tezisda Havo elektr uzatish tarmoqlari uzatish tarixi va tasnifi mavzusida
yozilgan bo’lib bunda asosan tarixi va tasnifi yoritilgan.
Kalit so’zlar: Elektr impuls, metal, ipak, telegraf, havo, liniya, xalqaro.
Elektr impulslarining uzoq masofaga birinchi uzatilishi 1729-yil 14-iyulda fizik Stiven Grey
tomonidan namoyish etilgan. Namoyishda ipak iplar bilan osilgan nam kanop kordonlari ishlatilgan
(o
ʻ
sha paytda metall o
ʻ
tkazgichlarning past qarshiligi qadrlanmagan).
Biroq, havo tarmoqlaridan birinchi amaliy foydalanish telegraf kontekstida bo
ʻ
lgan. 1837-yilga
kelib eksperimental tijorat telegraf tizimlari 20 km (13 milya) gacha ishladi. Elektr energiyasini
uzatish 1882-yilda Myunxen va Miesbax o
ʻ
rtasidagi birinchi yuqori kuchlanishli uzatish bilan amalga
oshirildi. 1891-yilda Frankfurtda Lauffen va Frankfurt o
ʻ
rtasida bo
ʻ
lib o
ʻ
tgan Xalqaro elektr
ko
ʻ
rgazmasi munosabati bilan birinchi uch fazali o
ʻ
zgaruvchan tok havo tarmog
ʻ
i qurildi.
1912-yilda birinchi 110 kV kuchlanishli elektr uzatish tarmog
ʻ
i, keyin esa 1923-yilda birinchi
220 kV havo elektr uzatish tarmog
ʻ
i ishga tushdi. 1920-yillarda RWE AG ushbu kuchlanish uchun
birinchi havo tarmog
ʻ
ini qurdi va 1926-yilda Voerde ustunlari bilan balandligi 138 metr bo
ʻ
lgan ikkita
ustun Reyn o
ʻ
tish joyini qurdi.
Elektr uzatish tarmog
ʻ
iga misollardan biri havo elektr uzatish tarmog
ʻ
idir. Quvvat tizimining
chastotalarida odatiy uzunlikdagi chiziqlar uchun juda ko
ʻ
p foydali soddalashtirishlar amalga
oshirilishi mumkin. Energiya tizimlarini tahlil qilish uchun taqsimlangan qarshilik, ketma-ket
induktans, shunt qochqinning qarshiligi va shunt sig
ʻ
imi mos keladigan qiymatlar yoki
soddalashtirilgan tarmoqlar bilan almashtirilishi mumkin.
Elektr tarmog
ʻ
ining qisqa uzunligi (80 kmdan kam) induktivlik bilan ketma-ket qarshilik bilan
va shunt o
ʻ
tkazuvchanliklarini e
ʼ
tiborsiz qoldirish bilan yaqinlashishi mumkin. Bu qiymat chiziqning
umumiy empedansi emas, balki chiziqning birlik uzunligi uchun ketma-ket empedansdir. Uzunroq
taroq uchun (80-250 km), modelga shunt sig
ʻ
imi qo
ʻ
shiladi. Bunday holda, umumiy sig
ʻ
imning
yarmini chiziqning har bir tomoniga taqsimlash odatiy holdir. Natijada, elektr uzatish tarmog
ʻ
i ikki
portli tarmoq sifatida taqdim etilishi mumkin, masalan, ABCD parametrlari bilan
[25]
.
Sxema sifatida tavsiflanishi mumkin. Z=zl=(R+jωL)l
|
| |
