qarshilik deb ataladi.
Energiyaning saqlanish qonuniga ko‘ra
+ = (4)
(1), (2) va (3) larni (4) ga qo‘yib, tegishli amallar bajarilganidan so’ng
I=
ga ega bo’lamiz.Bu ifoda butun zanjir uchun om qonuni deyiladi.
R+r zanjirning to’la qarshiligi deyiladi.
Butun zanjir uchun om qonuni
E=IR+Ir
ko‘rinishda yozib olamiz. Bu ifodadagi birinchi qo‘shiluvchi, manba
qutblaridagi U kuchlanishga teng:
IR = U.
Manba qutblaridagi maksimal kuchlanish E ga teng. Bu I = 0 bo‘lganda
bo‘ladi. Tashqi zanjirga qarshilik ulanmasdan ochiq qolganda tok kuchi nol
bo‘ladi. Ushbu holda
= E.
Manba qutblarininig orasidagi minimal kuchlanish nolga teng. Bu hol
qisqa tutashuv ro‘y berganda, ya’ni tashqi qarshilik R = 0 bo‘lganda kuzatiladi.
Bu holda tok kuchi maksimal bo‘ladi:
(5)
Uni qisqa tutashuv toki deyiladi.
Tashqi zanjirda bajarilgan ish foydali ish deyiladi. Uni bilan belgilaylik.
Tokning bajargan ishi formulasidan foydalanib
ni olamiz.
bo‘lganligidan, foydali ishning chet kuchlar bajargan ishga nisbatini topamiz:
(6)
Foizlarda ifodalangan bu nisbatni tok manbayining FIK deyiladi
4. YANGI MAVZUNI TAKRORLASH
Mavzuga doir yangi bilimlarni takrorlash uchun do’stingni top metodidan foydalaniladi. Bunda o’quvchilarning bir nechtasiga savol yozilgan kartochkalar, qolgan o’quvchilarga esa savollarni javobi yozilgan kartochkalar tarqatiladi. Savol olgan o’quvchilar savollarini aytishadi uni javoblarini esa javob yozilgan kartochkalardan topish kerak bo’ladi
5. O‘QUVCHILARNI BAHOLASH VA UYGA VAZIFA BERISH.
|