87
Asosiy reaktsiyalar bilan bir vaqtda gidrotozalash jarayonida gidrokreking
reaktsiyalari oqib o‘tishi mumkin. Yuqori molekulali birikmalarning
parchalanishi, alkanlar va sikloalkanlar izomerizatsiyasi va boshqalar:
3
6
6
2
2
5
6
3
3
2
2
2
CH
R
H
C
H
R
CH
H
C
CH
R
CH
R
H
R
CH
CH
R
Bu yonaki reaktsiyalar engil fraksiyalarining olinishiga va vodorodning
sarflanishiga, natijada maqsadli mahsulot
chiqishining pasayishiga va
vodorodning portsial bosimi pasayishiga olib keladi. Shuning uchun
gidrotozalash sharoitlari shunday tanlanadiki,
oltingugurtli, kislorodli va azotli
birikmalarning destruktiv gidrirlanishi reaktsiyalarini rivojlantirish ustunligi
ta’minlanadi.
Gidrotozalash jarayonlari uchun ko‘pincha, asosan
gidrirlash qobiliyati
yaxshi va krekinglash faolligi kam bo‘lgan alyumokobaltmolibdenli,
alyumonikelmolibdenli
yoki
aralash
katalizatorlar
qo‘llaniladi.
Neft
fraksiyalarida mavjud metalloorganik birikmalar,
faol katalizator ustida, uning
to‘planishi katalizatorning normal ishini buzadi,
ozod metall ajratgan holda,
jarayon sharoitlarida parchalanadi. Gidrotozalash metalorganik birikmalarning
ko‘proq qismini (75-95%) yo‘q qilish imkonini beradi.
Katalizatorning aktivligiga bog‘liq holda va xom-ashyoning imkoniyati
jarayoni keng chegarada amalga oshiradi. T = 250-450
0
S, P = 2,58 MPa, xom-
ashyoning uzatish hajmiy tezligi 0,5-1,0 soat
-1
,
vodorod saqlagan gazning
karraligi 360-600 m
3
/m
3
.
