|
Nókis filialí Telekommunikaci
|
bet | 3/4 | Sana | 13.02.2024 | Hajmi | 0,6 Mb. | | #156087 |
Bog'liq signal ozbetinshe astanov1Tiykarg’i bo’lim
2.2 Baylanıs kanalları
Baylanıs kanalları tap signallardek tiykarlanıp ush kórsetkish menen
bahalanadı. Bular :
𝑇𝑘 - kanal arqalı xabar uzatılıw waqtı ;
𝐷𝑘 - kanal dinamikalıq diapazonı ;
𝐹𝑘 - kanal signal spektrini ótkeriw keńligi.
Kanal ush tiykarǵı kórsetkishleri kóbeymesi
𝑇𝑘 ∙ 𝐷𝑘 ∙ 𝐹𝑘 = 𝑉𝑘
baylanıs kanalınıń kólemi dep ataladı hám kanaldıń xabar ótkera alıw múmkinshiligin
belgileydi.
Signaldı baylanıs kanalı arqalı uzatıw ushın tómendegi shártler orınlanıwı
kerek:
16
𝑇𝑘 ≥ 𝑇𝑠, 𝐷𝑘 ≥ 𝐷𝑠 hám 𝐹𝑘 ≥ 𝐹𝑠 yamasa 𝑉𝑘 ≥ 𝑉𝑠. (1. 2)
(1. 2) den kórinip turıptı, olda signaldıń yamasa kanaldıń bir parametrin
ekinshisine almastırıp baylanıs kanalı arqalı signaldı uzatıw múmkin.
Házirde túrli radioaloqa kanalları bar. Bular uzın hám qısqa tolqınlardan
paydalanatuǵın radioaloqa kanalı ; radiorele baylanısı kanalı ; jasalma joldas arqalı
baylanıs kanalı ; troposfera baylanıs kanalı ; kosmik baylanıs kanalı ; mobil baylanıs kanalı hám basqalar.
Hár qanday baylanıs kanalları tómendegi tiykarǵı ayrıqshalıqlarǵa iye:
1. Baylanıs kanalların sızıqlı sistema dep esaplaw múmkin, sebebi kanal
shıǵıwı daǵı signal kanal kiriwindegi signallar jıyındısına teń, superpozitsiya
Principine boysunadı :
Bunda, 𝑏 - integrator shıǵıwı daǵı paydalı signal ; 𝜉 - integrator shıǵıwı daǵı
ırkinish.
Integrator shıǵıwı daǵı signal -ırkinish qatnası 𝑞𝑐ℎ ni anıqlaw ushın tosınarlı
ırkinish 𝜉 dıń dispersiyasini esaplaymiz:
Bunda, 𝐵𝑤 (𝑡 − 𝑡1) - ırkinish 𝑤 (𝑡) dıń korrelyatsiya funksiyası.
Eger ırkinishtiń spektri energiyası tıǵızlıǵı baylanıs kanalı chastotalar polosasi
∆𝐹 de bir tegis bólistirilgen bolsa, yaǵnıy ırkinish korrelyatsiya aralıǵı paydalı
signal dawam etiw waqtınan talay kishi bolsa ∆𝜏 ≪ 𝑇, ol halda integral shegaraların
−∞ den ∞ ga almastırıw múmkin, nátiyjede tómendegilerdi alamız :
Bunda, 𝜏 = 𝑡 − 𝑡1. Ekenin aytıw kerek korrelyatsiya aralıǵı tómendegishe anıqlanadı
Spektri keńligi ∆𝐹, yaǵnıy baylanıs kanalı chastotalar polosasiga teń ırkinish
ushın korrelyatsiya aralıǵı ∆𝜏 = 1
2∆𝐹 hám 𝐵𝑤 (0) = 2∆𝐹𝐺𝑤 (0) boladı hám nátiyjede
ırkinish dispersiyasi ushın tómendegi ańlatpanı alamız :
Joqarıdagilarni itibarǵa alıw nátiyjesinde integrallaytuǵın qurılma shıǵıwı daǵı
signal -ırkinish qatnasın anıqlaymız:
Bunda, 𝑞𝑘 = 𝑠2/𝐵𝑤 (0) - integrator kiriwindegi signal -ırkinish qatnası.
Signal -ırkinish qatnasın jaqsılawdı ámelge asırıw sinxron toplaw
usılına qaraǵanda integrallaw usılında júdá ańsat. Detektorlash nátiyjesinde alınǵan
diskret signal 𝑢 (𝑡) hám tar polosali ırkinish 𝑤 (𝑡) jıyındısı bolǵan signaldı
integrallaw ushın ápiwayı RC shınjırdan paydalanıladı (12. 3-súwret). Bunda paydalı
signal 𝑢 (𝑡) den 𝑇 waqıt aralıǵinda sıyımlılıq 𝐶 de tóplanǵan zaryad sinxron túrde
júkleme 𝑅𝑦𝑢 ga gilt 𝐾 arqalı jalǵanadı hám ol jaǵdayda 𝑅𝑦𝑢 ∙ 𝑖𝑟𝑎𝑧 kernew payda etedi.
Keyininen gilt 𝐾 qayta zaryad toplawı ushın dáslepki jaǵdayǵa keltiriledi. Bul
process diskret signal uzatıw tezligine uyqas túrde sinxron ámelge asıriladı.
Eger integrallawdı detektorlashgacha, joqarı chastotada ámelge asırıw talap
etilse, ol halda integrallaw rezonans chastotası 𝜔𝑟 joqarı chastotalı signal
chastotası 𝜔0 ge teń bolǵan, úlken túplıq 𝑄 ga iye bolǵan terbelis konturınan
paydalanıladı (12. 4-súwret). Bul konturda tóplanǵan energiya, tap RC
integratordagidek gilt 𝐾 járdeminde júkleme 𝑅𝑦𝑢 ga sinxron jalǵaw hám úzip keyingi
radioimpulsni qabıllawǵa tayarlaw izbe-izliginde ámelge asıriladı, sol
tiykarında signal -ırkinish qatnası jaqsılanadı.
|
| |