53
Elektron biznes va
uning xavfsizligi
muammolari.
2
Buyurtmachi Web-server orqali maxsulot yoki
xizmatni
tanlaydi
va
mos
buyurtmani
rasmiylashtiradi.
Buyurtma
magazinning
buyurtmalar
ma’lumotlari
bankiga
kiritiladi.
Buyurtma berilgan maxsulot yoki xizmatni olish
mumkinligini ma’lumotlarning markaziy bazasi
orqali tekshiriladi.
Agar mahsulotning olinishi mumkin bo‘lmasa,
buyurmachi u to‘g‘rida ogohlantiriladi va mahsulot
yoki xizmatga ega bo‘lish jarayoni to‘xtatiladi.
A
niqlangan kamchiliklarni qayd qilish va ularni
bartaraf etish.
54
Intеrnеtda pullarni
o‘g‘irlash.
2
Kibеr-tovlamachilik. Jinoyatchilar tomonidan
foydalanuvchining shaxsiy fayllarini shifrlovchi
troyan dasturi ishlab chiqiladi. Troyan biror-bir usul
bilan
tizimga kiritiladi, foydalanuvchining
ma’lumotlarini izlaydi va shifrlaydi, ishni
yakunlagandan kеyin esa fayllarni tiklash mumkin
emasligi, rasshifrovkachi dasturni xabarda
ko‘rsatilgan manzilda sotib olish mumkinligi haqida
xabar qiladi.
A
niqlangan kamchiliklarni qayd qilish
va ularni bartaraf etish.
55
Tarmoqlararo ekran
texnologiyalari.
2
Bosh ofis va filiallarni
global tarmoq bilan
bog‘laganda; uzoq masofadan turib, korxonani
internet orqali boshqarishda;
homiylar bilan bog‘langan tarmoqni himoyalashda;
elektron
tijoratning
xavfsizlik
darajasini
yuksaltirishda.
A
niqlangan kamchiliklarni qayd
qilish va ularni bartaraf etish.
56
Internetda axborot
xavfsizligini
ta’minlash asoslari.
2
Urinsiz trafiklar, ya’ni tarmoqda uzatiladigan
xabarlar okimini takiklash;
kabul kilingan trafikni ichki tizimlarga yunaltirish;
ichki tizimning zaif
qismlarini yashirish bilan
Internet tomonidan uyushtiriladigan hujumlardan
himoyalash; barcha trafiklarni bayonlashtirish.
A
niqlangan kamchiliklarni qayd qilish va ularni
bartaraf etish.
57
Xavfsizlik devorida
ishlash
2
Trafikni cheklash uchun xavfsizlik devorlari
tomonidan ishlatiladigan to‘rtta mexanizm aytib
beradi. Bitta qurilma yoki dastur chuqur himoya
qilish uchun ulardan bir nechtasidan foydalanadi.
To‘rt mexanizm paketli filtrlash, elektron
darajadagi shluzi, proksi-server
va dastur shlyuzida
ishlaydi.
A
niqlangan kamchiliklarni qayd qilish va
ularni bartaraf etish.
58
VPN haqida umumiy
tushuncha.
2
Har bir kompyuter bir vaqtning o‘zida ikkita
qismga ulanadi. Bu server yordamida amalga
oshiriladi. Server, bizning holimizda, kirish eshigi
himoyasi deb ataladi. U virtual tarmoqqa
kiruvchilarni aniqlaydi va ro‘yxatdan o‘tkazadi.
A
niqlangan kamchiliklarni qayd qilish va ularni
bartaraf etish.
59
Tarmoqlararo
2
IPS hujumni bloklaydi (xavfsizlik
siyosatini
ekranlar asosida
tarmoq himoyasi
buzadigan,
resurslarga,
hostlarga,
dasturlarga
kirishni taqiqlovchi foydalanuvchi sessiyasining
to‘xtatilishi);
IPS himoyalangan muhitni o‘zgartiradi (hujumlarni
oldini olish uchun tarmoq qurilmalarini qayta
tuzish);
IPS hujum tarkibini o‘zgartiradi (masalan, virusi
bilan yuborilgan faylni xatdan olib tashlaydi va uni
allaqachon tozalagan yoki proksi-server sifatida
yuboradi, kiruvchi so‘rovlarni tahlil qiladi va
paketli sarlavhalarda ma’lumotni tashlab ketadi).
A
niqlangan kamchiliklarni qayd qilish va ularni
bartaraf etish.
60
Simsiz aloqa
tizimlarida axborot
himoyasi.
Simsiz
qurilmalar xavfsizligi
muammolari
2
Simsiz lokal tarmoqlar ofislarning ichida va
tashqarisida, ishlab chiqarish binolarida
uzatishlarning yuqori xarakteristikalarini
ta’minlaydi. Bunday tarmoqlardan foydalanuvchilar
odatda noutbuklarni, shaxsiy kompyuterlarni va
katta resurslarni talab etuvchi ilovalarni bajarishga
qodir protsessorli va katta ekranli PDA larni
ishlatishadi.
A
niqlangan kamchiliklarni qayd qilish
va ularni bartaraf etish.
