|
Oriental Renaissance: InnovativeBog'liq jamoat-transporti-korxonalari-moliyaviy-barqarorligini-oshirish-imkoniyatlari Fosforli o’g’itlar ishlab chiqarish Reja O’zbekistonda fosforli-fayllar.org, Diskret ma\'ruza 2-mustaqil ish, OPERATSION JAVOBOriental Renaissance: Innovative,
educational, natural and social sciences
VOLUME 2 | ISSUE 11
ISSN 2181-1784
Scientific Journal Impact Factor
SJIF 2022: 5.947
Advanced Sciences Index Factor
ASI Factor = 1.7
949
w
www.oriens.uz
November
2022
debitorlik va kreditorlik qarzlari xolati kabi jihatlarini ifodalovchi koʼrsatkichlar
tizimi bilan tavsiflanadi. Ushbu koʼrsatkichlar darajasini oʼrganish va taxlil etish
xamda ularning natijalarini umumlashtirish orqali avtokorxonaning moliyaviy
xolatiga baxo beriladi. Shuning uchun xam ushbu koʼrsatkichlarni oʼz vaqtida taxlil
qilib turish – korxonaning moliyaviy axvolini yaxshilash xamda iqtisodiyotni
mustaxkamlash uchun shart sharoit yaratadi. Shu nuqtai nazardan taxlilning
axamiyati nixoyatda katta va beqiyosdir.
Moliyaviy holat taxlilining maqsadi moliyaviy borqarorlik darajasini, to’lovga
qodir ahvolini, oʼz va qarz mablaglari bilan taminlanish darajasini, moliyaviy
mustaqillik ahvolini, debitorlik va kreditorlik qarzlarining muayyan davrga boʼlgan
holatini oʼrganish asosida korxona moliyaviy holatiga baho berish va uni yaxshilash
imkoniyatlarini koʼrsatish hisoblanadi. Mahsulot tannarxi ushbu mahsulot
qiymatining pul shaklidagi qismi boʼlib, moddiy, mehnat va boshqa sarf xarajatlardan
iborat boʼladi. Maxsulot tannarxi ishlab chiqarish samaradorligining asosiy
koʼrsatkichlaridan biri xisoblanib, korxonaga maxsulot tayyorlash qanchaga
tushganini koʼrsatadi. Tannarx koʼrsatkichi sotish narxlarini belgilash, maxsulotlar
rentabelligini xisob-kitob qilish, xarajatlarni pasaytirish rezervlarini aniqlash uchun
ishlatiladi. Bozor iqtisodiyoti sharoitida maxsulot tannarxini kamaytirish muxim
axamiyat kasb etadi, chunki raqobatchilik muxitida maxsulotga talab va uning
sifatigina emas, balki anchagina qismini tannarx tashkil etadigan uning narxi xam
muximdir. Boshqaruvni takomillashtirish va xarajatlarning toʼgʼri va oʼz vaqtida
buxgalteriya xisobini yoʼlga qoʼyish, shuningdek moddiy, mexnat va moliyaviy
resurslardan oqilona foydalanish ustidan qattiq nazoratni tashkil etish, ishlab
chiqarishga taʼaluqli boʼlmagan xarajatlar va talofatlarni xar tomonlama kamaytirish
maxsulot tannarxini pasaytirishning eng muxim yoʼllaridan biri xisoblanadi.
Maxsulot (ishlar, xizmatlar)ning ishlab chiqarish tannarxi maxsulotni ishlab chiqarish
yoki qayta ishlash (ishlar bajarish, xizmatlar koʼrsatish) jarayonida foydalaniladigan
tabiiy resurslar, xom ashyo, materiallar, yoqilgʼi, quvvat, asosiy fondlar, mexnat
resurslarining, shuningdek ishlab chiqarish bilan bogʼliq boshqa xarajatlarning
qiymat baxosini ifodalaydi. Daromadlar, foydalar, xarajatlar va zararlar schyotlari –
bu moliyaviy natijalar toʼgʼrisidagi xisobot schyotlaridir. Qolgan schyotlar bu
bugalteriya balansining schyotlaridir.
Toshkent shahri boʼyicha aholiga transport xizmatlarini ya’ni avtobuslar
qatnovlarini yoʼlga qoʼyadigan va nazoratini olib boradigan avtobus saroylari
daromadlari va xarajatlari toʼgʼrisidagi quyidagi (1-jadval)ga nazar tashlaydigan
boʼlsak, avtokorxonalar rivojlanayotganliklari yoki tobora inqirozga yuz tutib
|
| |
