|
Обложка и титульный лист текст научн док., 0
|
| bet | 1/6 | | Sana | 04.04.2024 | | Hajmi | 264 Kb. | | #187713 |
Bog'liq 2 glava .uz 1653896170, 4a647e70537b814c832b945c7a7e9036, ГРАФИЧЕСКАЯ РАБОТА № 4 Umida, Umida prizentatsiya, 307- guruh talabasi Turopov Ibrohim-4, Jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozi va davlatning inqirozga qarsh, Иктисод Тахлил Каримова Г, Taqdimot yaratishning zamonaviy vositalari va ta’lim jarayonida qo‘llanilishi., 138, ingiliz-tili-mustaqil-ish-23-varyant(1), Elektr mashinalar va elektr yuritma asoslari, 3-mavzu. Metrik fazo, Favqulodda vaziyatlarda tez tibbiy yordam asoslari (Y.Allayorov, Y.Tojiboyev), Metrologiya 3-topshiriq, Mikroprotsessor 3-amaliy topshiriq|
2. ВЛ80 elektravozining g‘ildirak juftligi
2.1 G‘ildrak juftligini tuzulishi.
Poyеzdlar harakat havfsizligi g‘ildirak juftligining soz holatiga bog‘liq; shuning uchun matеrialni tanlash, alohida elеmеntlarni ishlab chiqarish va g‘ildirak juftligini tuzish bo‘yicha maxsus talablar qo’yilgan. Foydalanish sharoitlarida g‘ildirak juftliklari holatini doimiy nazorat qilish, ko’rikdan o‘tkazish va ta’mirlash ishlarini o‘z vaqtida bajarish talab etiladi.
ВЛ80 elektrovozi g‘ildiraklarning aylanish yuzasi bo‘yicha diamеtri -1250mm. Tishli g‘ildirak va bandaj bilan g‘ildirak markazi o‘rnatish yuzasi yakuniy ishlov bеrilganidan so‘ng o‘qqa 1080 - 1470 kN kuch bilan prеsslab o‘rnatiladi. G‘ildirakni o‘qqa o‘rnatish mustahkamligi poyеzdlar harakat havfsizligi bilan bog‘liq bo‘lganligi uchun har bir g‘ildirakning o‘natilishi qat’iy nazorat ostida bo‘lib, prеsslab o‘rnatish kuchi asboblar yordamida qayd qilib boriladi. G‘ildiraklarni o‘rnatgandan so‘ng uning diagrammalari g‘ildirak juftligi pasportiga kiritaladi.
Elеktrovozning g‘ildirak juftligi GOST 11018 – 87 talablari va buyurtmachining maxsus yo‘riqnomalari shartlarini qanoatlantirishi lozim. Tayyor holatga keltirilgan g‘ildirak juftliklari aylanish yuzalari va bandajlarning ichki qirralari bo‘yicha ishlov bеriladi. G‘ildirak juftliklari quyidagi talablarga javob bеrishi lozim:
• bandajlarning aylanish yuzalari bo‘yicha radial urishi 0,75 mm dan ortiq emas;
• ovallik 0,5 mm dan ortiq bo‘lishi mumkin emas;
• bandajlarning aylanish yuzalari bo‘yicha diamеtrlari farqi (bitta g‘ildirak juftligi va bitta lokomotivning barcha g‘ildirak juftliklari uchun) 1 mm dan ortiq emas.
G‘ildirak juftliklari to'g'ridan-to'g'ri temir yo‘l relislari bilan o’zaro ta’sirda bo’ladi va vertikal, gorizontal tekisliklardagi nosimmetrikliklar tufayli undan qattiq zarba olish kuzatiladi. Bu ta’sir, ayniqsa, yuqori tezlikda, rels steklarda va egrilik radiuslardan o'tish paytida juda yaxshi kuzatiladi.
Tortuvchi elektrodvigatellarning o‘qa nisbatan tayanchli osilishi g‘ildirak juftliklarining qismlari asosan birlashtirilgan. Birlashtirilgan g‘ildiraklar juftligi o‘qdan va ikkita g‘ildirak markazidan (quyma yoki shtamplangan) kiydirib qo'yilgan bandajlardan iborat. Bandajlar kontakt yuzalar orasidagi ishqalanish kuchlari tufayli markazlarda ushlab turiladi; bandajlarning yonlariga qo‘shimcha biriktirilishi uchun maxsus po‘latdan yasalgan bandaj halqalari o'rnatiladi. Tortuvchi divegateldan g‘ildiraklarga momentini o‘tkazish uchun tishli g‘ildrak o‘rnatilgan.
Elektravozlarning g‘ildirak juftliklari tortish dvigatellarining tayanch-ramali osma o‘qga qattiq o‘rnatilgan tishli g‘ildirak yo‘qligi bilan birlashtirilgan g‘ildirak juftliklaridan farq qiladi. Ushbu g‘ildirak juftliklarining tishli g‘ildiragi g‘ildirak o‘qining ichki ikki tomoniga o‘rnatiladi.
2.1-rasm ВЛ80 elektrovozining g‘ildirak juftligini qisimlari
1 -gayka; 2 – o‘q; 3 – g‘ildirak markazi; 4 - bandaj; 5 –bandaj halqasi; 6-tishli uzatma 7 –g‘ildirak markazidagi obod ; 8 – disk markazi.
ВЛ80 elektrovozlarining birinchi versiyalarida g‘idiraklarning joylashishida zanjir shakli bo’lib (2.1-rasm) g‘ildirak markazlarining to‘g‘ri disklarida teshiklar bo‘lib ikkita tirgak mavjud.
G‘ildirak juftlari aksiel mahsulotlardan tayyorlangan bo‘lib, po'lat markasi OS ingotlaridan olingan. Stress kontsentratsiyasini kamaytirish uchun ishlov berishda bir qismdan ikkinchisiga o'tish silliq bo'ladi, imkon qadar katta radius va eng past sirt dag’aligi bilan. O‘qning silindrsimon yuzalari va ularning to‘rlari xar-bir rolikka 30-40 kN kuch bilan mutahkamlangan po‘lat roliklarni prokatlash orqali mustahkamlanadi. Muatahkamlab bo'lgandan so‘ng, o‘q bo’yinari roliklarning ichki halqalariga moslashish uchun yo‘niladi.
Ko‘p qo‘laniladigan rolikli potshibnikli divigatellarda o‘q markaz qismiga yuklanish kam miqdorda tushadi, sirpanish potshibniklaridan ko’ra, shuning uchun bu qisimdagi diametr biroz kamayadi va qulaylik uchun teshiklar orqali amalga oshiriladi. Ichki teshiklar esa sezilarli zayiflashishiga olib kelmaydi, neytral metall tolalar ustida joylashganligi sababli, o‘q massasi sezilarli darajada kamayadi. Har ikki tomonning o‘qlari uchlarida 80 mm diametrli teshiklar tezda o‘lchash moslamasi uchun kvadrat teshikli burmalarni bosib chiqarish uchun ishlatiladi. Barcha o‘qlarda bunday qisqichlarning mavjudligi ularni bir-birining o‘rnini bosadi.
O‘q uchlarida markazli teshiklar nazorat doiralarini hosil qiladi. Ushbu doiralariga kora, g‘ildirak juftlarini ta’mirlashda yuza qismi va o‘qning boshqa qismlarining yuzasini konsentrikligi tekshiriladi va tiklanadi. G‘ildirak markazlarini joylashishni ta’minlash uchun, oyoq qismlari ostidagi tashqi uchlari 7-10 mm uzunlikdagi konusga o‘ralgan bo‘lib, diametri 1 mm gacha bo'lgan farq bo‘lishi kerak.
Tasma ustida, o‘q uchiga ulashgan, birlashtirilgan g‘ildirak juftida belgilar va markalar qo‘llaniladi, ishlab chiqaruvchi zavod raqamini, ishlab chiqarish sanasi (yil va oy), tartib raqami va seriya raqamini, shuningdek, OTK qabul qilish markasini o‘z ichiga oladi. Ishlab chiqaruvchi va qabul qiluvchi MPS ВЛ80 elektrovozlarining chetki qisim kuchi o‘q uchi bilan emas, balki uning uchiga qo‘yilgan potshibniklari bilan belgilanadi, belgilar to‘g‘ridan-to‘g‘ri o‘q uchiga joylashtiriladi. Markaning qo‘llaniladigan o‘q uchi to‘g‘ri deb hisoblanadi. Nihoyat, qayta ishlangan o‘qda mavjud nuqsonlar va mikro nuqsonlar aniqlash uchun ultratovush defektoskopi bilan tekshiriladi.
G‘ildirak juftlarini ekspluatatsiya qilishning uzoq muddatli amaliyoti, qoida tariqasida, bandaj ustki qatlamlarining eskirishini ortishi, ularning siljishidan oldinda ekanligini ko‘rsatadi, buning natijasida prokatlarni kesish hali ham ahamiyatsiz (3-4 mm) bo‘lsa, noto‘g‘ri eskirish (pastki qismi) tizmalari tufayli ishlab chiqarishga majbur bo‘ladi. Shu bilan birga, tizimnig normal 33 mm qalinligida tiklash uchun bandaj sirtidan ko‘plab metallni olib tashlash kerak, bu uning qalinligini kamaytiradi. Shu bilan birga g‘ildirak juftlari tizmalarining eskirtishi kamaytirish bo'yicha chora-tadbirlar alohida ahamiyatga ega. G‘ildirak juftlarni eng kam kuch bilan egri chiziqlarga o'tishni ta’minlaydigan ekipajlarning dinamik xususiyatlarni yaxshilash jiddiy e‘tibor qaratilmoqda.
Yangi bandaj profillarini ishlab chiqish, unda g'ildiraklarning tepalari relsning yon tomonida siljishi kamayadi va shu bilan ularning eskirishni kamaytiradi. VNIIZHG lokomotivlar va vagonlar uchun bir xil bo'lgan yangi birlashtirilgan (jipslangan) bandaj profilini ishlab chiqdi va tadbiq qildadi (2.2-rasm), qora chiziq bilan ajratilgan, uning xususiyati quyidagicha:
2.2-rasm Bandaj profili.
Profilning o'rta qismi (protektor yuzasi) relsli bosh yuzasi shakliga o'ralgan sirtdir. U ikkita konussimon yuzadan iborat: biri generatrix qiyaligi 1:100 (tizma tomondan) va ikkinchisi 1:20 nishabli. Oʻrta qism va tizma bilan birlashuvchi sirtning egriligi u oshib boradi. tizmasiga yaqinlashadi va shunga mos ravishda uning chegaralanganligi ortadi. Ikki nuqtali aloqa bilan bandaj ustki qismi doimiy ravishda rels boshining yon tomoniga siljiydi, bu esa ularning ko'payishiga olib keladi. Birlashtirilgan profilli g‘ildiraklardan foydalanish, standart profilli g‘ildirak tizmalari eskirishiga nisbatan 35-50% ga kamayishiga olib keladi. Belgilar va shtamplar tashqi yuzaga quyidagi ketma-ketlikda muxrlanadai. Bular ishlab chiqarishning raqami, ishlab chiqarish sanasi, badaj markasi, qabul markalari va bandaj raqmi ifodalanadi.
|
| |
