|
Oliy va o„rta
|
| bet | 57/94 | | Sana | 16.01.2024 | | Hajmi | 0,95 Mb. | | #138450 |
Bog'liq 13577 2 2F81A7B6B169AA8E641BB89FCAD1245D95D18C90bosqich. Bolalarning ijodiy qurilish o'yinlarini tashkil etish. O‗yin jarayonida o‗zaro munosabatlarda axloqiy sifatlami, o‗ynay olish madaniyatini shakllantirish, shuningdek, yoz oyida qum, suv, qish oyida esa qor bilan o‗ynashga rahbarlik qilish.
Maktabgacha yoshdagi bolalar qurishni yaxshi ko'radilar va ko'pincha qiziqarli qurilish o'yinlarini o'tkazadilar. Lekin birinchi navbatda, ular zarur ko'nikmalarni shakllantirishlari, dizaynga doimiy qiziqishni rivojlantirishlari kerak. Agar bola haqiqatan ham rolga ishtiyoqli bo'lsa, u o'z qahramonining barcha his- tuyg'ularini chin dildan boshdan kechirgan holda jiddiy o'ynaydi. Shuning uchun uning ma'lum bir rolga bo'lgan qiziqishini har tomonlama qo'llab-quvvatlash, o'yin davomida unga kerakli ko'nikmalarni o'rgatish, ba'zi harakatlarni taklif qilish,
ma'lum ma'lumotlarni etkazish kerak. Kollektiv o'yinda haqiqiy o'yin qiyofasini yaratish uchun zarur bo'lgan bilim, ko'nikma va malakalarning etishmasligi o'yinning parchalanishiga, rolni rad etishga olib keladi. Bolalar o'yinlari mazmunining rivojlanishiga uy qurilishi o'yinchoqlarini ishlab chiqarish sezilarli darajada ta'sir qiladi. Bunday o'yinchoq bolaning o'yin qiziqishlarini yanada barqaror qiladi, bolalarni o'yinda birlashtirishga yordam beradi. O'yinchoqlar yasash jarayonida bolalarni qiziqtirish kerak. O'qituvchi bolalar oldida muayyan o'yin uchun zarur bo'lgan ba'zi atributlarni yaratishi mumkin.
Ushbu yoshdagi bolalarning syujetli-rolli ijodiy o'yinini boshqarishda tegishli o'yin materialini tanlash, teatrlashtirilgan tomosha ko'rinishidagi yangi o'yinchoqlar bilan o'ynash usulini yaratish alohida o'rin egallashi kerak. o'yin holatlari. Ijodiy o'yin mazmunini rivojlantirishda samarali yordam bolalarni o'yin rejasini amalga oshirishga undashga qaratilgan etakchi savollar, eslatmalar va maslahatlar bilan ta'minlanadi. Bolalar bilan birgalikda kostyum elementlarini tanlash kabi samarali va bunday usullar; bolalarga ma'lum bir belgi haqida aytib berish; rasmlar, illyustratsiyalar bo'yicha individual suhbat; maslahat, o'yin vaziyatida o'yin harakatlarini ko'rsatish.
O'yinni boshqarib, o'qituvchi bolaning tashabbusini, mustaqilligini bostirmasligi kerak. Yuqoridagi barcha usullar va usullar o'yinni bolalar uchun qiziqarli, qiziqarli mustaqil faoliyatga aylantirishga qaratilgan bo'lishi kerak, shunda har bir bola o'z qobiliyatini, tengdoshlari bilan hissiy ijobiy aloqalarni o'rnatish qobiliyatini namoyon qilishi mumkin.
Yosh guruhlarda bolalarga quvonch va zavq bag'ishlaydigan qiziqarli o'yinlar ham tashkil etiladi. Bular soat mexanizmli o'yinchoqlar (mexanik, elektron), xalq o'yinchoqlari (ayiqlarning harakatlanuvchi figuralari, donni o'sadigan tovuqlar va boshqalar), shamol, quyosh nurlari va boshqalar bilan qiziqarli o'yinlar bo'lishi mumkin. O'qituvchining o'zi soat o'yinchoqlarining kulgili sarguzashtlarini o'ylab topadi va ularni bitta mavzu bilan birlashtiradi.
Bolalar qum, qor, suv bilan o'ynashni yaxshi ko'radilar. Ular qumdan "pirojnoe", "pirojnoe" haykaltaroshlik qilishadi. Ularning qiziqishini qo'llab-
quvvatlash uchun o'qituvchi qo'g'irchoqlar uchun uylar, qumdan mashinalar uchun garajlar yasashni ko'rsatadi. Bitta uy va bitta garaj qurib, o'qituvchi bolalarga o'yinchoqlar (odamlar, hayvonlar, qushlar, turli xil mashinalar figuralari) beradi va yana bir nechta uy va garajlar qurishni taklif qiladi; bolalarga zarur ko'nikmalarni egallashga yordam beradi. Binolar tayyor bo'lgach, u bolalar bilan o'ynaydi.
Suv bilan o'yinlar uchun 4-5 bola atrofida bo'lishi uchun katta havzalar yoki shishiriladigan idishlar, suzuvchi o'yinchoqlar (masalan, o'rdaklar va boshqalar) ishlatiladi. O'qituvchi bolalarga o'rdak va o'rdak bolalari bilan o'ynash qanchalik qiziqarli ekanligini, o'rdaklarning suvda qanday kulgili harakatlar qilishini, onasi ularga xavfni his qilganda suzishga va yashirinishga o'rgatishini taklif qiladi va ko'rsatadi. O'qituvchi qog'ozdan qayiqlar, qayiqlar yasashi va bolalar o'rtasida qiziqarli musobaqani tashkil qilishi mumkin: kimning qayig'i tos suyagining qarama-qarshi chetiga tezroq suzadi.
Qor bilan bolalar o'yinlari uning xususiyatlari bilan tanishishdan boshlanishi kerak. Bolalar qorni bir joydan ikkinchi joyga tashlashadi, uni mayda qoziqlarga solib, chanalarda tashishadi. Dastlab, tarbiyachining o'zi qo'g'irchoqlar uchun slayd, mashina, skameyka yasaydi, ularga o'yinchoqlar beradi: qishki kiyimdagi qo'g'irchoqlar, hayvonlar, qo'g'irchoq chanalari, kichik yog'och spatulalar va boshqalar. U bolalarga yana slaydni o'zlari yasashni maslahat beradi: keyin hamma, barcha qo'g'irchoqlar chana minishni xohlaydi.
O'qituvchi bolalar bilan birgalikda eshiklari bo'lgan qor qal'alari bilan bir- biridan o'ralgan xonalarni yaratadi. Ushbu binolar oilaviy o'yinlar, bolalar bog'chasi va boshqalar uchun ishlatiladi.
4-5 yoshli bolalarning syujetli rolli o'yini uchun, birinchi navbatda, bolaning badiiy adabiyotdan, kattalar hikoyalaridan, televidenie va radio dasturlardan olgan bilimlari bilan bog'liq yangi mavzularning paydo bo'lishi xarakterlidir. (sayohat, kema, dengizchilar, harbiy, qurilish, pochta o'ynash). Ikkinchidan, bolalarning kitobga, atrof-muhitga qiziqishi ortishi o'tgan o'yinlar mazmunini boyitishga yordam beradi. Bu yoshdagi bolada ishdagi odamlarning munosabatlariga qiziqish kuchayadi. Bolalar birgalikdagi jamoaviy ishda bir-biriga yordam berish,
ehtiyotkorlik va mehribon bo'lish kerakligini tushunishni boshlaydilar; ularda do'stlik, do'stlik haqida g'oyalar mavjud. Bu fikrlar o'yinda o'z aksini topadi. Biroq, ba'zida bolalar o'yinlarida hayotimizning salbiy tomonlari namoyon bo'lishini kuzatish mumkin. O'qituvchi o'yin jarayonini vaqtida ijobiy tomonga yo'naltirishi kerak. Yangi mazmundagi o'yinlar o'qituvchidan alohida e'tibor talab qiladi. Bu, bir tomondan, bolalarning o'yinga bo'lgan qiziqishini qo'llab-quvvatlash, boshqa tomondan, ularning muloqotiga yo'naltirish muhimdir.
Bu yoshdagi bolalar qo'shma o'yinlarni yaxshi ko'radilar, shaxsiy hamdardlik va mehr-muhabbatga asoslangan 6-7 kishidan iborat kichik guruhlarga birlashadilar. Biroq, jamoaviy o'yinlarda ba'zi qarama-qarshiliklar mavjud. Bir tomondan, to'plangan bilim zaxirasi va uni o'yinlarda ishlatish va tengdoshlari bilan bo'lishish istagi qiziqarli o'yin g'oyalari paydo bo'lishiga yordam beradi, ularni amalga oshirish ko'p hollarda ma'lum miqdordagi ishtirokchilarni talab qiladi. Boshqa tomondan, 4-5 yoshli bolalarda sezgirlik, mehribonlik, sezgirlikni namoyon qilish, o'yin harakatlarini muvofiqlashtirish imkoniyatlari hali ham kichik. Kollektiv o'yin faoliyatini rivojlantirish istagi va uni amaliy amalga oshirish o'rtasidagi bunday nomuvofiqlik axloqiy tuyg'ularning etarli darajada rivojlanmaganligi bilan bog'liq. ―Yomon‖, ―yaxshi‖ tushunchalarini o‗z ichiga olgan bilimlar, nima yaxshi, nima yomonligi haqidagi g‗oyalar, nima uchun bir- biriga yordam berish zarurligi va hokazolar bolada bor, lekin uning hayotiy tajribasi kam, barqarorlik yo‗q. axloqiy his-tuyg'ularning namoyon bo'lishida o'z xohish-istaklaridan, manfaatlaridan boshqasi foydasiga voz kechish, tengdoshning imkoniyatlarini hisobga olish, uning ijobiy fazilatlarini baholash qobiliyati etarli darajada rivojlanmagan. Shuning uchun bolalar o'z rejalarini muvofiqlashtira olmaydi. Biriga uning ixtirosi qiziqroq, boshqasiga taklifi qiziqroqdek tuyuladi.
Maktabgacha yoshdagi rolli o'yinning etakchi faoliyati. Aynan shu yoshdagi asosiy neoplazmalar shakllanadi va eng samarali rivojlanadi: ijodiy tasavvur, xayoliy fikrlash, o'z-o'zini anglash.
Bolalarning o'zboshimchalik xatti-harakatlarining turli shakllarini shakllantirish uchun o'yin alohida ahamiyatga ega. O'zboshimchalik bilan e'tibor va xotira, motivlarning bo'ysunishi va harakatlarning maqsadga muvofiqligi rivojlanadi.
Syujetli rolli o'yin uzoq va murakkab rivojlanish yo'lini bosib o'tadi, kichik maktabgacha yoshdan eng oddiy rolli o'yin va "yaqin" o'yini bilan boshlanadi, katta maktabgacha yoshda u o'zining eng yuqori rivojlanishiga etadi; batafsil syujetli uzoq muddatli kollektiv ijodiy o'yinga aylantirish.
Syujet - rolli o'yin zamonaviy faoliyatga mos kelishi kerak. fan-texnika taraqqiyotining rivojlanishi bilan bog'liq holda, ko'plab yangi texnologiyalar paydo bo'ladi, odamlar hayotida juda ko'p yangi narsalar paydo bo'ladi - o'qituvchining vazifasi buni bolalarning syujetli rolli o'yinlarida aks ettirish uchun sharoit yaratishdir.
Kundalik rejimda joy, vaqtni hisobga olgan holda guruhda o'yin faoliyati uchun sharoit yaratish, moddiy va o'yin bazasini yaratish kerak: o'yinchoqlar, qo'llanmalar, atributlar, o'rinbosar narsalar, bolalar rol davomida foydalanadigan chiqindilar. - o'yin o'ynash.
Bolalar o'yinining mazmunini turli xil usul va usullardan foydalangan holda boyitish: kuzatishlar, ekskursiyalar, turli kasb egalari bilan uchrashuvlar, badiiy adabiyotlarni o'qish, o'qituvchining kattalar ishi haqida hikoyasi, illyustratsiyalardan foydalanish, adabiy asarlarni dramatizatsiya qilish; axloqiy suhbatlar, o'qituvchining o'yinda bevosita ishtirok etishi, takliflar, maslahatlar, tushuntirishlar, bolalarga rejaning mumkin bo'lgan amalga oshirilishini taklif qilishga qaratilgan savollar, binolarni bolalar bilan birgalikda amalga oshirish, dizayn texnikasini ko'rsatish va boshqalar.
|
| |
