|
Operatsion · � � tizimlar o‘zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti u
|
| bet | 69/129 | | Sana | 18.11.2023 | | Hajmi | 4,88 Mb. | | #100808 |
Bog'liq a12b69867f018f785135aa04d3624799 Operatsion tizimlar грифли 100 штUDP TCP/SCTP
7.1- rasm. Serverturlari
Ulanishsiziteratsion UDPniishlatadiganserverlarodatdaiterativdir,
yuqoridata’kidlanganidek, serverbirvaqtningo‘zidabittaso‘rovniqaytaishlaydi. ServerUDPdandatagramdaolinganso‘rovnioladi, so‘rovniqaytaishlaydivamijozgayuborishuchunUDPgajavobberadi. 7.2- rasmda ulanishsiz iteratsion server ko‘rsatilgan.
7.2- rasm. Ulanishsiz iteratsion server Serverboshqama’lumotlarjadvallarigaahamiyatbermaydi.
Ushbudatagramlarxizmatnikutib, navbatdasaqlanadi. Ularning barchasi bitta mijozdan yoki ko‘plab mijozlardan bo‘lishi mumkin. Ikkala holatda ham ular kelish tartibida birma-bir qayta ishlanadi.
Bu maqsadda server bitta tanlangan portdan foydalanadi, bu belgilangan port. Ushbu portga kelgan barcha datagramlar 7.2- rasmda tasvirlanganidek xizmat ko‘rsatilishini navbatda kutadi.
Ulanishga – qaratilgan bir vaqtda bajaruvchi server
TCP (yoki SCTP) dan foydalanadigan serverlar odatda bir vaqtning o‘zida bir nechta so‘rovlarni qayta ishlaydi. Bu shuni anglatadiki, server bir vaqtning o‘zida ko‘plab mijozlarga xizmat ko‘rsatishi mumkin. Aloqa - bu ulanishga yo‘naltirilgan, ya’ni so‘rov bir necha segmentlarga kelishi mumkin bo‘lgan va so‘rovlarga javoblar bir necha segmentlarni egallashi mumkin bo‘lgan baytlar oqimidir. Server va har bir mijoz o‘rtasida aloqa o‘rnatiladi va ulanish butun oqim qayta ishlanib tugallanmaguncha ochiq qoladi.
Ushbu turdagi server faqat bitta portdan foydalana olmaydi, chunki har bir ulanish portga muhtoj va ko‘plab ulanishlar bir vaqtning o‘zida ochilishi mumkin. Ko‘pgina portlarga ehtiyoj bor, ammo server faqat bitta belgilangan portdan foydalanishi mumkin.
Yechim bitta belgilangan port va ko‘pgina qisqa muddatliportlarga ega bo‘lishdir. Server ulanish so‘rovlarini belgilangan portda qabul qiladi. Mijoz ulanishni amalga oshirish uchun ushbu portga o‘zining dastlabki yondashuvini taklif qilishi mumkin. Ulanish amalga oshirilgandan so‘ng, server belgilangan portni bo‘shatish uchun ushbu ulanishga vaqtinchalik portni tayinlaydi. Endi ma’lumotlarni uzatish ushbu ikkita vaqtinchalik portlar o‘rtasida amalga oshirilishi mumkin, biri mijoz qismda, ikkinchisi esa server qismda. Endi belgilangan port boshqa mijozga ulanishni amalga oshirish uchun bo‘shdir. Bir vaqtning o‘zida bir nechta mijozlarga xizmat ko‘rsatish uchun server dastlabki jarayonning (parent process) nusxalarini (child process) yaratadi.
Serverda har bir ulanish uchun bitta navbat bo‘lishi kerak. Segmentlar mijozdan kelib chiqadi, tegishli navbatda saqlanadi va ularga bir vaqtda server tomonidan xizmat ko‘rsatiladi. Ushbu konfiguratsiya uchun 7.3-rasmga qarang.
7.3- rasm. Ulanishga yo‘naltirilgan parallel server
Soket interfeyslari
Qanday qilib mijoz jarayoni server jarayoni bilan aloqa o‘rnatishi mumkin? Kompyuter dasturi - bu kompyuterda nima qilish kerakligini aytadigan oldindan belgilangan ko‘rsatmalar to‘plamidir. Kompyuter dasturida matematik operatsiyalar bo‘yicha ko‘rsatmalar to‘plami, satrlarni boshqarish bo‘yicha boshqa ko‘rsatmalar to‘plami, kirish va chiqish uchun kirish bo‘yicha ko‘rsatmalar to‘plami mavjud. Agar boshqa mashinada ishlaydigan dastur bilan aloqa qilish uchun bizga dastur kerak bo‘lsa, transport sathiga ulanishni ochish, boshqa tomondan ma’lumotlarni yuborish va ma’lumotlarni olish hamda ulanishni yopish uchun buyruqlar to‘plamiga ehtiyoj sezamiz. Ushbu turdagi ko‘rsatmalar to‘plami odatda interfeys deb ataladi.
Bir nechta interfeyslar aloqa uchun mo‘ljallangan. Ulardan uchtasi keng tarqalgan: soket interfeysi, transport sathi interfeysi (TLI) va STREAM.
Soket interfeysi 1980-yillarning boshlarida Berkli Universitetida UNIX muhitining bir qismi sifatida boshlangan. Soket interfeysini yaxshiroq tushunish uchun UNIX yoki Windows kabi asosiy operatsion tizim va TCP/IP protokoli to‘plami o‘rtasidagi munosabatni ko‘rib chiqish kerak. 7.4- rasmda operatsion tizim va TCP/IP protokoli to‘plami o‘rtasidagi konseptual bog‘liqlik ko‘rsatilgan.
Amaliy qatlam
Soket interfeysi
Transport qatlami
|
Tarmoq qatlami
|
Kanal qatlami
|
Fizik qatlam
|
O
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Operatsion · � � tizimlar o‘zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti u
|
