|
O’quv mashg’ulotining o’qitish texnologiyasi
|
| bet | 188/199 | | Sana | 29.05.2024 | | Hajmi | 14,17 Mb. | | #256857 |
Bog'liq shaxsiy kompyuter arxitekturasi va unga xizmat ko\'rsatish toplamO’quv mashg’ulotining o’qitish texnologiyasi
O’quv mashg’ulotning ta’lim texnologiyasi modeli
O`quv mashg`ulotining texnologik xaritasi.
Mavzu: BIOSni sozlash
Reja:
1.Fanning maqsadi.
2. BIOS ning bo`limlarini tayinlash
Ish bosqichlari va vaqti
|
Faoliyat mazmuni
|
O`qituvchi
|
Ta`lim oluvchi
|
1- O`quv mashg`ulotiga kirish(5daq)
|
Tashkiliy qism:
1.O`quvchilarni mashg`ulotga tayyorgarligi va davomatini tekshiradi
|
Mashg`ulotga tayyorlanadilar
|
2-bosqich Asosiy (65 daq)
|
Tayanch bilimlarni faollashtirish:
1 Uyga berilgan vazifani nazorat qiladi hamda o`tilgan mavzu bo`yicha o`quvchilarga savollar beradi, ularni baholaydi.
Maqsad va vazifani belgilanishi:
2 Mashg`ulotning nomi, rejasi,maqsad va o`qitish natijalar bilan tanishtiradi
3 Mustaqil ish uchun adabiyotlar bilan tanishtiradi
4 O`quv mashg`ulotiga o`quv ishlarni baholash mezoni va ko`rsatkichlari bilan tanishtiradi
Ta`lim oluvchilar bilimini faollashtirish
5 Tezkor-so`rov, savol-javob, aqliy hujum, pinbord, ”o`ylang va juftlikda fikr almashing” va boshqa texnikalar orqali bilimlarni faollashtiradi.
Yangi o`quv material bayoni
6 Nazariy mashg`utning rejasi va tuzilishiga muvofiq, o`qitish jarayonini tashkil etish bo`yicha harakatlar tartibini bayon etadi.
Yamgi o`quv materialini mustahkamlash:
7 Slaydlarni Power Point tartibida namoyish va sharhlash bilan mavzu bo`yicha asosiy nazariy holatlarni bayon qiladi
8 Mustahkamlash uchun savollar beradi Jarayon kichik guruhlarda davom etishini ma`lum qiladi;
9 Kichik guruhlarga bo`ladi, kichik guruhda ishlash qoidasi bilan tanishtiradi har bir guruhga topshiriq beradi va baholash mezoni bilan tanishtiradi
Ishni bajarish yo`riqnomasini beradi
10 Guruhlarda ishlarni boshlashga ruxsat beradi. Har bir kichik guruh ishtirokchisi vazifani bajarish tartibini tushunganligini aniqlash maqsadida qaytar aloqa o`tkazadi
11 Ishga ajratilgan vaqt tugaganini ma`lum qiladi, guruhlar taqdimotini tashkil etadi.
12 Guruhlar ishini o`zaro baholashni o`tkazadi, mavzuning har bir qismi bo`yicha xulosalar qiladi,eng asosiylariga etibor qaratadi, berilayotgan ma`lumotlarni daftarga qayd etishlarini eslatadi. Mavzuning kasbiy faoliyatlardagi ahamiyati bilan bog`lab mavzuni yakunlaydi
|
Uy vazifasini taqdim etadilar. Savollarga javob beradilar. Mavzu nomi va rejasin yozib oladilar. Diqqat qiladilar savollarga javob beradilar.Yozib oladilar. Diqqat qiladilar. Savollarga javob beradilar. Topshiriqni bajaradilar. Kichik guruhlarga bo`linadilar.kichik guruhlar qoidasi bilan tanishadilar. Har bir guruh o`z topshiriq varaqlari bo`yicha faoliyatini boshlaydi. Har bir guruh sardorlari chiqib o`z ishlarini taqdim qilishlarini aytadi. Berilgan qo`shimcha savollarga javob beradilar. Guruh ish natijalarini o`zaro baholaydilar. Ma`lumotlarni daftarga qayd qiladilar
|
3-bosqich Yakuniy (10 daq)
|
Mashg`ulot yakuni:
Faol ishtirok etgan o`quvchilarni javoblarini izohlab baholaydi va rag`batlantiradi
Uyga vazifa berilishi:Kelgusi mashg`ulotga vazifa va uni bajarish yuzasidan yo`riqnoma beradi
|
Baholash bilan tanishadilar
Topshiriqni yozib oladilaar
|
Mavzu:Bios ning bo`limlarini taninlash
Bios bilan ishlash
BIOS(Basic Input/Output System) — asosiy kiritish-chiqarish tizimi
bo‘lib, motherboard(materinskaya plata)’da alohida chip sifatida ishlaydi. Bu
chipning vazifasi kompyuter va operatsion tizimni bir-biriga bog‘lashdan iborat.
Har safar kompyuter yoqilganda dastlab BIOS ishlaydi, kompyuter uskunalari
parametrlarini tekshiradi va operatsion tizim yuklanuvchi fayliga(dasturiga) o‘z
ishini beradi(NTLDR, bootmgr).
BIOS qanday ishlaydi Kompyuterni ishga tushirish paytida, BIOS chipiga kirishni boshlash bo'yicha ko'rsatmalar olish mumkin. Bu o'zini o'zi sinov qilish POST (power-on self-test). Ijobiy sinovdan so'ng, kompyuterda ishlamaydigan asosiy komponentlar (kirish va chiqish moslamalari, ОЗУ, ПЗУ va boshqalar). BIOS operatsion tizimning mavjud MBR yuklovchisini qidiradi va shundan keyingina mavjud uskunani boshqarish operatsion tizimga o'tkaziladi va yuklanadi.
Bundan tashqari, operatsion tizimga bog'liq holda, BIOS, MS DOS holatida bo'lgani kabi, kompyuterning qo'shimcha qurilmalaridan foydalanish qobiliyatini ta'minlaydi yoki u operatsion tizimga kompyuterning ichki tarkibiy qismining imkoniyatlarini boshqarishga imkon beradi, masalan, Linux va Windows ko'proq boshqarish qobiliyatiga ega va BIOS-dan deyarli mustaqil. Shundan so'ng, BIOS vazifalari bajarilgan deb hisoblanishi mumkin va faqat kompyuter qayta yoqilganidan keyin u yana o'z vazifasini bajaradi.
Kompyuter yongandagi har xil yozuvlar va tovushning chiqishi, ROM(Read Only
Memory) xotirada yozilgan BIOS’ning ishi.
BIOS quyidagi vazifalarni bajaradi:
— kompyuterni faollashtirish, barcha elementlarini boshlang‘ich holatga keltirish;
— kompyuter qurilmalarini dastlabki tekshiruvini amalga oshiradi(POST-test);
— kompyuter qurilma qismini dastlabki sozlash ishlarini amalga oshiradi;
— tizim resurslarini taqsimlaydi;
— PCI qurilmalarini ro‘yxatdan o‘tkazish va sozlash;
— operatsion tizimni dastlabki yuklanishini amalga oshiradi(bootmgr);
— qurilmalarni bir-biri bilan moslashuvini tekshiradi;
— elektr ta’minotini boshqarish, kompyuterni o‘chirish, uxlash holatiga o‘tkazish.
BIOS’ni to‘g‘ri sozlash, kompyuter ishlashiga ta’sir ko‘rsatadi, shuning uchun
dastlab shu dasturchani yaxshi o‘rganib olish lozim. Har xil turdagi
motherboar’lar har xil BIOS turlarini ishlatishadi, shuning uchun bitta yagona
qo‘llanma qilishning iloji yo‘q, lekin asosi baribir bir xil. Protsessorlarning turi
rivojlangan sari, BIOS sozlashlari ham qiyinlashib bormoqda. Bu esa, qo‘shimcha
qiyinchiliklar tug‘dirmoqda.
BIOS’ versiyasi va ishlab chiqgan firmasini Windows operatsion tizim orqali
quyidagicha ko‘rish mumkin:
Pusk -> Vipolnit -> msinfo32
UEFI va Legacy Boot o'rtasidagi farq
UEFI nima
UEFI birlashtirilgan kengaytiriladigan mikrodastur interfeysi degan ma'noni
anglatadi . Aksariyat yangi anakartlar ushbu yangi turdan iborat. Bu BIOS-dan
foydalanishdan ko'ra ko'proq afzalliklarga ega. Eng muhimi, u foydalanuvchi
uchun qulay Grafik foydalanuvchi interfeysini (GUI) taqdim etadi. BIOS turli xil
variantlarga ega ko'k rangli ekranni taqdim etadi. Oddiy BIOS katta xotira
drayverlarini taniy olmaydi. UEFI bu muammoga yaxshi muqobil taqdim etadi va
katta xotira drayverlarini taniydi.
Variantlarni tanlash uchun klaviaturadan foydalanadigan oddiy BIOS-da UEFI
interfeysni sichqoncha yordamida boshqarishga imkon beradi. Bundan tashqari,
UEFI xavfsiz yuklashni o'z ichiga oladi. Bu raqamli imzosiz drayverlarni
yuklashdan qochadi va har qanday zararli dasturlarning oldini olishga yordam
beradi. UEFI-ga ega ba'zi kompyuterlar foydalanuvchiga eski BIOS moslik
rejimini yoqish imkonini beradi.
UEFI yuklash UEFI mikrodasturidan foydalanadi. U EFI xizmat bo'limlari deb
ataladigan joriy yuklash hajmlari ro'yxatini saqlaydi. Barcha uskunaning to'g'ri
ishlashini tekshiradigan Power On Self-Test (POST) vaqtida UEFI mikrodasturi
tizimga ulangan barcha yuklanadigan xotira qurilmalarini yaroqli GUID bo'lim
jadvali (GPT) uchun tekshiradi. Mikrodasturning o'zi yuklash uchun EFI bo'limini
topish uchun GPTni tekshiradi.
Boot nima
Legacy Boot - bu BIOS proshivkasi tomonidan ishlatiladigan yuklash jarayoni. U
yuklanishi mumkin bo'lgan o'rnatilgan saqlash qurilmalari ro'yxatini, masalan,
floppi disklar, qattiq disklar, optik disklar va boshqalarni sozlanishi ustuvorlik
tartibiga muvofiq saqlaydi. Kompyuter yoqilganda, BIOS Power On Self-Test
(POST) ni amalga oshiradi. Keyin ichki dinamik yuklashning normal ekanligini
bildirish uchun qisqa signal chiqaradi. Ovozli signal kodni aniqlashga va keyingi
muammolarni bartaraf etishga yordam beradi. Kompyuter
O’quv va tarbiyaviy ishlar
bo’yicha direktor o’rinbosari
_________J. G’ofurov
“____”____ 20____ yil
|
| |
