|
Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences (E)issn: 2181-1784Bog'liq ko-pik-beton-xossalarini-yaxshilash-va-uning-qurilish-sohasida-qo-llanilishiOriental Renaissance: Innovative,
educational, natural and social sciences
(E)ISSN:2181-1784
www.oriens.uz
SJIF 2023 = 6.131 / ASI Factor = 1.7
3(1/2), Jan., 2023
575
NATIJALAR
Bir xil issiqlik o’tkazuvchanlik ko’rsatkichda turli xil materiallardan bo’lgan
devorlar qalinligini taqqoslashda yacheykali betonlarni ishlab chiqarish uchun hozirgi
vaqtda avtoklav jarayonisiz ishlab chiqariladigan ko’pikbetonlarga ko’proq ahamiyat
berilmoqda, chunki ishlab chiqarishni tashkiliy afzalliklari mavjud: kam kapital
harajatlar talab qilinishi, energiya samarador texnologiya va avtoklav jarayoni
qo’llanilmasligi. Bundan tashqari, transport xarajatlarining kamligi gazobetonni
ishlab chiqaruvchi katta quvvatli zavodlar ishlab chiqaradigan mahsulotlarni narxini
va raqobatbardoshligini pasaytirishga olib keladi. Bu holat kam quvvatli zavodlarda
va qurilish maydonchalarida avtoklavda qotmaydigan ko‘pikbetonning ishlab
chiqarish iqtisodiy jihatdan yanada samarador ekanligini ko’rsatadi. Mamlakatimizda
ko‘pikbetonlarning xossalarini me’yorlashtirish O’z DSt 712-96 (GOST
25485 – 89) "Yacheykali betonlar. Texnik shartlar" talablariga muvofiq amalga
oshiriladi [2]. Mavjud bo'lgan standartlarni va texnik shartlarni, yacheykali betondan
tayyorlangan mahsulotlarni loyihalash va texnologik hujjatlarni qayta ko'rib
chiqishda, shuningdek, ularni ishlab chiqarishda ushbu standartning talablariga rioya
qilinishi kerak.
Ko’pikbeton g’ovak betonlar sinfiga kiradi. Ko’pikbetonlar tarkibidagi
g’ovaklarning o’rtacha o’lchamlari 0,6-0,8 mm dan 2-2,2 mm gacha bo’ladi. Issiqlik
izolyatsion g’ovak betonlarda umumiy hajmiy g’ovaklik 75-90% ni, issiqlik
izolyatsion konstruktiv betonlarda esa 40-60% ni tashkil qiladi.
Ko’pik beton mustahkamligi va g’ovakligi bir biriga o’zaro bog’liq hisoblanadi
chunki g’ovaklik qancha ko’p bolsa mustahkamligi kam bo’ladi. Ko’pik betonda
sement sarfi ko’payishi uning mustahkamligi va hajmiy massasi ortishiga olib keladi
va g’ovakligi kamayadi shu bilan bir qatorda issiqlik o’tkazuvchanlik ham kamayib
boradi [3].
|
| |
