156
14. ―Raqamli uy‖ nima?
15. MP portlarini tushuntiring.
16. RISC tarkibni tushuntiring.
17. CISC tarkibni tushuntiring.
18. VT, ATM, EM64T, La Grande texnologiyalarini tushuntiring.
19. CISC, RISC va VLIW mikroprotsessorlarining asosiy xususiyatlarini
tushuntiring.
20. Axborot, axborot-hisoblash va hisoblash tizim atamalarini tushuntiring.
21. Axborot-hisoblash tizimining turlanishini tushuntiring.
22. Axborot-hisoblash tizimlarining umumlashtirilgan vazifalarini tushuntiring.
23. MIPS birligida unumdorligini baholash usulini bayon qiling va kamchilik
hamda afzalliklarini sanab bering.
24. Flops birligida unumdorligini baholash usulini bayon qiling va kamchilik
hamda afzalliklarini sanab bering.
25. Qanday unumdorlikni hisoblash testlar tizimini bilasiz?
26. LINPACK testlari yordamida unumdorligini baholashni bayon qiling va
kamchilik hamda afzalliklarini sanab bering.
27. Livermorsk testlari yordamida unumdorligini baholashni bayon qiling va
kamchilik hamda afzalliklarini sanab bering.
28. SPEC testlari yordamida unumdorligini baholashni bayon qiling va
kamchilik hamda afzalliklarini sanab bering.
157
II BO‗LIM
AXBOROT UZATISH
MUHITLARI
2.1§ Simli axborot uzatish muhitlari
Axborot o„tkazish muhiti deb – kompyuterlar o‗rtasida axborot
almashinuvini ta‘minlovchi axborot yo‗llariga (yoki aloqa kanallariga) aytiladi.
Ko‗pchilik kompyuter tarmoqlarida (ayniqsa mahalliy tarmoqlarda) simli yoki
kabelli aloqa kanallari ishlatiladi, vaholanki simsiz tarmoqlar ham mavjuddir.
Mahalliy tarmoqlarda ko‗pincha axborotlar ketma-ket kodda uzatiladi, yaʻni
bir bit axborot uzatilgandan so‗ngina keyingi bit uzatiladi. Tushunarliki, bunday
axborot uzatish parallel kodda axborot uzatishga qaraganda murakkab va sekin
ishlovchi usuldir. Shuni hisobga olish kerakki, tezkor parallel usulda axborot
uzatish, ulangan kabellar (simlar) sonini uzatilayotgan axborotning razryadlar
soniga nisbatan baravar marotaba oshadi (masalan, 8-razryadli kodda 8 marotaba
axborot yo‗li oshadi). Yuzaki qaraganda kabel kam sarf bo‗ladigandek ko‗rinadi,
aslida juda ko‗p sarf bo‗ladi. Tarmoqdagi abonentlar o‗rtasidagi masofa katta
bo‗lsa ishlatiladigan kabelning narxi kompyuter narxi bilan barobar yoki undan
ham ko‗p bo‗lishi mumkin. 8,16 yoki 32 ta kabellarni o‗tkazishga qaraganda bir
dona kabelni o‗tkazish ancha oson. Taʻmirlash, uzilishlarni topish va tiklash ishlari
ham arzonga tushadi. Lekin bu hammasi emas. Kabelning turidan qat‘iy nazar
axborotni uzoq masofaga uzatish murakkab uzatish va qabul qilish qurilmalarini
ishlatishni ta‘lab qiladi. Buning uchun axborotni uzatish qismida kuchli signal
hosil qilish va axborotni qabul qilish qismida esa kuchsiz signalni tiklash
|