Uning kompozitsion qurilishi, janr




Download 6,53 Mb.
Pdf ko'rish
bet6/8
Sana11.12.2023
Hajmi6,53 Mb.
#115318
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
\'Bobur “Boburnoma” - ochiq dars un
Мен (1), Suv omborlari gidrologiyasi, 24, Dinshunoslik metodologiyasi va dinlarning tasnifi, 5555555555, Grafik tasvirlarning formatlari. Fayl formatlari-fayllar.org, 3-laboratoriya ishi tarozi. Tarozi turlari va ularda tortish qoi, Reja I. Kirish. Bufer sistemalar haqida ma’lumot II. Asosiy qis, Dielektriklarning turlari. Dielektriklarning qutblanishi, 1-amaliy Teodolit yopiq poligonining koordinatalarini hisoblash-fayllar.org, Anvarjanov Shohruxbek, ойбек навоий романи
Uning kompozitsion qurilishi, janr 
xususiyatlari, badiiyati
*
"Boburnoma" da qahramonlarning harakatlar bilan voqealik 
uzviy va chambarchas bog’lanib ketadi. Muhimi shundaki, bu 
voqealarning barchasida Boburning hayoti va faoliyati, uning harbiy 
yurishlari yetakchilik qiladi. Ular o’quvchiga shunday yetkazib 
beriladiki, asarning ba’zi joylari badiiy umumlashma darajasiga 
ko’tariladi. 
*
"Boburnoma" ning syujeti juda murakkabdir. 
*
Bobur syujetni rivojlantirishda Sharq adabiyotida keng 
tarqalgan bayon ichiga bayon kiritish usulini qo’llaydi. Mazkur usul 
turli mavzularni qamrab olishga, konfliktning kuchayishiga va 
asarning serqirra bo’lishiga imkoniyat beradi. 
*
Muhimi shundan iboratki, Bobur ko’pincha badiiy 
umumlashma va voqealikni realistik aks ettirish orqali yuksak 
mahoratga erishadi. 


*
Bobur biror tarixiy voqeani hikoya qilishga kirishar 
ekan, ko’pincha, avval voqeaning o’rnini batafsil 
tasvirlaydi, voqeada ishtirok etuvchi kishilarning yuz 
tuzilishidan tortib fe’l – atvori va xatti - harakatiga 
qadar ta’riflaydi, so’ng voqeaning bayoniga kirishadi. 
*
Ba’zan voqea davomida chekinish qilib, joy yoki 
manzarani tasvirlaydi.
*
Kitobxonning ko’z o’ngida XV – XVI asrlardagi
Movarounnahr, Xuroson, Afg’oniston va Hindiston 
o’lkalari, ulardagi shahar va qishloqlarning manzarasi, 
topografiyasi, ob-havosi, o’simliklar dunyosi, aholisi, 
urf-odatlari namoyon bo’ladi. 


"Boburnoma"dagi 
adabiy 
ma'lumotlar dastavval Boburning 
o’z 
ijodiga oiddir. Unda biz Boburning 
ayrim sh
е'rlari qachon va qanday 
sharoitda 
yaratilgani 
bilan 
tanishamiz. "Boburnoma"da Bobur 
o’z dеvonini tuzganini aytadi. Bu 
d
еvondan 
bir 
n
еcha 
nusxa 
qo’chirilgan 
bo’lishi 
k
еrak. 
Shulardan 
biri 
Bobur 
1519-yili 
ch
еtiga bir qit'a yozgan holda Po’lat 
Sultonga tuhfa qilib yuborgan. 
B.
Valixo’jayеv yana Boburning o’zi 
Navoiyning t
еrma dеvonini tuzib 
chiqqanini 
"Boburnoma"da 
aniqlagan. Bobur 
o’z shе'rlarini faqat 
turkiy tilda emas, fors tilida ham 
yozgan. 
"Boburnoma"ga 
ilova 
qilingan kotibning 
so’zida ana shu 
forsiy sh
е'rlardan misollar kеltirilgan. 


*
Qadimiy Movarounnahr va undagi xalqlar hayoti haqida 
jonli guvohlik beruvchi asarlar orasida “ Boburnoma “ 
alohida ajralib turadi. Ajoyib lirik shoir, o’zbek adibi 
Zahiriddin Muhammad Bobur tomonidan yaratilgan bu 
asar ijtimoiy – tarixiy, ilmiy – tabiiy va adabiy- 
lingvistik ma’lumotlar xazinasidir. Unda 1494-yildan 
1530-yilgacha O’rta Osiyo, Afg’oniston va Hindistonda 
kechgan voqealar bayon etilgan.
*

Download 6,53 Mb.
1   2   3   4   5   6   7   8




Download 6,53 Mb.
Pdf ko'rish