YOZUV TUSHUNTIRISH MATNI
Ushbu o‘quv reja va dasturlar ishchilarni "Elektr mashina elementlarini ta’mirlovchi"
kasbi bo‘yicha, 3-dan 6-toifagacha tayyorlash va malakasini oshirish uchun mo‘ljallangan
bo‘lib, unda malaka tavsiflari, nazariy va ishlab chiqarish dasturlarining o‘quv rejasi,
maslaxatlar, shuningdek malaka imtihonlarini o‘tkazish uchun nazorat savollari mavjud.
Malakaviy tavsiflar ishchilarning ish va kasblarining yagona tarif-malaka
ma’lumotnomasiga (YATMM) muvofiq tuzilgan.
"Elektr mashina elementlarini ta’mirlovchi" kasbiga yangi ishchilarni tayyorlash
bo‘yicha o‘quv dasturlar, o‘quvchilarning bilim va kasbiy
mahoratini hisobga olgan holda,
ishlab chiqilgan.
Ishchilarni qayta tayyorlash va ikkinchi kasbni egallashda, shuningdek, oliy kasbiy
ma’lumotga ega bo‘lganlarda, ishlab chiqarishning o‘ziga xos xususiyatlarini, xamda ushbu
kasbdagilarga qo‘yiladigan talablarni va turdosh kasbdagi ish tajribasini hisobga olgan holda,
o‘qitish muddatlari qisqartiriladi. O‘quv materiallarni qisqartirish, asosan,
qayta tayyorlash
va ikkinchi mutaxasisslikni olishdan oldin, shuningdek, maxsus fan bilan bog‘liq umumiy
kasbiy fanlarning jamlangan materiallarining integratsiyalashgan
kurs hisobidan amalga
oshiriladi. Bu oldin olingan bilimlarni takrorlash va yangilash uchun umumlashgan
ma’ruzalar o‘tkazish imkonini beradi. Kasbiy ta’lim sohasidagi yagona davlat siyosati,
ta’limga kiritilgan kasbiy ma’lumot standartiga asoslanib, ta’lim berishning ikki bosqichini:
federal va mintaqaviy o‘quv darajasini olib borishni nazarda tutadi. O‘quv
darajaning
mintaqaviy bosqichiga, ma’lum bir ishlab chiqarishning aniq xususiyatlari bilan bog‘liq
bo‘lgan mahalliy daraja ham kirishi mumkin.
Federal daraja-kasbiy ma’lumot standarti xisoblanib, qaysi mintaqada va qaysi sohada
ishlamasin ushbu kasb uchun zarur bo‘lgan umumiy masalalar bo‘yicha bilim va
ko‘nikmalar miqdorini ta’minlaydi.
Mintaqaviy darajada esa ma’lum qo‘shimchalar kiritilishi nazarda tutiladi (mintaqada
amalda bo‘lgan va kasblar bilan bog‘liq qoidalar, qonunlar, talablardan ko‘chirmalar, yangi
uskunalar va texnologiyalar, indivudal masalalarni taxrirlash va boshqalar).
Kiritilishi kerak bo‘lgan, o‘zgarishlar, yangi uskunalar yoki texnologiyalarga tegishli
bo‘lsa, o‘quv dasturida zaxira vaqti sifatida
belgilangan soatlar xisobidan, shuningdek,
maxsus texnologiya yoki ishlab chiqarish ta’limi materiallarini kamaytirish orqali
ta’minlanadi.
Ishchilarni tayyorlashda, amaliy mashg‘ulotlarga, ishlab chiqarish ta’limini asos qilib
kiritilishi, xisobidan amalga oshiriladi.
Ishlab chiqarish ta’limi ustasi ishchilarni mehnatni samarali va xavfsiz tashkil etishga,
har bir ish joyida va uchastkada yangi uskunalar va ilg‘or texnologiyalardan foydalanishga
o‘rgatishi, ular bilan mehnat unumdorligini oshirish yo‘llari va materiallar, xamda energiyani
tejash choralarini batafsil ko‘rib chiqishi kerak.
O‘quv
jarayonida, mehnat xavfsizligi bo‘yicha barcha talablarni bajarish va
mustaxkam o‘zlashtirish zarurligiga alohida e’tibor qaratish lozim. SHu maqsadda nazariy
o‘qituvchi va ishlab chiqarish ta’limi ustasi (insruktor) dasturlarda nazarda tutilgan mehnat
xavfsizligi uchun umumiy talablarni o‘rganishdan tashqari, har bir mavzuni o‘rganishda yoki
yangi mavzuga o‘tishda har qanday holat uchun ishlab chiqarish ta’limi jarayonida
kuzatilishi kerak bo‘lgan mehnat xavfsizligi talablariga katta e’tibor berishlari kerak.
O‘qishning oxirida har bir ishchi korxonada belgilangan
texnik shartlar va
standartlarga muvofiq malaka xarakteristikasida nazarda tutilgan ishlarni bajarishni bilishi
kerak.
