mazkur intervalda o’zgarish yasash




Download 485.05 Kb.
Pdf ko'rish
bet14/16
Sana28.02.2022
Hajmi485.05 Kb.
#18221
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16
Bog'liq
lad
INFORMATIKADAN SAVOLLAR
mazkur intervalda o’zgarish yasash; 
 
kalit belgilarini o’zgartirish va;
 
kalitning o’zini o’zgartirish yo’li bilan amalga oshiriladi.
Biror intervalda transpozitsiya qilish lozim bo’lganda, oldin transpozitsiya 
qilinadigan tonallik aniqlanadi. Masalan, re majordan kichik tertsiya yuqoriga 
transpozitsiya qilsak, yangi tonallik fa major bo’ladi. Barcha notalar original 
tonallikda qaysi pog’ona va akkordlarga mos kelishi oldindan aniqlanib, fa major 
tonalligiga ko’chiriladi.
Кomp’yuter tizimlarida, masalan, nota matnlari tahririga mo’ljallangan Sibelius 
komp’yuter dasturining 1, 2, 3, 4, 5, 6 - versiyalarida bu ma’lum murvatni bosish 
orqali engil amalga oshiriladi.
Ikkinchi usul xromatik yarim ton yuqoriga yoki pastga qarab transpozitsiya 
qilishdan iborat. Bu holda kalit yonidagi belgilar o’zgaradi, notalar o’z holicha 
qoladi, tasodifiy belgilar esa yangi kalit belgisining ko’tarilishi yoki 
pasaytirilishiga qarab o’zgarib turadi.
 
 

25 
Xulosa 
Muzika asarlarini eshitganda yoki ijro, etganda ulardan hosil bо‘lgan 
tovushlarning о‘zaro munosabatda ekanligini kо‘ramiz. Bu hol birinchi navbatda, 
muzikaning, xususan kuyning rivojla-nish protsessida о‘z ifodasini topadi. Bunda 
ayrim tovushlar barcha tovushlar orasidan ajralib, tayanch tovushlar xarakteriga 
ega bо‘ladi- Odatda, kuy mana shu tayanch tovushlarning birortasida tugallanadi.
Yuqorida aytilganlardan muzikada tovushlar balandligining о‘zaro 
munosabati ma’lum bir sistemaga bо‘ysundirilar ekan de-gan xulosaga kelish 
mumkin.Turg‘un va noturg‘un tovushlarning о‘zaro munosabati sistemasi lad 
deyiladi. 
Biror kuy yoki muzikaviy asar ma’lum bir ladga asoslanadi. 
Lad muzika tovushlari balandlik munosabatini tartibga kel-tiradi va 
muzikaning boshqa ifoda vositalari bilan birga uning mazmuniga moye keladigan 
ma’lum bir xususiyatini yaratib beradi.

Download 485.05 Kb.
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16




Download 485.05 Kb.
Pdf ko'rish