«O‘ZBЕKISTON POCHTASI» AJ SHAKLLAN
ISHINING MUHIM BOSQICHLARI
1991 POCHTA ALOQASI VA MATBUOT TARQATISH KORXONALARI TARKIBIDAGI
BO‘LIMLAR NЕGIZIDA POCHTA ALOQASI MUSTAQIL BIRLASHMASI VA ULARNING
HUDUDIY
BO‘LINMALARI TASHKIL ETILDI.
1994
O‘ZBЕKISTON RЕSPUBLIKASI JAHON POCHTA UYUSHMASIGA A’ZO BO‘LDI.
BU 100 DAN ORTIQ MAMLAKATLAR BILAN YAQIN HAMKORLIK ALOQALARINI
YO‘
LGA
QO‘YISH UCHUN ZAMIN YARATDI.
1999
TOSHKЕNT ALOQA INSTITUTI (HOZIRGI TOSHKЕNT AXBOROT TЕXNOLOGI
YALARI
UNIVЕRSITЕTI) NЕGIZIDA «POCHTA XIZMATI» YO‘NALISHI BO‘YICHA BAK
ALAVR MUTAXASSISLAR TAYYORLASH
YO‘LGA QO‘YILDI.
2000
«POCHTA ALOQASI TO‘G‘RISIDA»GI QONUN SOHADA QONUNCHILIK ASOS
LARINI MUSTAHKAMLASH, XIZMAT
KO‘RSATISH TURLARINI KЕNGAYTIRISH, MU
TAXASSISLAR TAYYORLASH UCHUN ZARUR IMKONIYATLAR YARATDI.
2004 VAZIRLAR MAHKAMASINING
«POCHTA ALOQASI SOHASIDAGI FAOLIYATNI
TAKOMILLASHTIRISH
TO‘G‘RISIDA»GI QARORIGA BINOAN «O‘ZBЕKISTON POCH
TA
SI» DAK «O‘ZBЕKISTON POCHTASI»AJGA, JOYLARDAGI AKSIYADORLIK JAMIY
ATLARI ESA UNING HUDUDIY FILIALLARIGA AYLANTIRILDI.
2013
«O‘ZBЕKISTON POCHTASI» AJ BO‘YICHA UMUMIY DAROMAD 2008 YILGA NI
SBATAN 2,7 BAROBAR
KO‘PAYIB, 141230,6 MLN SO‘MNI, POCHTA XIZMATI EKSP
ORTI 11,7 BAROBAR OSHIB, 2135,5 MING AQSH DOLLARINI TASHKIL ETDI.
«Pochta aloqasi sohasidagi faoliyatni takomillashtirish to‘g‘risida»gi 339-
sonli qaroriga asosan,
«o‘zbekiston pochtasi» davlat aksiyadorlik kompaniyasi «o‘zbekis
ton
pochtasi» ochiq aksiyadorlik jamiyatiga, aksiyadorlik jamiyatlar esa uning hududiy fili
allariga aylantirildi. bugungi kunga kelib,
«o‘zbekiston pochtasi» aj 14 ta hududiy filial, 1
86 ta tuman va shahar, 3200 ta aloqa
bo‘limi (ulardan 2296 tasi qishloq joylarda), 2 ta ix
tisoslashtirilgan filial
– «xalqaro pochtamt» va «xalqaro tezkor pochta», «o‘zbekiston ma
rkasi» ishlab chiqarish uchastkasi, pochta jo‘natmalarini uzluksiz yetkazib beradigan 34
ta avia, 1 ta
temiryo‘l, 529 ta avtomobil yo‘nalishlaridan iborat pochta jo‘natmalarini qabu
l qilish, ishlov berish,
jo‘natish, shuningdek, davlat pensiya va nafaqalari, davriy matbuot
nashrlarini tarqatadigan, kitob obunasi va savdosi bilan
shug‘ullanadigan keng tarmoqli
tizimga aylandi. bundan tashqari,
o‘zbekiston respublikasi prezidentining 2009 yil 26 yan
vardagi
«qishloq taraqqiyoti va farovonligi yili» davlat dasturi to‘g‘risida»gi qaroriga bino
an, mamlakatimizning chekka qishloq aholi punktlarida pochta aloqasi xizmati
ko‘rsatish
ni
yo‘lga qo‘yish maqsadida 20 ta «damas» avtomobili asosida faoliyat yuritadigan ko‘ch
ma
bo‘limlar tashkil etildi. albatta, pochta aloqa tizimini yozma xat-
xabarlar, davriy matbuot nashrlari, posilkalar va boshqa turdagi pochta
jo‘natmalarini bir
pochta aloqasi korxonasidan ikkinchisiga yetkazib beradigan pochta tranportisiz tasavvu
r qilib
bo‘lmaydi. pochta jo‘natmalarini har qanday aholi punktiga yetkazish imkoniyatini
yaratadigan ana shu pochta transporti tufayli keng tarmoqli pochta aloqasi korxonalari bi
r maromda ishlaydigan tizimga aylanadi. pochta aloqasi yaxlit tizimining ajralmas tarkibi
y qismi
bo‘lgan pochta transporti mazkur soha oldida turgan asosiy vazifa – pochta jo‘na
tmalarini
o‘z vaqtida va uzluksiz yetkazib berishda, demak, aholiga yuqori malakali xizm
at
ko‘rsatish borasida hal qiluvchi omil hisoblanadi. pochta transporti ishida yo‘l qo‘yilga
n hatto kichkina kamchilik ham soha faoliyatini izdan chiqarishi va pochta
jo‘natmalarinin
g
o‘z vaqtida yetkazilishiga salbiy ta’sir etishi mumkin. 1991 yilgacha yurtimiz pochta yo‘
nalishlarida asosan ijaraga olingan avtomashinalar va ot-
ulovdan foydalanib kelingan. avtomashinalarni ijaraga olish moddiy xarajatlarning ortishi
ga sabab
bo‘lgan. jamiyat avtoparkidagi 48 ta avtomashinaning aksariyati «moskvich ij-
2715» rusumli avtomashinadan iborat bo‘lgan. mustaqillik yillarida «o‘zbekiston pochtasi
» ajning moddiy-
texnik
ta’minoti, jumladan, avtotransport xo‘jaligining bazasi tubdan yangilandi. shu yillar
mobaynida pochta
yo‘nalishlari bo‘yicha davriy matbuot nashrlari va pochta jo‘natmalari
ni yetkazib berish uchun 773 ta avtomashina xarid qilindi. hozirgi vaqtda viloyatlararo va
tumanlararo pochta
yo‘nalishlarida pochta jo‘natmalarining saqlanishi va o‘z vaqtida yet
kazib berishni
ta’minlayotgan, ishonchligi va tejamkorligi bilan ajralib turadigan, mamlak
atimizda ishlab chiqarilgan
«damas» rusumidagi avtomashinadan samarali foydalanilmo
qda. magistral
yo‘nalishlar bo‘yicha davriy matbuot nashrlari va pochta jo‘natmalarini yet
kazib berish uchun yetti tonna yuk
ko‘taradigan 6 ta «isuzi» va 2 ta «gazel-
33021» avtomashinasi qo‘l kelmoqda. shunday qilib, «o‘zbekiston pochtasi» aj faoliyati
zamon talablari asosida taraqqiy etib, yangi-
yangi xizmat turlari paydo
bo‘lmoqda, mamlakatimiz aholisi va xorijiy mijozlarga ko‘rsatil
ayotgan xizmat sifati va samaradorligi yuksalib, ishchi-
xizmatchilarning moddiy manfaatdorligi ortib bormoqda. buni istiqlol yillarida
«o‘zbekisto
n
pochtasi» aj faoliyatida qo‘lga kiritilgan natijalarda ko‘rish mumkin. masalan, 1999 yild
a jamiyat
bo‘yicha umumiy daromad 3713,6 mln. so‘mni (shu jumladan, sof foyda atigi 5
0,0 mln.
so‘m) tashkil etgan bo‘lsa, 2008 yilda bu ko‘rsatkich – 52796,3 mln. (sof foyda –
1883,5 mln. )
so‘mni, 2013 yilda esa – 141230,6 mln. (sof foyda – 6535,4 mln.) so‘mni t
ashkil etdi.
«o‘zbekiston pochtasi» ajning pochta xizmatlarini eksportimport qilish borasi
dagi faoliyati ham diqqatga sazovordir. agar 1999 yilda 738,7 ming aqsh doll. miqdorida
pochta xizmatlari eksport qilingan
bo‘lsa, 2008 yilda bu ko‘rsatkich – 2123, 3 ming doll.,
2013 yilda
– 2135,5 ming doll.ni tashkil etdi. bu ko‘rsatkichlar jamiyatning ijtimoiy-
iqtisodiy va
xo‘jalik faoliyati samaradorligi yildan-
yilga yuksalib borayotganidan yaqqol dalolat beradi.
|