O‘zbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi termiz Davlat Universiteti

Mitoxondriya matriksida DNK, RNK, ribosomalar va oqsil sintezida qatnashuvchi fermentlar mavjud boʻlgani tufayli oʻz oqsillarining bir qismi sintezlanadi. Shuning uchun Mitoxondriyani yarim avto-nom organoid deyiladi. Mitoxondri-yalar simbiogenez gipotezasiga binoan, aerob bakteriyalardan kelib chiqqan boʻlishi mumkin. Mitoxondriya boʻlinish orqali koʻpayadi.

• Mitoxondriya matriksida DNK, RNK, ribosomalar va oqsil sintezida qatnashuvchi fermentlar mavjud boʻlgani tufayli oʻz oqsillarining bir qismi sintezlanadi. Shuning uchun Mitoxondriyani yarim avto-nom organoid deyiladi. Mitoxondri-yalar simbiogenez gipotezasiga binoan, aerob bakteriyalardan kelib chiqqan boʻlishi mumkin. Mitoxondriya boʻlinish orqali koʻpayadi.

Ma’lumki, mitoxondriya ikki membranali organoid hisoblanadi. Organellaning o’rab turgan tashqi silliq membrana chiziqlar va burmalarga ega emas, ichki membranada esa, ko’p sonli burmalar uchraydi, ularni kristalar deb ham yuritiladi. Jigar mitoxondriyalarida kristalar soni kam bo’lib, tartibli joylashmagan, buyrak va yurak mitoxondriyalarda esa ular soni juda ko’p bo’lib, ular birbiriga juda jips joylashgan bo’ladi. Ayrim mitoxondriyalardagi kristalar oddiy barmoqsimon o’simta shaklida, lekin ko’pchilik organizmlarda ular murakkab to’r shaklida bo’ladi

• Ma’lumki, mitoxondriya ikki membranali organoid hisoblanadi. Organellaning o’rab turgan tashqi silliq membrana chiziqlar va burmalarga ega emas, ichki membranada esa, ko’p sonli burmalar uchraydi, ularni kristalar deb ham yuritiladi. Jigar mitoxondriyalarida kristalar soni kam bo’lib, tartibli joylashmagan, buyrak va yurak mitoxondriyalarda esa ular soni juda ko’p bo’lib, ular birbiriga juda jips joylashgan bo’ladi. Ayrim mitoxondriyalardagi kristalar oddiy barmoqsimon o’simta shaklida, lekin ko’pchilik organizmlarda ular murakkab to’r shaklida bo’ladi

Mitoxondriyaning ichki bo’shlig’i – matriks deb yuritilib, u yarim suyuq, taxminan 50% oqsildan iborat va ingichka strukturaga ega bo’lgan modda bilan to’lgan. Matriksning struktura tuzilishi ham nafas olish aktivligining o’zgarishiga qarab ba’zi o’zgarishlarga uchraydi. Kristalar soni ko’p bo’lgan mitoxondrilarda matriks kam rivojlangan bo’ladi va aksincha, matriksda yuqori elektron zichlikni xarakterlovchi katta granulalar joylashgan bo’ladi. Bu granulalarning ahamiyati to’lig’incha o’rganilgan emas

• Mitoxondriyaning ichki bo’shlig’i – matriks deb yuritilib, u yarim suyuq, taxminan 50% oqsildan iborat va ingichka strukturaga ega bo’lgan modda bilan to’lgan. Matriksning struktura tuzilishi ham nafas olish aktivligining o’zgarishiga qarab ba’zi o’zgarishlarga uchraydi. Kristalar soni ko’p bo’lgan mitoxondrilarda matriks kam rivojlangan bo’ladi va aksincha, matriksda yuqori elektron zichlikni xarakterlovchi katta granulalar joylashgan bo’ladi. Bu granulalarning ahamiyati to’lig’incha o’rganilgan emas