|
II–BOB. Windows operatsion tizimida lokal tarmoq kompyuterlarini boshqarish
| | bet | 5/6 | | Sana | 04.10.2024 | | Hajmi | 1,3 Mb. | | #273510 |
Bog'liq MahliyoII–BOB. Windows operatsion tizimida lokal tarmoq kompyuterlarini boshqarish
2.1. Windows operatsion tizimida lokal tarmoq
Opеratsion tizim Intеrnеt tarmog‘iga joylashtirishi natijasida tеz orada o‘z foydalanuvchilari va muxlislariga ega bo‘ldi va ko‘pgina dasturchi (programmist)larni o‘ziga jalb qilishi Windows opеratsion tizimining kеskin rivojlanishi uchun katta omil sifatida xizmat qildi.
Bugungi kunda dunyo miqyosidagi opеratsion tizimlar ichida o‘ziga xos o‘riniga egadir. Buning asosiy sabablaridan biri shuki, Windows erkin tarqatiladigan ta’minotlardan biridir, ya’ni har bir foydalanuvchi dastlabki tizim kodlarini Intеrnеt tarmog‘i orqali yoki bo‘lmasa kompakt-diskdagi nusxasini sotib olish imkoniyatiga ega. Bu opеratsion tizimning 2 ta ishlash uchun mo‘ljallangan intеrfеyslari bo‘lib, ular GUI (Graphic User Interface) - grafikali intеrfays hamda CLI (Command Line Interface) - konsol, ya’ni komandalar qatoridan iboratdir
Windows — bu shaxsiy kompyuterlar va ishchi stansiyalar uchun Windows — turkumli operatsion sistema. Bu tarmoqli darchali grafik sistemasiga ega bo‘lgan X Window System sistemasi bo‘lib, ko‘p qo‘llaniladigan, yaxshi himoyalangan tarmoqli operatsion sistema hisoblanadi.
Windows operatsion tizimi Internet tarmog‘idagi ochiq sistemalar va protokollar standartlarini qo‘llab-quvvatlaydi hamda Unix, Dos, MS Windows sistemalariga mos keladi. Sistemaning barcha komponentiari, dastlabki matnlar bilan birgalikda chegaralanmagan holda barcha foydalanuvchilarga ochiq nusxa olish va o‘rnatish uchun litsenziya bilan birga tarqatiladi.
Windows operatsion tizimi tomonidan beriladigan imkoniyatlar
-
Ham ish joyida, ham uyda foydalanish uchun legal (ochiq) ravishda zamonaviy OSga ega bo‘lish imkoniyatini beradi;
-
tez harakatlanish darajasiga ega;
-
mustahkam, barqaror, uzilishlarsiz ishlaydi;
-
viruslar ta’siridan xoli;
-
zamonaviy shaxsiy kompyuterlаr imkoniyatlaridan to‘la foydalanishga imkoniyat beradi hamda Dos va MS Windowslarga xos bo‘igan kompyuterlar xotirasi va protsessorlar resurslaridan foydalanishdagi cheklanganlikni olib ashlaydi;
-
ko‘p vazifalilik va ustuvorliklarni samarali boshqaradi, fanga oid vazifalar (uzoq hisoblash, modem orqali elektron pochtani jo‘natish, disketlarni formatlash va h.k.) interaktiv ishlashga xalal bermaydi;
-
kompyuterni lokal va global tarmoqlarga, shu jumladan «Internet» ga oson integratsiya qilishga imkon beradi; Novell va MS Windows asosidagi tarmoqlar bilan ishlaydi;
-
Unix, MS Dos va MS Windowslarning turli versiyalardagi boshqa OTlarning to‘ldirilgan formatda berilgan amaliy dasturlarini bajarish imkoniyatini beradi;
-
Unix dunyosida jamlangan va dastlabki matnlar bilan birga ochiq tarqatilayotgan juda ko‘p sonli turli dasturiy paketiardan foydalanishga imkon yaratadi;
-
Windows hamda boshqa operatsion tizimda ishlashga yaroqlilik obyektga orientirlashtirilgan, ko‘p darchali matnli yoki grafik interfeysli kliyent-server klassidagi sistemani ham kiritgan holda istalgan darajadagi murakkab amaliy dasturlarni ishlab chiqish uchun instrumental vositalarning boy to‘plami bilan ta’minlaydi;
-
foydalanuvchiga va, ayniqsa, ishlab chiquvchiga barcha komponentlarning, operatsion tizim yadrosini ham qo‘shgan holda, boy hujjatlar va dastlabki matnlar ko‘rinishida ajoyib o‘quv bazasini beradi;
-
barcha xohlovchilarga ishlab chiqishda o‘z kuchini sinab ko‘rishga, Windows operatsion tizim chiquvchilarining istalgani bilan Internet orqali muloqot qilish va birgalikda ishlash hamda ushbu sistemaga hammuallif bo‘lib o‘z hissasini qo‘shishga imkon beradi.
Windows operatsion tizimi qulayliklari
Ko‘p toifadagi foydalanuvchilar turli sabablarga ko‘ra Windows ni qo‘llashdan manfaatdor bo‘lishlari mumkin.
Windows — to‘laqonli 32- razryadli (64-razryadlisi DEC AXP platformasida bo‘ladi) operatsion sistema bo‘lib, kompyuterni to‘la quvvat bilan ishlatadi. Windows IBM PS shaxsiy kompyuterni haqiqiy ishchi stansiyaga aylantiradi. Shaxsiy kompyuterning narxi ishchi stansiya narxidan juda past turadi.
Windows operatsion tizimi foydalanuvchilarga o‘zlarining ma'lumotlarini boshqa foydalanuvchilardan himoyalash imkonini beradi. Shu bilan birgalikda tizim tanlangan ma'lumot va dasturlarni bir nechta foydalanuvchilar bilan birgalikda ishlatilishini oddiy lekin samarali havfsizlik sxemasi yordamida ta'minlab beradi. Ushbu havfsizlik darajasi foydalanuvchilarning u yoku bu faylga nisbatan o‘qish, yozish va bajarish huquqlarini belgilab beradi. Oxirgi yillarda ruxsatlarni boshqarish funksiyasi (ACL) barcha Windows operatsion tizimining yadrolariga qo‘shilgan. Ruxsatlarni boshqarish funksiyasi foydalanuvchilarga va administratorlarga fayllarga nisbatan quyi darajadagi boshqarish huquqlarni beradi.
Lokal hisoblash tarmog‘i kompyuterlarni bir bir joyga to‘plagan holda ularning o‘rtasida ma'lumot almashishini, ularni bir chop etish qurilmasiga ulanishini va internetg a ulanishini ta'minlab beradi. Biz ushbu mavzuda Lokal hisoblash tarmoqni sozlashni ikki aspektini ko‘rib chiqamiz: qurilmalarni sozlash va dasturiy ta'minotni sozlash. Qurilmalarni sozlash. Har bir tizimda yoki lokal hisoblash tarmog‘ining uzellarida tarmoq platalaridan iborat bo‘ladi NIC (network interface card). Har bir tarmoq platalari tarmoqqa kabel yoki simsiz ulanish vositasida ulanadi, ikkala holatda ham har bir tizim markaziy hub ga ulanadi. Agar tarmoq, masalan internetga ulangan bo‘lsa, unga router yoki gateway kerak bo‘ladi. Kopmyuterlarni ulash. Hozirgi kunda lokal hisoblash tarmog‘i bazasidagi zamonaviy ethernet tarmoqlari, kompyuterlar yoki markaziy uzel bilan ulanishga ega. Uzellar ikki xil ko‘rinishda bo‘ladi: passiv (hub) va kamutativ (switch). Passiv ulanishda (hub) barcha tizimni birgalikda ulab, barcha tizim uchun ma'lumot uzatish tezligi bir xil bo‘ladi. Switch orqali ulanganda har bir tizimning o‘zining routeri ma'lumot uzatish qobilyatiga qarab moslashadi.
Tizimni sozlash. Apparat ta'minotni sozlab bo‘lgandan keyin, har bir tizim tarmoqqa ulangan tarmoq adapteri haqida ma'lumotga ega bo‘lgan holda sozlanishi kerak. Odatiy holda Fedora OT tarmoq menegerini, tarmoq adapterlari haqida ma'lumot olish uchun ishlatadi. Tarmoq adapterni haqida, tizim quyidagi ma'lumotlarni bilishi kerak:
-
tarmoq IP addresi;
-
tarmoq maskasi, IP address uchun;
-
asosiy marshutizator IP addressi;
-
DNS tizimi IP addresslari;
-
Tizimning tarmiqdagi nomi hostname;
W indows operatsion tizimida lokal tarmoq hosil qilish ham ikkitagina kompyuterning o`zi yetarli.Buning uchun ikkita kompyuterga set kabellar orqali ulaymiz va настройка параметров адаптера bo`limidan Ethernet> Internet Protocol Version 4(TCP/IPv4) ning ustiga ikki marta bosib 2.1- rasmda ko`ringandek qilamiz.
2.1-rasm.Kompyuterlarga ip address berish
Endi ikkinchi kompyuterimizga ham xuddi shu joylariga 192.168.10.2 IP address beramiz va kompyuterlarni bir o`chirib yoqamiz.
E ndi kompyuterlar yongach Win+R ni bosib 2.2-rasmda ko`ringandek o`zimizga kerakli kompyuterning IP manzilini yozib olamiz.
2.2-rasm.Kompyuter IP manzilini kiritib olish
Kompyuterlarni IP manzillarini kiritib bo`lgach ikkala kompyuterlarimiz-
ning ma’lumot almashinishi uchun ularga ruxsat berishimiz kerak bo`ladi.Buning uchun настройки ga kirib сеть и интернет bo`limidan изменение расширенных параметров общего доступа ni ichiga kirib 2.3-rasmda ko`ringanidek barchasiga ruxsat berib chiqamiz.
2.3-rasm.Kompyuterlarning bir-biri bilan bog`lanishi uchun ruxsat berish
|
| |
