• 1.13-chizma.
    		•

    Termogeneratorlar. Fotoelektrik asboblar




    Download 3,83 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet21/114
    Sana25.11.2023
    Hajmi3,83 Mb.
    #105372
    1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   114
    Bog'liq
    14415 2 6BCAAD1C053929B1EB564DE24E4C5A9C7D2724A7

    Termogeneratorlar. Fotoelektrik asboblar. Termogeneratordan quyosh 
    energiyasini elektr energiyasiga aylantirish mumkin va shunday termogeneratorlar 
    ishlab chiqarilgan. Quyosh termoelektrogeneratorlari, asosan, quyosh konsentratori va 
    termobatareyalardan tashkil topgan.
    Olimlar diametri 2 
    m
    bo‘lgan ko‘zgu fokusiga termogenerator o‘rnatib, issiq va 
    sovuq payvandlar orasidagi temperaturalar farqi 400
    o
    C bo‘lganda 21 
    V
    kuchlanish 
    ostida 18,9 
    W
    quvvat olishga muyassar bo‘lganlar.
    Quyosh energiyasini elektr energiyasiga to‘g‘ridan-to‘g‘ri aylantirishning 
    ikkinchi usuli – fotoelektrik usuldir. A.G.Stoletov fotoeffekt hodisasini kashf etgan.
    Yarim o‘tkazgichlar uchun termoelektrik FIK metallardagiga nisbatan bir necha 
    o‘n marta katta bo‘lib, ularga bo‘lgan qiziqish 1954 – yildan boshlandi. Hozirgi kunda 
    kremniy asosidagi fotoelektrik o‘zgartirgichlar keng ishlatilmoqda. Kremniy va 
    Mendeleyev elementlar davriy sistemasidagi V guruh elementlaridan birining 
    aralashmasi 
    n
    - yarim o‘tkazgich, III guruh elementlaridan birining aralashmasi esa 
    p
    – yarim o‘tkazgichga aylanadi. Bu ikkala tur 
    n
    p

    yarimo‘tkazgichlar kontakti 
    plastinkasining qalinligi 1 
    mm
    ga yaqin bo‘lib, hozircha sirti 1 
    sm
    dan kichikroq qilib 
    yasash mumkin bo‘lmoqda.
    Fotoelektrik elementlarni yasash texnologiyasi deyarli to‘la hal etilgan, lekin ular 
    sirtiga elektrodlarni ulash, tegishli tok va kuchlanishlar olish uchun bu elementlarni 
    o‘zaro ulash masalalarini takomillashtirish ustida ilmiy izlanishlar olib borilmoqda 
    (1.12) 

    42 
    (1.13-chizma).
    1.13-chizma. 
    n
    p

    o‘tish sxemasi 
    Quyosh batareyalarini yasash texnologiyasi quyidagicha: kremniy plastinkani 
    yuqori temperaturali elektropechga o‘rnatib, unga 
    p
    yoki 
    n
     tipidagi yarim o‘tkazgich 
    materiali vakuumga diffuziya yo‘li bilan kiritiladi. Bu material qalinligi taxminan bir 
    necha 10 mikronni tashkil etadi. Bu – aralashma kremniy plastinkasining hamma 
    tomoniga diffuziyalanadi. Shuning uchun plastinkaning yuqori qismidagi qatlam 
    qoldirilib, qolgan qismlaridagi qatlamlar olib tashlanadi, so‘ngra plastinka pastki va 
    yuqori qismlariga elektrodlar ulanadi.

    Download 3,83 Mb.
    1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   114




    Download 3,83 Mb.
    Pdf ko'rish