|
O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim
|
bet | 105/140 | Sana | 09.10.2024 | Hajmi | 1,16 Mb. | | #274218 |
Bog'liq Termiz davlat universiteti metrologiya, standartlashtirish va seTakrorlash uchun savollar.
Nima sababdan standartlar o‘zgartiriladi.
Standartlarni ishlab chiqish nechta bosqichdan iborat.
Standart loyihasi bo‘yicha texnikaviy qo‘mitaning funksiyalari nimalardan iborat?
Standartlarni belgilash tartibi qanday?
Texnikaviy shartlarni yaratilishining qanday tafovutli tomonlarini bilasiz?
LABORATORIYA ISHI
MAVZU: SINOV YO‘LI BILAN OLINGAN NATIJALARNI BAHOLASH USULI.
Ishdan maqsad: Sinov yo‘li bilan olingan natijalarni baholash usulini o’rganisah to’g’risida ko’nikma va malakalarni shakillantirish
Nazariy ma’lumotlar
Sinash vaqtida tahlil qilinayotgan to‘qimachilik materiallarining xususiyatlarini o‘rganishda namuna olinadi va uning ko‘rsatkichlari namuna ko‘rsatkichidan ishonchli ehtimolligida berilgan chegarada farq qilinishi mumkin.
O‘lchash ehtimolligi quyidagi formula yordamida aniqlanadi:
X ур
Х i ,
n
bu yerda: n- o‘lchashlar soni; Xi- o‘lchashdagi natijalar. Disperciya quyidagicha topiladi:
S 2 Xi X ур .
в n 1
O‘lchash natijalarining o‘rtacha darajali farqi quyidagiga teng:
.
Sв n 1
Kvadratik notekislik quyidagicha aniqlanadi:
C Sв 100 .
X ур
O‘lchash ishlarini o‘tkazayotgan vaqtda natijalar orasida farq hosil bo‘lishi mumkin. SHuning uchun o‘lchash ishlarini ehtiyotkorlik va sekinlik bilan o‘tkazgan taqdirda ular orasidagi farq kamroq bo‘lishi mumkin. Nonormal ko‘rsatkichlarni aniqlash ishlari GOST 11002- 73 ga asosan olingan o‘rtacha baholi qiymatlarning o‘sishi bo‘yicha tartibga solinadi.
X1 X 2 X 3 ... Xi ...X n ,
bu yerda: X1- eng kichik ko‘rsatkich; Xn- eng katta ko‘rsatkich. Nonormal ko‘rsatkichlar mezoni quyidagi formula bilan aniqlanadi:
U Xn X ур ,
n S
в
bu yerda: Un- eng katta ko‘rsatkich mezoni.
U X ур X1 ,
1 S
bu erda: U1- eng kichik ko‘rsatkich mezoni. Ko‘rsatilgan 4- jadval bo‘yicha o‘lchovlar solishtiriladi.
jadval
n
|
3
|
4
|
5
|
6
|
8
|
10
|
12
|
16
|
18
|
20
|
|
1,15
|
1,46
|
1,67
|
1,82
|
2,03
|
2,18
|
2,29
|
2,41
|
2,50
|
2,56
|
Agar Un> yoki U1> bo‘lsa, unda qiymatlari Xn yoki X1 0,95 ehtimollik bilan Yuz berishi mumkin, ya’ni bu qiymatlar nonormal, ularni hisobdan olib tashlash kerak. Hamma to‘dadagi materiallar uchun yig‘ma tanlangan xususiyatlar qo‘llaniladi. Yig‘ma xususiyatlarini qo‘llashda hisoblangan barcha to‘da materiallari ishonchlilik oralig‘ida kiritiladi. Ikki tomonlama ishonchlilik oralig‘i Xo‘r-av dan Xo‘r+av gacha bo‘lib, berilgan ishonchlilik ehtimolligida aniq bo‘lmagan ko‘rsatkich bo‘lishi mumkin. Ishonchlilik ehtimollik Pg berilgan ishonchlilik ehtimolligiga bog‘liq bo‘lgan haqiqiy qiymat oralig‘ida yotadi.
P{Xo‘r-avXo‘rXo‘r+av}=Pg
Agar o‘lcham =1-Pg ga teng bo‘lsa, ahamiyatli qiymatning chegarasi deyiladi. O‘lcham ab ishonchlilik xatosi yoki bosh ko‘rsatkichli tanlashdagi qayta tiklanish xatoligidir.
Xg=Xo‘rav
Bu yerda to‘dadagi ko‘rsatkichning o‘rtacha qiymatlari statik qayta ishlanganda to‘qimachilik materiallarining tuzilish ehtimolligi quyidagicha olinadi: izlanayotgan ish uchun 0,9-0,95; mashina jarayonlarida bajarilgan ishlar uchun 0,95-0,98; mahsulotning sifatini tekshirish uchun esa 0,95- 0,99.
Doimiy ishonchlilik xatoligi quyidagi formula yordamida topiladi.
|
| |